توافق وین با لغو عملی تحریم‌ها در دسترس است

اعتمادآنلاین| سفیر کشورمان در کرواسی با اعتقاد به این که توافق وین با لغو عملی تحریم‌ها در دسترس است، گفت : سیاست خارجی در ایران، حاصل یک فرایند و اجماع حاکمیتی است و با تغییر دولت‌ها، تغییر نمی‌کند.

به گزارش ایسنا، پرویز اسماعیلی در گفت‌وگو با روزنامه «وچرنی لیست» کرواسی اظهار کرد : توافق در وین با لغو عملی و تضمین‌شده تحریمهای قید شده در برجام و تحریمهای ترامپ، در دسترس است.

وی در ادامه گفت : برای ما جناح‌های سیاسی حاکم در آمریکا تفاوتی ندارند، بلکه احترام به ملت و منافع ملی ایران مهم است.

این دیپلمات کشورمان در بخش دیگری از این گفت و گو اظهار کرد: سکوت سازمان‌های بین‌المللی در قبال خرابکاری در سایت نطنز که تحت نظر آژانس است، تعجب برانگیز بود.

وی درباره برقراری رابطه با عربستان نیز گفت: بیش از اینکه به دلایل تغییر لحن یا سیاست عربستان در قبال منطقه فکر کنیم؛ این تغییر را اگر چه دیرهنگام، ولی گامی ضروری و مثبت می‌دانیم.

اسماعیلی افزود: پیشگام مودت با همسایگان بوده‌ایم؛ عربستان می‌تواند وارد فصل تازه‌ای از همکاری با ایران برای نیل به ثبات، صلح و توسعه منطقه شود.

سفیر کشورمان در کرواسی اظهار داشت: عادی‌سازی روابط چند دولت عربی با اسرائیل، فقط موجب تشدید تجاوز و جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین و منطقه شد. توجه به حقوق از دست رفته ملت فلسطین، یک وظیفه انسانی است.

وی با اشاره به این که اینا (شرکت نفت کرواسی) با خروج از ایران، به منافع خود و کرواسی لطمه زد؛ به بازگشت INA کمک خواهم کرد، گفت: سیاست خارجی در ایران، حاصل یک فرایند و اجماع حاکمیتی است؛ با تغییر دولت‌ها، تغییر نمی‌کند.

متن کامل این گفت‌وگو بدین شرح است:

*مذاکرات در مورد برنامه هسته ای ایران بین ایران و قدرت های جهانی در وین چگونه در جریان است؟

گفتگوها در وین بین ایران و 1+4 برای تعیین فرمولی جهت بازگشت کامل آمریکا به تعهداتش در برجام و پس از آن انجام تعهدات متوقف شده ایران به صورتی جدی و فشرده در جریان است. پیشرفت در مذاکرات با توجه به پیچیدگی های فنی آن و موضوعات مختلف در دستور کار، تدریجی و قدم به قدم است؛ ولی مذاکره کنندگان در حال حاضر از روند راضی و به نتیجه خوشبین هستند.

*اخیرا حسن روحانی، رئیس جمهور ایران گفته است که انتظار می رود به زودی تحریم های ایران برداشته شود. آیا این بدان معناست که ایران و آمریکا در خصوص بازگشت آن کشور به برجام به توافق رسیده اند.

اکنون کارگروه هایی به صورت فشرده در حال نهایی کردن متن توافق در زمینه فهرست کامل اقداماتی که آمریکا باید انجام دهد، و همچنین اقدامات بعدی ایران هستند. روسای گروه 1+4 از روز جمعه 7 مِی بعد از هماهنگی با پایتخت ها دوباره به وین بازگشتند. تعهدات آمریکا هم شامل لغو کامل تحریم هائی است که در متن برجام ذکر شده، و هم شامل تحریم هایی که ترامپ بعد از خروج از برجام به شکل غیر قانونی علیه ایران اعمال و اضافه کرده است. با لغو عملی و تضمین شده همه این تحریمها توافق در دسترس خواهد بود. امیدواریم دولت بایدن بی درنگ به اجرای تعهدات بین المللی خود از جمله قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل برگردد.

*برخی از رسانه های رسمی ایران به نقل از گفتند که ایران و آمریکا در مورد مبادله زندانیان به توافق رسیده اند و ایران در ازای آن 7 میلیارد پول مسدود شده ایران را از آمریکا دریافت خواهد کرد؟

خبرهای اخیر مربوط به مبادله زندانیان را تایید نمی کنم. اما لازم است تاکید کنم که اولا جمهوری اسلامی ایران برای آزادی زندانیان دو طرف، به عنوان یک موضوع انسانی، همواره تلاش کرده و آماده است. و دیگر اینکه ایران برای دسترسی به تمامی منابعش که به شکل غیر قانونی بلوکه شده اند، از روش های حقوقی و متعارف تلاش خواهد کرد.

ما هیچ تماس مستقیمی با آمریکا برای مبادله زندانیان نداشته ایم، اما طی سالهای گذشته و از طریق کانال های غیر مستقیم زندانیانی را مبادله کرده ایم. ما برای مبادله کلیه زندانیان دو طرف نیز آماده گفتگو از مسیرهای یاد شده هستیم.

*ایران چگونه نگاهی به دولت جدید آمریکا به ریاست بایدن دارد؟ آیا ارزیابی بهتری از عملکرد دولت قبلی آمریکا (ترامپ) دارید؟

برای ایران نام ها و جناح های سیاسی حاکم در آمریکا تفاوتی ندارند، بلکه احترام دولت آن کشور به ملت و منافع ملی ایران و همچنین بازگشت از مسیر غلط گذشته و جبران اشتباهات مهم است. البته دولت جدید آمریکا تا کنون رویکرد مناسب تری در برخی سخنان و مواضع خود نشان داده است، اما هنوز در عمل اقدامات لازم را از سوی آنها مشاهده نکرده ایم. امیدواریم در نتیجه مذاکرات وین شاهد اقدامات عملی و کامل تعهداتشان در برجام هم باشیم.

*اخیرا، شاهد افزایش تنش ها میان ایران و اسرائیل هستیم و گفته می شود بر سر کشتی های تجاری یا نفتکش ها که از طریق خلیج فارس و دریای عرب عبور می کنند، درگیر شده اند. همچنین در یک کارخانه هسته ای ایران انفجاری رخ داد که ایران، اسرائیل را مقصر می داند. آیا ترسی از بروز جنگ بین ایران و اسرائیل وجود دارد؟

اقدامات خصمانه و دشمنی رژیم اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران هیچگاه متوقف نشده است. ترور دانشمندان هسته ای ایران و مورد اخیر که شما هم به آن اشاره کردید، یعنی خرابکاری اخیر در یک مرکز هسته ای ایران از آن جمله هستند. لذا این اقدامات جدید نیستند. ولی آنچه که مایلم اشاره کنم، بی عملی و سکوت آژانس بین المللی انرژی اتمی، سازمان ملل و سایر مجامع بین المللی در مورد خرابکاری در یک مرکز هسته ای است که تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی در حال فعالیت قانونی است. تبعات محیط زیستی این اقدام، که در نوع خود تروریسم هسته ای است، می توانست همه منطقه را درگیر کند و سلامت ساکنان کشورهای بسیاری را بخطر اندازد. با کمال تاسف این اقدام هیچ واکنشی از سوی سازمانهای بین المللی دریافت نکرد و این موضوع می تواند موجب گستاخ تر شدن رژیم صهیونیستی شود.

حد اسرائیل انجام اقدامات ایذائی و خرابکارانه است و الا جرات رویارویی مستقیم و جنگ علیه ایران را ندارد. البته ما حق خود برای پاسخ مقتضی به هر گونه اقدامات خرابکارانه را در زمان و مکان مناسب محفوظ می دانیم.

*اخیراً، ما شاهد تحولات مثبت در روابط بین ایران و عربستان هستیم. شاهزاده بن سلمان، مانند برخی منابع ایرانی و عراقی، مذاکرات در مورد عادی سازی روابط را تایید کرد. احتمال برقراری و عادی سازی روابط دو کشور تا این لحظه چگونه است؟

جمهوری اسلامی ایران همواره خواهان روابط خوب و برادرانه با تمام کشورهای همسایه در خلیج فارس بوده است. تلاش های زیادی در سال های اخیر از سوی ایران برای این امر نیز انجام شده که متاسفانه بدون پاسخ ماند. ما معتقدیم که با استقلال در تصمیم گیری، نگاه سازنده، آینده نگری و گفتگو؛ دو کشور مهم منطقه و جهان اسلام می توانند ضمن پشت سر گذاشتن اختلافات، وارد فصل تازه ای از تعامل و همکاری برای نیل به ثبات، صلح و توسعه منطقه ای شوند. ایران با ارائه پیشنهادها و طرح‌هایی برای گفتگو و همکاری در منطقه خلیج فارس از جمله پویش صلح هرمز (ابتکار امید) در سازمان ملل، و ارسال نامه به سران همه کشورهای خلیج فارس و از جمله عربستان، ثابت کرده که پیشگام مسیر مودت و همکاری منطقه‌ای است. لذا تغییر لحن عربستان سعودی را یک گام مثبت ارزیابی می‌کنیم. ماه مبارک رمضان ماه رحمت و مغفرت الهی است و امیدواریم سرآغازی مبارک برای همگرایی جامعه اسلامی و زدودن سایه جنگ و کشتار و آوارگی از سر مردم مسلمان در منطقه ما، بویژه یمن باشد.

*ظاهرا عربستان، یک هیئت عالی رتبه را نیز برای دیدار با رئیس جمهور اسد به سوریه اعزام کرد و می خواهد روابط با دمشق را نیز عادی کند. به نظر شما، آیا تغییر ناگهانی در سیاست عربستان در قبال ایران و سوریه اتفاق افتاده است؟ و اگر بلی آیا این به دلیل سیاست جدید آمریکا در قبال عربستان سعودی و به ویژه در مورد شخص شاهزاده بن سلمان است؟

ایران تغییر رویکرد منطقه ای عربستان را پیش بینی می کرد. ایران از هنگام آغاز تلاش برخی قدرتها در کنار نیروهای تروریستی داعش برای سرنگونی دولت قانونی در سوریه، هشدار داده بود که این امر فقط منجر به ناآرامی، ویرانگی یک کشور مسلمان، آوارگی و کشتار بیگناهان زیادی خواهد شد، اما به نتیجه نمی رسد. و نباید بویژه از سوی کشورهای اسلامی و عربی حمایت شود و ادامه یابد.

ایران همین هشدار را در مورد جنگ علیه یمن هم به همسایگان و مجامع بین المللی داده بود. اعتقاد کلی ما این است که هر گونه تلاش از بیرون برای تغییر دولت ها و حکومت های کشورهای منطقه، دیر یا زود محکوم به شکست است. این حق انحصاری ملت ها است که حکومت ها و دولت های شان را مطابق با اراده خود تعیین کنند و هیچ قدرت خارجی حق مداخله در امور داخلی کشورها را بر اساس منشور ملل متحد ندارد.

ما بیش از اینکه به دلایل تغییر لحن و سیاست عربستان و برخی کشورهای منطقه در قبال سوریه و یمن فکر کنیم، این تغییر را گامی ضروری و مثبت می دانیم. اگر چه تاخیر در این زمینه، خسارات زیادی به امنیت، توسعه و مردم منطقه ما وارد ساخت.

*اخیرا بسیاری از کشورهای عربی روابط خود را با اسرائیل عادی کرده اند. با این حال، ایران همچنان مخالف هرگونه توافق با آن کشور است. علاوه بر این، این روزها شما در سراسر جهان روز قدس را برگزار می کنید، (جمعه 7 آوریل) ... اگر اعراب اسرائیل را دشمن نمی دانند، چرا ایرانیان چنین می بینند؟

مایلم که اندکی به گذشته برگردیم و بخاطر بیاوریم که صهیونیست ها در سال های بین دو جنگ جهانی با ایجاد سازمان های مخفی و مسلح، دست به تهدید و کشتار فلسطینیان زدند و با زور آنان را از سرزمین هایشان بیرون کرده و رژیم اسرائیل را سال 1948 با همین اقدامات تاسیس کردند. از دهه 20 و 30 میلادی تا به امروز این رژیم حدود 130 کشتار سازمان یافته و بزرگ به جز جنگهای معروف 1956، 1967، 1973، 1982 و غیره انجام داده است که در تاریخ ثبت شده است.کشتارهای صبرا و شتیلا (1982)، اردوگاه عین الحلوه (1984)، حمامات الشط (1985)، حرم ابراهیمی (1994)، از جمله این جنایت هاست.

سیاست های ضد فلسطینی از طریق تداوم شهرک سازی ها و الحاق بخش هایی از کرانه باختری، تخریب منازل و آواره کردن فلسطینی ها بویژه در بیت المقدس و تثبیت حضور خود در مناطق فلسطینی که مخالف قطعنامه 2334 شورای امنیت مبنی بر توقف شهرک سازی ها در سرزمین های اشغالی است، هنوز در جریان است. این اقدامات مخالف سیاست های اتحادیه اروپا نیز هستند.

سوال اصلی این است که آیا آن چند کشور عربی - که شما گفتید - تغییری در سیاست های اسرائیل مشاهده می کنند که روابط شان با این کشور را عادی کرده اند؟! این اقدام فقط موجب شد تا فلسطینیان در مقابل سیاست های توسعه طلبانه اسرائیل بدون دفاع رها شوند. در همین سال 2020 و در بحبوحه شیوع ویروس کرونا، صهیونیست ها بیش از 700 واحد مسکونی فلسطینی را تخریب کردند. تغییر بافت شرقی بیت المقدس و الحاق تدریجی این منطقه به فلسطین اشغالی و افزایش نظارت نظامی در آن، منع رفت و آمد شهروندان فلسطینی ساکن قدس و ابطال کارت شناسایی آنها و نیز لغو مجوز اقامت دائم ساکنین فلسطینی این شهر در تعارض با قوانین و توافقنامه های بین المللی (به ویژه ماده 43 کنوانسیون لاهه و کنوانسیون چهارم ژنو) می باشد.

از زمان عادی سازی روابط برخی از دولت های عربی با رژیم صهیونیستی که تحت فشار دولت سابق آمریکا انجام شد، تجاوزها و جنایت های رژیم صهیونیستی علیه فلسطین، سوریه و لبنان در سال 2020 بشدت افزایش یافت. هم اکنون حدود 2 میلیون شهروند غزه از دسترسی به موقع به واکسیناسیون علیه کرونا محروم هستند و زمین های کشاورزی آنها با رها سازی آب سیل بندها از سوی اسرائیل از بین رفته است.

امام خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران برای جلوگیری از بفراموشی سپرده شدن حقوق مردم مظلوم فلسطین آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را به عنوان روز قدس تعیین کرد. توجه به حقوق از دست رفته ملت فلسطین بیش از اینکه یک مساله اسلامی باشد، یک موضوع انسانی است.

*روابط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی با کرواسی را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا INA به ایران برگشته است؟

روابط دو جانبه ایران و کرواسی در بخش های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی با آهنگ های متفاوت در جریان است. من در این یکسال گذشته با توجه به تحریم های یکجانبه و ظالمانه آمریکا، تلاش های زیادی برای حفظ و تقویت روابط انجام داده ام. امیدوارم با موفق شدن مذاکرات وین و رفع تحریم ها، تجار و بازرگانان دو طرف بدون نگرانی به گسترش و توسعه روابط و همکاری هایشان بپردازند. اینا (شرکت نفت کرواسی) با خروج یکجانبه از پروژه بزرگ مغان، به منافع شرکت خود و کرواسی لطمه زد. اینکار در راستای روابط دوستانه دو کشور نبود. اکنون هم ما مشکلی نداریم ولی این شرکت بازگشتش به ایران را به رفع تحریم ها پیوند زده است. من به بازگشت اینا البته با رعایت ملاحظات طرف ایرانی کمک خواهم کرد.

*یکماه دیگر انتخابات ریاست جمهوری در ایران برگزار می شود. آیا رئیس جمهور جدید، اگر از یک حزب محافظه کار باشد، سیاست ایران در قبال جهان را تغییر خواهد داد؟

در فرایند تعیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و تصمیم سازی در مورد روابط منطقه ای و بین المللی، مانند همه کشورهای دیگر، قوا و نهادهای مختلفِ ملی مشارکت دارند. این امر تنها در اختیار رئیس جمهور نیست. در ایران، سیاستِ دوستی و همکاری جمعی برای حفاظت از صلح و امنیت بین المللی، یک اجماع حاکمیتی است. برجام یکی از دست آوردهای همین سیاست است.

ما همیشه به تعامل سازنده مبتنی بر احترام متقابل با همه کشورها در منطقه و جامعه بین المللی معتقد بوده و هستیم. در عین حال با تحمیل رویکرد های یکجانبه گرایانه بر کشورها، اولویت دادن به منافع یک یا چند کشور خاص، و عدم رعایت حق حاکمیت و استقلال کشورها در مناسبات جامعه بین المللی مخالف هستیم. این سیاست در همه ادوار و همه دولت ها در ایران دنبال شده است. در دولت آینده هم، شاهد ادامه همین سیاست خواهیم بود.