یک روز پس از بیانیه گروه ۷ علیه نقض حقوق بشر از سوی پکن:
ناتو، چین را تهدیدی علیه امنیت خود خواند
سران کشورهای عضو ناتو؛ نهادی که دونالد ترامپ رییس‌جمهور پیشین ایالات متحده اعتبار چندانی برای آن قائل نبود، دوشنبه شب به وقت بروکسل در اولین دیدار چهره به چهره با جو بایدن، رییس‌جمهور جدید امریکا ضمن تاکید بر اهمیت همکاری‌های امنیتی میان دو سوی آتلانتیک از چین به عنوان «تهدیدی جدی و سیستماتیک» علیه آینده جهان نام بردند.
اعتمادآنلاین| رویترز گزارش داده است که رییس‌جمهور ایالات متحده در این نشست از سران ناتو خواسته تا در برابر اقتدارگرایی و تهدید نظامی رو به رشد چین بایستند. تحلیلگران معتقدند در نظر گرفتن پکن به کانون تهدیدها می‌تواند یک تغییر جدی در رویکردهای استراتژیک ناتو باشد که به منظور دفاع در برابر تهدید شوروی سابق تشکیل شد و مسکو را بزرگ‌ترین تهدید علیه خود ارزیابی می‌کرد.
به گزارش روزنامه اعتماد، موضوع تهدید چین حتی در بیانیه پایانی سران ناتو نیز نقش پررنگی دارد و صدور بیانیه‌ای با محوریت «تهدید چین» از سوی سران ناتو دقیقا یک روز پس از بیانیه سران گروه 7 در پایان اجلاس این گروه در انگلیس که در آن به مساله حقوق بشر در چین توجهی ویژه شده بود، نشان می‌دهد که ایالات متحده توانسته در اقناع متحدانش برای معرفی چین به عنوان یک تهدید موفق عمل کند. در بیانیه رهبران ناتو آمده است:«بلندپروازی‌های دولت چین که به صورت سیاست‌های بلندمدت از سوی این کشور اعلام شده و رفتار یکجانبه‌گرایانه پکن، ایجادکننده چالشی سیستماتیک علیه نظم مبتنی بر قوانین در جهان است».
ناظران موضع‌گیری‌های ناتو علیه چین را یکی از شدیدترین موضع‌گیری‌های مشترک ایالات متحده و کشورهای متحد آن علیه پکن ارزیابی می‌کنند. در بیانیه ناتو اشاره شده که چین در حال توسعه سریع زرادخانه‌های هسته‌ای خود از طریق افزایش تعداد کلاهک‌های هسته‌ای و اضافه کردن تجهیزات پیشرفته‌تر به این زرادخانه‌هاست و می‌خواهد «سه‌گانه هسته‌ای» ایجاد کند. ناتو همچنین چین را متهم کرده که با استفاده از کارزارهای «اطلاعات دروغین» در پی اثرگذاری بر رسانه‌ها و جریان آزاد اطلاعات برای دستیابی به اهداف خود است. سران ناتو از چین خواسته‌اند تا به عنوان یک «قدرت بزرگ» به تعهدات خود عمل کند و رویکردی مسوولانه‌تر در حوزه‌هایی نظیر توسعه صنعت فضایی، حملات سایبری و تجارت بین‌المللی داشته باشد.
تهدید بالقوه چین و خطر روسیه
بایدن روز گذشته با تاکید بر شعار «امریکا بازگشته است» گفت که هر چند اختلاف‌نظرهای زیادی پیرامون نحوه مقابله با چین در کشورهای عضو وجود دارد اما اعضای پیمان آتلانتیک شمالی تحت رهبری ایالات متحده رویکردی واحد در این خصوص خواهند داشت. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان که برای آخرین بار پیش از کناره‌گیری از مقام خود در ماه سپتامبر در نشست سران ناتو شرکت کرده بود، حضور بایدن و اظهارات او را «افتتاحیه فصلی جدید» در روابط دو سوی آتلانتیک توصیف کرد و برخورد با «تهدید بالقوه چین» را امری مهم خواند. او تصریح کرد:«اگر شما به تهدیدهای سایبری چین یا همکاری‌های این کشور با روسیه نگاه کنید، درمی‌یابید که به هیچ‌وجه نمی‌توان این تهدید را نادیده گرفت اما ضرورت دارد که از اغراق و بزرگ‌نمایی در این مسیر بپرهیزیم و برخوردی متناسب و متوازن داشته باشیم». ینس استولتنبرگ، دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی روز دوشنبه گفت که در نشست سران پیمان ناتو بر اهمیت همکاری اروپا و امریکای شمالی برای مقابله با روسیه و چین توافق شد. او که در کنفرانس خبری صحبت می‌کرد، تاکید داشت «روابط بین ناتو و روسیه به پایین‌ترین میزان خود از زمان پایان جنگ سرد رسیده
است.» به گفته دبیرکل ناتو «چین به سرعت در حال توسعه زرادخانه‌های هسته‌ای خود با کلاهک‌های هسته‌ای پیشرفته است.» استولتنبرگ افزود:«توسعه نفوذ چین، تهدیدی برای امنیت ناتو بوده و سران پیمان بر ضرورت مقابله با این چالش توافق دارند.» دبیرکل ناتو در ادامه گفت: «پیشرفت فناوری را تقویت خواهیم کرد و سران ناتو بر آغاز پروژه دفاعی جدید توافق کردند و در نشست سران توافق شد که توانایی‌های ناتو در عرصه فضای مجازی و فضا نیز تقویت شود.» استولتنبرگ گفت:«موضع واحد و آشکاری در قبال چین داریم و این نشان‌دهنده مسیری طولانی است که طی ماه‌های گذشته طی کردیم. به دنبال مشخص کردن خطوط قرمز نیستیم اما بودجه دفاعی چین امکان دارد که به جایگاه دوم جهانی برسد».
در بیانیه پایانی نشست سران ناتو در بروکسل اشاره‌هایی نیز به خطر روسیه وجود دارد. در بخشی از بیانیه آمده است:«اقدامات خصمانه روسیه تهدیدی برای امنیت کشورهای ناتو به شمار می‌آید. تروریسم در تمامی شکل‌های خود نیز همچنان تهدیدی برای همه ماست.» او در ادامه افزود:«ناتو همبستگی خود با اوکراین را ابراز می‌دارد و حمایت سیاسی و عملیاتی در این زمینه در اختیار اوکراین قرار دادیم. درهای ما برای کمک به اوکراین و گرجستان باز بوده و تلاش‌های‌مان را در این زمینه افزایش می‌دهیم».
حمایت از ماده 5 منشور ناتو
از ابتدا یکی از اهداف اصلی بایدن از سفر یک هفته‌ای به اروپا، تضمین دادن به متحدان اروپایی پیرامون اهمیت استثنایی ناتو و اتحادها برای ایالات متحده برشمرده شده بود. بایدن در دیدار با سران ناتو نیز همین رویکرد را دنبال کرد و از توجه به این پیمان دفاعی بین‌المللی به عنوان «تعهدی مقدس» برای ایالات متحده نام برد. عملکرد دونالد ترامپ در طول 4 سال گذشته و ضربه‌ای که او به اتحاد ایالات متحده با کشورهای اروپایی وارد آورده از جمله دلایلی است که بایدن را بر آن داشته تا به هر نحو ممکن این اتحادها را احیا کند. بایدن دوشنبه شب در این باره گفت:«می‌خواهم همه کشورهای اروپایی بدانند که ایالات متحده اینجا حضور دارد و ناتو اهمیت بسیار زیادی برای امریکا دارد. بایدن همچنین در اقدامی نمادین به محل یادواره 11 سپتامبر 2001 و حمله القاعده به ایالات متحده در مقر ناتو رفت. ناتو در سال 2001 برای اولین و آخرین بار مکانیسم ماده 5 منشور سازمان پیمان آتلانتیک شمالی را فعال کرده بود که بر اساس آن حمله به یک کشور عضو به مثابه حمله به کشورهای هم‌پیمان ناتو قلمداد می‌شود. دونالد ترامپ در طول دوره ریاست‌جمهوری خود ماده 5 منشور ناتو را به چالش
کشیده و گفته بود، کشورهایی که سهم کافی را در تامین هزینه‌های این پیمان نظامی پرداخت نمی‌کنند نباید از مزایای آن بهره‌مند شوند.
نیویورک تایمز نوشته است که بایدن در نشست اخیر ناتو تلاش زیادی کرد که به متحدان ایالات متحده تضمین دهد دیگر یک پوپولیست خطرناک نظیر دونالد ترامپ در واشنگتن ظهور نخواهد کرد.
حمایت ناتو از خروج امریکا از افغانستان
شبکه خبری سی‌ان‌ان در گزارشی پیرامون دستاوردهای دیدار اخیر بایدن با سران کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی آورده است که یک مقام ارشد امریکایی حاضر در این نشست گفته، سران ناتو کاملا از سیاست جو بایدن در خارج کردن نیروهای ایالات متحده از افغانستان حمایت کرده و این تصمیم را تصمیمی درست دانسته‌اند. در بیانیه پایانی نشست سران ناتو آمده است:«خروج نیروهای ما به معنی پایان رابطه ما با افغانستان نیست. اکنون فصل جدیدی را باز خواهیم کرد. ما تعهد خود را برای ادامه ایستادگی در کنار افغانستان، مردم و نهادهای آن برای تقویت امنیت و حمایت از دستاوردهای 20 سال گذشته افغانستان مورد تایید دوباره قرار می‌دهیم.» در ادامه این بیانیه آمده است:«با یادآوری تعهدات قبلی ما، ناتو به آموزش نیروها و پشتیبانی نیروهای امنیتی افغانستان از جمله از طریق صندوق حمایت مالی ارتش ملی افغانستان ادامه خواهد داد». خبرگزاری رویترز به نقل از 3 مقام غربی گزارش داده که مقامات امنیتی ناتو از قطر خواسته‌اند تا پایگاهی را برای آموزش نیروهای ویژه افغانستان در اختیار این سازمان قرار بدهد. این مقامات که نخواسته‌اند نامی از آنها برده شود به رویترز گفته‌اند که
حالا تصمیم نهایی به عهده دولت قطر است که آیا اجازه می‌دهد از خاک این کشور برای آموزش نیروهای امنیتی افغانستان استفاده شود یا نه. آنها گفته‌اند امریکا، بریتانیا و ترکیه ابراز آمادگی کرده‌اند که در صورت موافقت قطر آموزگارانی را برای آموزش نیروهای ویژه افغان به قطر بفرستند.
دیدار با اردوغان؛ رضایت ترک‌ها موضع‌گیری مبهم بایدن
بایدن روز دوشنبه پس از حضور در نشست ناتو با رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه نیز دیدار کرد. اردوغان دوشنبه شب به وقت تهران پس از دیدار با «جو بایدن» رییس‌جمهور امریکا در شهر بروکسل در بلژیک و در حاشیه برگزاری نشست سالانه ناتو گفت:«نشست مثبتی با بایدن داشتم و دیدگاه‌های مختلف درباره امور منطقه همچنین روابط دوجانبه را بررسی کردیم.» رجب طیب اردوغان در ادامه گفت:«هیچ مورد غیرقابل حلی وجود ندارد.» اردوغان افزود:«ما مجددا مواضع خود درباره سامانه دفاع موشکی اس-400 و جنگنده‌های اف-35 را تاکید کردیم.» او گفت:«در این دیدار به بایدن گفتم که باید حمایت از شبه‌نطامیان کرد در منطقه متوقف شود.» جو بایدن نیز پس از دیدار با اردوغان بدون اشاره به محتوای نشست با رییس‌جمهور ترکیه گفت:«نشست بسیار خوبی با هم داشتیم.» موضع‌گیری مبهم بایدن و عدم دستیابی به نتیجه‌ای مشخص نشان می‌داد که احتمالا پافشاری ترک‌ها بر مواضع قبلی مانع از دستیابی به نتایجی مهم و قابل ذکر در نشست دوشنبه شده است.
روابط ترکیه و امریکا طی چند سال گذشته بر سر مسائلی همچون حمایت‌های امریکا از کردها که ترکیه آنها را گروه‌های تروریستی می‌خواند همچنین اختلافات شدید در خصوص خریدهای تسلیحاتی ترکیه از روسیه به ویژه سامانه دفاع هوایی اس-400، کنار گذاشتن ترکیه از برنامه ساخت جنگنده‌های اف-35 به دلیل خرید تسلیحات روسی و به رسمیت شناخته شدن کشتار ارامنه از سوی امریکا از سوی نظامیان امپراتوری عثمانی با فراز و فرودهای زیادی روبه‌رو بوده است.
دیدگاه تان را بنویسید