چرایی تعلیق واکسن آسترازنکا در اروپا؛ لخته خون یا دعوای سیاسی؟

اعتمادآنلاین| اروپایی ها شامل آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، ایرلند، هلند، دانمارک ، نروژ، بلغارستان، استونی، لیتوانی، لوکزامبورگ، لتونی، اتریش و نیز اندونزی در آسیا تزریق واکسن آسترازنکا را به علت «چند مورد جدی لختگی خون پس از تزریق این واکسن» تعلیق کرده اند.

به گزارش یورونیوز، تصمیم شماری از کشورهای اروپایی برای تعلیق استفاده از واکسن آسترازنکا واکنش اداره دارویی اروپا و سازمان جهانی بهداشت را به دنبال داشت.

به گزارش ایرنا، با آن که آسترازنکا در فهرست واکسن‌های مورد تأیید اتحادیه اروپا برای بیماری کروناست، اما از هفته گذشته اتریش، دانمارک، نروژ و چند کشور دیگر تزریق این واکسن را به طور موقت متوقف کرده‌اند.

اداره دارویی اروپا روز دوشنبه اعلام کرد که به دنبال تعلیق استفاده از واکسن آسترازنکا در چند کشور اروپایی روز پنجشنبه برای بررسی این موضوع «جلسه اضطراری» تشکیل خواهد داد.

در بیانیه اداره دارویی اروپا آمده است که مزایای تزریق واکسن آسترازنکا همچنان خطر احتمالی استفاده از آن را توجیه می کند. بنا به اعلام اداره دارویی اروپا، مستقر در آمستردام، کمیته ایمنی این نهاد روز سه شنبه جزئیات گزارش های دریافتی مبنی بر لختگی خون پس از تزریق واکسن آسترازنکا را بررسی خواهد کرد.

در همین حال سازمان جهانی بهداشت نیز اعلام کرد که کارشناسان این سازمان روز سه شنبه درباره ایمنی واکسن آسترازنکا تشکیل جلسه خواهند داد.

تدروس ادهانوم مدیرکل سازمان جهانی بهداشت گفت که گروهی از کارشناسان این نهاد داده های موجود را بررسی کرده اند و با اداره دارویی اروپا در «ارتباط تنگاتنگ» هستند.

سازمان جهانی بهداشت نیز توصیه کرده است که کشورها به روند واکسیناسیون با واکسن آسترازنکا ادامه دهند.

کشورهای تعلیق کننده واکسیناسیون نیز اذعان دارند که مزایای تزریق واکسن از خطر آن بیشتر است اما آنچه اظهار می‌دارند این است که لغو تزریق واکسن آسترازنکا تنها جنبه «احتیاطی» دارد.

رونان گلین معاون ارشد سازمان پزشکی ایرلند روز یکشنبه 14 مارس (24 اسفند) گفت: «ما هنوز به این نتیجه نرسیده‌ایم که واقعا پیوندی میان واکسن آسترازنکا و موارد گزارش شده وجود دارد یا نه. با این حال، با توجه به اصول احتیاطی و تا زمان دریافت اطلاعات بیشتر، کمیته مشورتی ایمن‌سازی ملی توصیه می‌کند که تزریق این واکسن کرونا در ایرلند به طور موقت، متوقف شود.»

آژانس دارویی اروپا روز چهارشنبه اعلام کرد که هیچ مدرک و شاهدی دال بر پیوند میان این واکسن حداقل با بیماری دو فرد واکسینه شده در اتریش (آمبولی ریه و تشکیل لخته خون) وجود ندارد. با این حال تمام این ماجراها، تبلیغ منفی برای آسترازنکا، شرکت داروسازی چند ملیتی سوئدی-بریتانیایی است که با کمک دانشگاه آکسفورد، واکسن کووید تولید می‌کند.

نکته قابل توجه این است که تصمیم هلند و ایرلند برای توقف واکسیناسیون، یک روز پس از آن اعلام شد که شرکت داروسازی آسترازنکا میزان تحویل دُزهای سفارش اتحادیه اروپا را کاهش داد. این اقدام آسترازنکا واکنشی به اقدام اتحادیه اروپا در تحمیل محدودیت‌های صادراتی برای محصولات این شرکت بوده است.

سخنگوی آسترازنکا به خبرگزاری فرانسه گفت: «آسترازنکا از این که با وجود تلاش خستگی‌ناپذیر پرسنل خود نمی‌تواند پاسخگوی تمام سفارش اتحادیه اروپا باشد، متأسف است.»

وی گفت که این گروه صنعتی در مواجهه با مشکلات تولید و تأمین سفارش اروپا تصمیم گرفته بود از سایت‌های تولیدی خود در خارج از اتحادیه اروپا استفاده کند و افزود: «متأسفانه محدودیت‌های صادراتی باعث کاهش تحویل در سه ماهه اول و احتمالاً سه ماهه دوم سال جاری (میلادی) خواهد شد.»

این اتفاقات در حالی رخ داد که سازمان بهداشت جهانی (WHO)، بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس و متخصصان انگلیسی سعی در اطمینان بخشیدن به مردم در مورد ایمنی واکسن داشتند و سازمان بهداشت جهانی صراحتا گفت که هیچ نشانه ای از ارتباط بین لخته شدن خون و تجویز واکسن وجود ندارد.

جانسون به خبرنگاران گفت: در سازمان دارویی انگلیس، ما سختگیرترین و باتجربه ترین ها را در جهان داریم. آنها هیچ دلیلی برای قطع برنامه واکسیناسیون نمی بینند.

رییس گروه واکسن دانشگاه آکسفورد، پروفسور اندرو پولارد، به نکته ای اشاره کرد که قابل تامل است. او ضمن دفاع از واکسن گفت: در انگلیس هر ماه سه هزار مورد لخته شدن خون به علت های دیگر رخ می دهد بنابراین چرا باید لخته شدن خون چند نفر را به واکسن نسبت دهیم؟

وی سپس ادامه داد: کدام خطرناک تر است؟ ترسیدن از چیزی که هیچ دلیلی برای وجود آن نداریم (لختگی خون بر اثر تزریق واکسن) یا تعطیل کردن واکسیناسیون و ده ها هزار مرگ دیگر در کشور؟

همزمان با این کش و قوس ها و اما و اگرها، اتحادیه اروپا روز دوشنبه اعلام کرد که اقدام حقوقی علیه بریتانیا به دلیل عدم رعایت مفاد توافق برکسیت را آغاز می کند.

کمیسیون اروپا در حالی از به جریان افتادن دو فرایند حقوقی علیه بریتانیا خبر داد که لندن اعلام کرده به طور یکجانبه آغاز برخی بازرسی های گمرکی در ایرلند شمالی را به تعویق انداخته است. بروکسل بر این باور است که بریتانیا به این ترتیب توافق دوجانبه برای خروج این کشور از اتحادیه اروپا را که اواخر سال 2019 به امضاء رسید نقض کرده است.

ماروش شوچوویچ معاون کمیسیون اروپا در همین باره در نامه ای به دیوید فراست، مسئول روابط با اتحادیه اروپا در دولت بریتانیا خواستار تجدیدنظر لندن در تصمیم خود شد.

بریتانیا و اتحادیه اروپا پس از برکسیت در مرز ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند هم مرز شده اند. ایرلند شمالی بخشی از بریتانیا و جمهوری ایرلند عضوی از اتحادیه اروپا است. بخش مهمی از کشمکش های لندن و بروکسل در مذاکرات برکسیت بر سر وضعیت این مرز مشترک پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بود.

دو طرف در نهایت در گفت و گوهای برگزیت بر سر اجرای ساز و کار تجاری خاصی در مرز ایرلند شمالی با جمهوری ایرلند به توافق رسیده بودند. تصمیم اتحادیه اروپا برای به جریان انداختن دو فرایند حقوقی علیه بریتانیا در حالی اتخاذ شده که روابط بروکسل و لندن پس از پایان دوره انتقالی برکسیت همزمان با آغاز سال 2021 پرتنش بوده است.

بریتانیا هدف از تعویق آغاز روند بازرسی های گمرکی در ایرلند شمالی را فرصت دادن بیشتر به شرکت ها برای هماهنگی با مقرات جدید در دوره پسابرکسیت عنوان کرده است. بنا به توافق برکسیت ایرلند شمالی همچنان بخشی از بازار مشترک اتحادیه اروپا محسوب می شود تا به این ترتیب از بازرسی های مرزی در مرز با جمهوری ایرلند جلوگیری شود. احتمال بازرسی های مرزی در مرز ایرلند شمالی با جمهوری ایرلند نگرانی هایی را بابت از سرگیری خشونت ها در این منطقه پدید آورده بود.

بریتانیا در توافق برکسیت متعهد شده بود که برای جا به جایی کالاها بین ایرلند شمالی و دیگر بخش های خاک بریتانیا برخی بازرسی های گمرکی را انجام خواهد داد. لندن اجرای این بازرسی ها را به طور یکجانبه تا ماه اکتبر به تعویق انداخته است.

رقابت بر سر تصاحب واکسن های بیماری «کووید 19»، جایگاه نماینده اتحادیه اروپا در بریتانیا و حالا اختلاف بر سر اجرای توافق برگزیت از جمله عوامل تنش زا در روابط اتحادیه اروپا با بریتانیا طی چند ماه اخیر بوده است.

چگونه همه کشورهای لغو کننده تزریق واکسیناسیون با وجود اثبات نشدن ارتباط بین لخته خون و تزریق، دست به تعلیق چنین طرح وسیعی زدند آن هم در شرایطی که کارشناسان شرکت های دارویی می گویند لخته های خون دیده شده می تواند در حالت عادی بدون تزریق واکسن هم در چنین مقیاس وسیع جمعیتی، تشکیل شود؟

آیا اروپایی ها واقعا ترجیح می دهند تمام جمعیت شان در معرض خطر ویروس کرونا باشند اما ریسک محدود را نپذیرند یا اقدام کشورهای اروپایی با زدن برچسب احتمال خطرناکی واکسن، برای ممانعت از وقوع نگرانی است که پیشتر از آن خبر داده اند، یعنی جلوگیری از خروج واکسن از اتحادیه اروپا؟ یا اینکه انگیزه های دیگری در کار است؟ انگیزه هایی مانند فشار بر انگلیس در پرونده برگزیت؟ فعلا برای رسیدن به پاسخ این سوال ها گریزی از انتظار نیست.