پرچم‌های نیمه افراشته برای قربانیان نسل‌کشی نژادپرستانه

اعتمادآنلاین| جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا روز یکشنبه به وقت محلی (بامداد دوشنبه به وقت تهران) در یک سخنرانی گفت که باید پرچم‌های تمام ساختمان‌های فدرال در این کشور به منظور بزرگداشت یاد بیش از 200 کودکی که اجساد آنها در زمین یک مدرسه شبانه‌روزی در بریتیش کلمبیای کانادا کشف شده است، به صورت نیمه‌افراشته درآید. واکنش دولت کانادا به «یک فصل تاریک و شرم‌آور از تاریخ» این کشور هر چند نشان می‌دهد وضعیت نسبت به گذشته تغییر کرده اما همزمان ثابت می‌کند نژادپرستی بخشی جدی از گذشته کاناداست که دامنه آن تا امروز نیز کشیده شده است.

به گزارش اعتماد به نقل از سی‌بی‌اس، هفته گذشته خبر کشف بقایای 215 کودک بومی کانادا در محوطه یک مدرسه شبانه‌روزی مسیحی که زمانی کودکان بومی را از خانواده‌های آنها جدا می‌کرده و به اجبار در مدرسه اسکان می‌داده، پیدا شده است. این رسانه نوشته است جست‌وجو و تحقیقات بیشتر پیرامون این موضوع همچنان ادامه دارد. فعالیت مدرسه شبانه‌روزی کملوپس که مدرسه‌ای کاتولیک بود و زیرنظر کلیسای کاتولیک کانادا اداره می‌شد تا سال 1969 ادامه داشت و احتمال دارد زوایای دیگری از این جنایت بزرگ نیز آشکار شود. شبکه خبری سی‌بی‌سی کانادا نوشته است مدرسه کملوپس در شهری با همین نام در استان بریتیش کلمبیا قرار دارد. این مدرسه زمانی بخشی از شبکه بیش از 100 مدرسه شبانه‌روزی‌ بوده که کودکان بومی کانادایی را پس از جدا کردن از خانواده‌های‌شان به آنها می‌سپردند. این سیاست با همدستی دولت کانادا و کلیساها شکل گرفته بود و با این اسکان اجباری هر دوی این نهادها قصد داشتند که کودکان بومی کانادایی با ارزش‌های فرهنگی و مذهبی اشغالگران زمین‌های‌شان تربیت کنند. در تاریخ کانادا به مدرسه‌هایی مانند کملوپس، «مدرسه‌های سکونتی» می‌گویند که شبیه به مدارس شبانه‌‌روزی است. این مدرسه خاص در کملوپس، یکی از 130 مدرسه‌ سکونتی است که کلیساها با هدف تادیب فرهنگی کودکان بومی کانادایی برای دولت کانادا اداره می‌کردند. هدف این بوده که این کودکان از فرهنگ خود دور شده و به علاوه بر مسیحی شدن، فرهنگ اروپایی جدید را به عنوان فرهنگ اصلی خود بپذیرند.

روزان کازیمیر، رییس قبیله

Tk'emlúps te Secwépemc که در عملیات یافتن این بقایا درگیر بوده به سی‌بی‌سی گفته است که آنها می‌دانستند تعدادی از کودکان بومی در سال‌های اسکان اجباری در این مدرسه جان خود را از دست داده‌اند. به گفته او، یک گروه از کارشناسان متخصص کشف اجساد با رادار استخدام شده‌اند تا به جست‌وجو درخصوص خانواده‌ها و کودکان سر به نیست شده در سال‌های دور بپردازند و جست‌وجوهای آنها همچنان ادامه خواهد داشت. روزان کازیمیر گفته هنوز آمار این 215 قربانی در آمار کلی مربوط به کودکانی که در مدارس کاتولیک کانادا کشته‌ شده‌اند و حدودا 4200 کودک ثبت شده را شامل می‌شود، منظور نشده است.

از قرن نوزدهم تا میانه‌های دهه 70 میلادی، بیش از 150 هزار کودک بومی در چارچوب طرح همسان‌سازی مجبور به حضور و تحصیل در این مدارس شده‌اند. آنها مجبور بودند دین و اعتقادات خود را کنار بگذارند، مسیحی شوند و حق نداشتند به زبان محلی و بومی با یکدیگر سخن بگویند. بسیاری از آنان آزارهای جسمی، جنسی و کلامی را در این مدارس تجربه کرده‌اند و برآوردهای جامعه بومیان نشان می‌دهد دست‌کم 6000 کودک طی این پروسه جان خود را از دست داده‌اند. اولین‌بار در سال 2008، نخست‌وزیر وقت کانادا در پارلمان این کشور ضمن اعتراف به «بیداد کردن آزارهای جسمی و جنسی علیه کودکان بومی» از بومیان این کشور عذرخواهی کرد. روز یکشنبه به دستور جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا و بعد از پیشنهاد رییس بومیان می‌سی ساگا، به احترام 215 کودک بومی کانادا پرچم دولت نیمه افراشته شد. رییس بومیان می‌سی ساگا «MCFN»، در انتاریو روز شنبه با ارسال نامه‌ای سرگشاده به نخست‌وزیر جاستین ترودو از دولت خواستار نیمه افراشته شدن پرچم‌ها و اعلام یک روز عزای عمومی در این رابطه شده بود. او با انتشار پیامی در توییتر در این رابطه نوشته است:

«ما از ترودو، نخست‌وزیر می‌خواهیم به احترام این 215 کودک بومی و دیگر بومیان کانادا پرچم‌های کشور را پایین آورده و یک روز ملی عزاداری اعلام کند.» این پیام با استقبال زیادی مواجه شد، از جمله چارلی آنگوس، نماینده عضو «NDP»، در توییتی نوشت پایین آوردن پرچم‌ها کمترین کاری است که می‌توانیم در این رابطه انجام دهیم.

رهبران بومی اصرار دارند که عذرخواهی کافی نیست و علاوه بر تلاش برای مستند کردن جنایت‌هایی که علیه آنان اتفاق افتاده، معتقدند بسیاری از مشکلات فعلی بومیان در کانادا نظیر اعتیاد به الکل یا مواد مخدر و همچنین مشکلات اقتصادی، ناشی از تبعیض‌هایی است که طی سال‌هایی طولانی علیه آنان اعمال شده و همچنان نشانه‌هایی از آن در جامعه قابل مشاهده است. پنج سال قبل، کمیسیون حقیقت و آشتی گزارش داد که دست‌کم 3200 کودک بومی به دلیل «بدرفتاری‌ها» و «بی‌توجهی» طی فرآیند همسان‌سازی جان خود را از دست داده‌اند.

در این گزارش، آمار مرگ در مدرسه در فاصله سال‌های 1915 تا 1963 حداقل 51 نفر ذکر شده که اکتشافات جدید نشان می‌دهد رقم واقعی احتمالا چند برابر آن باشد. تری تیگی، رییس مجمع منطقه‌ای بومیان در ایالت بریتیش کلمبیا در این باره می‌گوید: «این اخبار واقعا قلب جامعه بومیان را از ظلم‌هایی که در دوره نسل‌کشی اتفاق افتاده به درد می‌آورد و باعث می‌شود نسل‌کشی دهه‌های قبل دوباره به صدر اخبار بازگردد.» جان هورگان، نخست‌وزیر ایالت بریتش کلمبیا هم گفته که از شدت غم و ناراحتی ناشی از کشف بقایای 215 کودک در یک مدرسه «قلبش به درد آمده و وحشت‌زده شده است.» او آنچه را که در مدارس سکونتی می‌گذشت، «جنایتی در ابعاد غیرقابل تصور» خوانده و افزوده است که «اینها نشان می‌دهد نژادپرستی چه تبعات دردناکی می‌تواند در پی داشته باشد.» جورج مانوئل، یکی از افرادی که در دهه 1920 میلادی در این مدارس بود، گفت: تمامی دانش‌آموزان بومی از گرسنگی رنج می‌بردند. مدارس هم در زمستان‌ها سرد و جایی غیر بهداشتی بود. همچنین در اسناد دیگر آمده که دانش‌آموزان در معرض سرخک، آنفلوآنزا، سل و سایر امراض واگیردار بودند و بسیاری هم می‌مردند. خشونت‌های اعمال شده علیه این کودکان در این مدرسه شبانه‌روزی تا زمان تعطیلی آن ادامه داشت.

کانادای امروز کانادای دیروز نیست؟

نیکول شابوس، استاد دانشگاه و حقوقدان کانادایی معتقد است شرایط نسبت به گذشته تغییر کرده است. او که می‌گوید هر ساله دانشجوهای ترم اول حقوق را دست‌کم برای یک روز برای بازدید از مدارس سکونتی می‌برد و آنها را تشویق می‌کند که با قربانیان این مدارس گفت‌وگو کنند، تاکید دارد هیچ‌گاه ندیده که نجات‌یافتگان این مدارس از قبرهای بدون علامت سخن بگویند اما همواره آنها از کودکانی می‌گفتند که «تحمل ادامه مسیر را نداشتند.» به گفته او، «کانادای امروز کانادای دیروز نیست.» این اظهارنظر اما چندان از نگاه جامعه بومیان کانادا مورد قبول نیست. بسیاری از رنگین‌پوستان و بومیان در امریکا و کانادا نه تنها دسترسی برابری به دارو و تجهیزات پزشکی و درمانی ندارند بلکه در واکسیناسیون نیز در اولویت آخر هستند؛

چنان‌که کارولین بنت وزیر روابط دولت با بومیان در کابینه فدرال کانادا در این زمینه اظهار کرده است، همه‌گیری کووید19 و پیامدهای آن رفتارهای تبعیض‌آمیز نظام‌مند را بر ضد زنان بومی کانادا تشدید کرده است. روبرتا جمیسون نیز که در گذشته ریاست بزرگ‌ترین سازمان خیریه مربوط به بومیان کانادا را دراختیار داشته است، در این زمینه گفت: متاسفانه هنوز هم برخی از جوامع بومی کانادا به آب آشامیدنی مناسب دسترسی ندارند، دولت فدرال هم که برای کاهش تبعیض در قبال بومیان تعهدات خوبی داده تاکنون در اجرای این تعهدات موفق نبوده است.موضوع نقض حقوق کودکان بومی کانادایی مربوط به گذشته‌های دور نیست. در سپتامبر 2019، دادگاه حقوق بشر کانادا پرونده‌ای را بررسی کرد که فعالان حقوق بومیان کانادا علیه دولت کانادا به این دادگاه تسلیم کردند. شاکیان گفتند که دولت کانادا به شکل سیستمی علیه 40 تا 80 هزار کودک بومی رفتار تبعیض‌آمیز کرده و حق آنها را برای دسترسی به خدمات اجتماعی و عمومی محدود کرده است. ماجرا مربوط به سال‌های 2006 تا 2017 است و شاکیان این پرونده توانستند به دادگاه حقوق بشر کانادا نشان دهند که این کودکان طی این سال‌ها به شکل عمدی مشمول سیاست‌های تبعیض‌آمیز دولتی علیه بومی‌ها بودند. برخی از آنها مانند گذشته از خانواده‌های‌شان به زور قانون جدا نگه داشته شدند و برخی دیگر بنا به این سیاست‌ها از خدمات عمومی‌ای که هر کودک دیگر کانادایی را شامل می‌شده، محروم بودند. دادگاه حقوق بشر کانادا در این پرونده دولت فدرال را محکوم کرد و دولت موظف شد به هر قربانی رفتار تبعیض‌آمیز، چهل هزار دلار غرامت بپردازد.

سخنگوی وزارت خارجه ایران: با جامعه بومیان کانادا اعلام همدردی می‌کنیم

سعید خطیب‌زاده صبح روز دوشنبه در نشست هفتگی خود که با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی در محل وزارت خارجه برگزار شده بود درخصوص اخبار منتشر شده مبنی بر کشف گور دسته جمعی کودکان بومی کانادا در این کشور گفت: روی این تراژدی بزرگ انسانی که در سابقه کانادا وجود دارد هیچ اسمی نمی‌توان گذاشت جز نسل‌کشی. نسل‌کشی در مورد صاحبان اصلی این سرزمین و جای تاسف است کشوری که سعی می‌کند خود را پشت نقاب بشردوستانه پنهان کند در سابقه خود چنین روزهای تاریکی داشته است.

سخنگوی وزارت خارجه با بیان اینکه مساله حقوق بومیان در کانادا یکی از موضوعات اصلی حقوق بشر در این کشور است و دولت این کشور اقداماتی علیه حقوق آنها به خصوص زنان بومی انجام داده است و این شرمی تاریخی علیه کانادا است، افزود: با جامعه بومیان کانادا اعلام همدردی می‌کنیم و دولت کانادا باید همیشه به یاد داشته باشد که هر موقع که خواست ژست حقوق بشری بگیرد باید به روزهای تاریک گذشته خود فکر کند و سعی کند این روزهای تاریک را در خانه خودش جبران کند.