آیا آمریکا از حضور در افغانستان خسته شده است؟

اعتمادآنلاین| سید عماد حسینی- به اعتقاد برخی از کارشناسان، امروز افغانستان به خاری در گلوی آمریکا تبدیل شده است که نه می‌تواند ماندن در آن را تحمل کند و نه قادر است آن را به حال خود رها کرده و از آنجا برود.

گرچه سابقه حضور نیروهای آمریکایی به ویژه ماموران سازمان جاسوسی آمریکا سیا و واحدهای ویژه ارتش آمریکا در افغانستان به اواخر دهه 70 میلادی و تقابل با ارتش سرخ شوروی بازمی‌گردد، اما حضور آنها بعد از حملات 11 سپتامبر و جنگ آمریکا با تروریسم رسمیت بیشتری پیدا کرد.

بعد از سپتامبر 2001 بود که ایالات متحده با همراه کردن نیروهای ناتو جنگ اشغال افغانستان را به اتهام میزبانی از گروه تروریستی القاعده آغاز کرد.

آمریکا در این جنگ موفق شد دولت طالبان را سرنگون کند و دولتی همسو با خواسته‌های خود در این کشور روی کار آورد.

در مقابل نه تنها گروه القاعده بلکه گروه طالبان نیز راه جنگ‌های چریکی با نیروهای افغانستان را در پیش گرفتند.

هرچند بر اساس اطلاعیه‌های رسمی، این جنگ 28 دسامبر 2014 به پایان رسیده است، اما قربانیان آمریکایی که تا آن زمان بیش از 2 هزار و 400 کشته و بالغ بر 15 هزار زخمی بودند همچنان رو به افزایش است،‌ حال آنکه هیچ کسی هم پایان این جنگ را باور نکرده است.

همین امر باعث شد تا گرفتاری نظامی آمریکا در افغانستان طولانی‌ترین جنگ در تاریخ معاصر آمریکا لقب بگیرد؛ این جنگ طولانی‌تر از جنگ جهانی دوم، جنگ ویتنام و به طور حتم جنگ اشغال عراق و جنگ داعش که بعد از این تهاجم به وقوع پیوستند محسوب می‌شود.

گرچه جنگ افغانستان از لحاظ کشته‌ها بعد از ویتنام با پنج هزار و 800 کشته و عراق با پنج هزار کشته در رده سوم قرار دارد، اما پیچیدگی شرایط حاکم بر افغانستان به تعبیری ساده آمریکا را به مرز استیصال کشانده است.

با وجود این، هیچ یک از رؤسای جمهور آمریکا که بعد از جرج بوش پسر به قدرت رسیدند نتوانستند ارتش آمریکا را از باتلاق افغانستان نجات دهند، چه باراک اوباما که داعیه برنامه‌ریزی برای عقد قراردادهای پایان حضور نظامی با کشورهای تحت اشغال را داشت و چه دونالد ترامپ که این کار جزو وعده‌های انتخاباتی‌اش به شمار می‌رفت، هیچ یک در این مهم توفیقی نیافتند.

ترامپ حتی تا مرز امضای توافقنامه با طالبان هم پیش رفت، اما به دلایلی نامعلوم این اتفاق رخ نداد و بدین ترتیب این ناکامی نیز به وعده‌های تحقق‌نیافته او مبنی بر خروج از دیگر نقاط منطقه از سوریه گرفته تا عراق اضافه شد.

با روی کار آمدن جو بایدن وضعیت رو به وخامت گذاشته و حتی توافق فوریه 2020 دولت ترامپ هم نتوانست از حجم حملات طالبان در سرتاسر افغانستان بکاهد.

انفجارهای مستمر در کابل به ویژه حمله به مدرسه دخترانه سید الشهدا در پایتخت که منجر به کشته و زخمی شدن بیش از 230 دختر نوجوان شد حکایت از این سردرگمی آمریکایی دارد.

پنتاگون که در سال 2001 با ادعای گسترش امنیت در سرتاسر جهان به افغانستان حمله کرده بود امروز حتی قادر به حفظ امنیت پایتخت افغانستان هم نیست و با وجود تمامی تلاش‌هایش به همراه نیروهای امنیتی افغانستانی نتوانسته‌ است امنیت واقعی را به این کشور هدیه کند.

اگرچه عده‌ای از دخالت آمریکا در چنین اقداماتی سخن می‌گویند، اما دست‌کم در ظاهر واشینگتن برای خروجی آبرومندانه از افغانستان تلاش بسیاری می‌کند، از همین روست که در صدد ازسرگیری مذاکرات دولت افغانستان و گروه طالبان در قالب کنفرانس صلحی که خود ضلع سوم آن به شمار می‌رود برآمده است.

هرچند این تلاش‌ها تا امروز به جایی نرسیده، اما دستیاران جو بایدن دست‌کم برای نجات نظامیان خود از این باتلاق به دنبال راهکاری برای تحقق این ایده هستند.