لیبی بر سر دوراهی تجزیه و آرامش

اعتمادآنلاین| سید عماد حسینی- مردم لیبی بعد از سال‌ها جنگ و درگیری و خونریزی، روز جمعه گذشته کورسوی امیدی را در ساختار اجرایی جدیدی به عنوان کمیته اجرایی که قرار است دوره انتقالی کشورشان به دست گیرد مشاهده کردند.

کشورهای ایالات متحده آمریکا، آلمان، فرانسه، ایتالیا و بریتانیا از یک سو و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از سوی دیگر که همگی به طریقی در سرنگونی معمر القذافی آخرین حاکم لیبی یکپارچه دخیل بوده و در شکل‌گیری بحران، جنگ، درگیری و ناامنی در این کشور به بهانه‌های مختلف مشارکت داشتند، از این توافق استقبال کردند.

بر اساس این توافق، کمیته اجرایی در 2 بخش شورای ریاست و شورای وزیران کار خود را آغاز خواهد کرد.

به زعم کارشناسان، گرچه این ساختار این بار از حمایت قابل توجه قطب‌های دخیل در ناامنی لیبی بهره‌مند است اما باز هم گمان نمی‌رود در آینده نزدیک بتواند حداقل به اهداف کوتاه‌مدت خود دست پیدا کند.

به گفته استفانی ویلیامز جانشین فرستاده ویژه سازمان ملل متحد به لیبی، اکنون اولین و بزرگ‌ترین چالش پیش روی ساختار اجرایی جدید در لیبی اجرای بالفعل آتش‌بس در این کشور است.

فرایند آتش‌بس که بنود مربوط به آن در اکتبر گذشته به امضا رسیده دربرگیرنده موارد مختلفی از جمله یکدست کردن گروه‌های نظامی فعال در لیبی، حل مشکل گروه‌های خارجی مزدور و جنگجویان قراردادی است، اما مسائل دیگری هم باید در این چارچوب حل و فصل شوند که بر ادامه جنگ در این کشور تاثیر مستقیم و غیرمستقیم می‌گذارند.

یکی از این مسائل حل بحران اقتصادی حاکم بر کشور لیبی است،‌ از سویی برگزاری انتخابات که قرار است دی‌ماه 1400 در لیبی برگزار شود نیز می‌تواند گام دیگری در جهت رسیدن کشور به ساحل ثبات و آرامش باشد.

اما این مسیر 11ماهه راه آسانی نمی‌نماید و قدم به قدم آن مملو از میدان‌های مینی است که می‌تواند تمام رویاهای مردم لیبی برای رسیدن به آرامش را از بین ببرد.

با وجود اینکه سکوی پرتاب لیبی به سمت ثبات و آرامش آشتی ملی در این کشور است اما همین مقوله نیز خود گردابی بزرگ قلمداد می‌شود که می‌تواند تمامی تلاش‌ها را در خود فرو برد و کشور را دوباره وارد دور باطل جنگ و درگیری و حتی تجزیه کند.

میزان موفقیت سازمان ملل متحد و کشورهای ذی‌نفع در تشکیل کمیساریای ملی عالی آشتی نه تنها می‌تواند در سیر تکامل مجدد لیبی برای رسیدن به آرامش و ثبات تاثیرگذار باشد بلکه سرنوشت لیبی را که در نوسانی سینوسی بین تجزیه و یکپارچگی گرفتار شده نیز مشخص خواهد کرد.

گرداب دیگری که می‌تواند بسیار زودهنگام این تلاش را در خود ببلعد شیوه تقسیم کرسی‌های وزارتی در لیبی است به ویژه که گروه‌های شبه‌نظامی لیبی نیز همانند بسیاری از مناطقی که تجربه جنگ داخلی را پشت سر گذاشتنه‌اند بعد از سال‌ها جنگ و خونریزی و تقابل با یکدیگر، حاضر نیستند برتری جناح رقیب را حتی برای یک دوره کوتاه انتقال هم بپذیرند.

از همین روست که انتخاب شخصیت‌های کلیدی همچون وزیر دفاع یا وزیر خارجه بزرگ‌ترین چالش در این زمینه به شمار می‌رود؛ فرایند بغرنجی که قرار است طی چند روز آینده تحقق یابد.

با وجود تمامی این چالش‌ها راه هزاران فرسنگی رسیدن به ثبات و آرامش با اولین قدم آغاز می‌شود؛ این قدم جمعه گذشته برداشته شد اما موفقیت در این راه مستلزم پویایی این حرکت است به شرط آنکه جهت آن هم حقیقتاً به طرف همان هدف اصلی که استقرار و ثبات در لیبی است تنظیم شده باشد.