مساحت تحت سلطه طالبان در افغانستان از زمان توافق مودت با امریکا تقریبا دوبرابر شده است:
فرجام، خروج آشفته و غیرمسوولانه
سقوط یک به یک ولسوالیها در مناطق مختلف افغانستان همچنان ادامه دارد. دولت افغانستان قواعد سختگیرانهای برای رسانهها وضع کرده است که از سقوط شهرها به دست طالبان مستقلا مطلبی منتشر نکنند و فقط ادعاهای سخنگوی وزارت دفاع افغانستان را مبنای اطلاعرسانی در خصوص پیشرفتهای طالبان قرار دهند.
اعتمادآنلاین| همزمان اشرف غنی، رییسجمهور و عبدالله عبدالله رییس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان در واشنگتن هستند تا با مقامهای امریکایی در خصوص وضعیت افغانستان بعد از خروج نظامیان خارجی از این کشور کسب تکلیف کنند.
به گزارش روزنامه اعتماد، گفته میشود که طالبان در یک ماه گذشته با تصرف بیش از 50 ولسوالی در سراسر افغانستان، مساحت تحت سلطه خود در این کشور را به بیش از 80 درصد رسانده است و با استقرار در شهرهای استراتژیک اطراف شهرهای بزرگ و کلیدی مانند جلالآباد و کابل، آماده حمله نهایی برای فروپاشی کامل دولت مرکزی افغانستان در پی خروج نظامیان خارجی میشود.
رایزنیهای غنی و عبدالله با بایدن و قانونگذاران امریکایی
اشرف غنی، رییسجمهور و عبدالله عبدالله رییس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان روز جمعه به کاخ سفید رفتند تا در دیدار با جو بایدن رییسجمهور امریکا در خصوص تازهترین شرایط افغانستان و روند خروج نظامیان امریکایی از خاک این کشور گفتوگو کنند. پیش از این دیدار رهبران افغانستان به دیدار مقامهای کنگره رفته بودند، جایی که میچ مککانل، رهبر اقلیت جمهوریخواه سنای امریکا خواستار به تعویق افتادن فرآیند خروج نظامیان امریکایی از خاک افغانستان شد. میچ مکانل رهبر اقلیت جمهوریخواهان در سنای ایالات متحده امریکا روز پنجشنبه در دیدار با رییسجمهور اشرف غنی و هیات همراهش گفت که امیدوار است حکومت جو بایدن روند بیرون شدن نیروهای امریکایی را از افغانستان به تاخیر بیندازد. این سیاستگر امریکایی تاکید کرد طالبان که با عقبنشینی نظامیان امریکایی جسور شدهاند و سالها پیشرفت، به ویژه حقوق زنان افغان را در راه گرفتن کابل زیر پا میکنند. او افزود: «نشانههای فزایندهای مبنی بر اینکه حکومت افغانستان به زودی پس از خروج اتمام روند بیرون شدن نظامیان امریکایی اتفاق بیفتد دیده میشوند و باید جلوی چنین کاری گرفته شود.»
هر چند بعید به نظر میرسد که در پی مذاکرات جاری تغییر در تصمیم امریکا برای به تعویق انداختن خروج نظامیانش از خاک افغانستان ایجاد شود. دولت پیشین ایالات متحده امریکا دو سال و نیم پیش توافقنامه دوستی با گروه شبهنظامی افغانستان امضا کرد و به آنها وعده داد ضمن تحت فشار گذاشتن دولت مرکزی افغانستان برای آزادی شبهنظامیان شورشی محکوم در زندانهای افغانستان، ابتدا تمام عملیات پشتیبانی خود از دولت افغانستان را متوقف و سپس تا اردیبهشت 1400 خاک افغانستان را ترک میکند. با تغییر دولت در ایالات متحده امریکا پایبندی امریکا به رعایت تعهداتش نسبت به گروه شبهنظامی طالبان تغییری نکرد و دولت جدید جو بایدن وعده داد به جای ابتدای اردیبهشت تا بیستم شهریور ماه خاک افغانستان را ترک کند. زمانی که مذاکرات امریکا برای دوستی با طالبان آغاز شد تنها 45 درصد از خاک افغانستان در اختیار نیروهای طالبان بود، اما براساس تازهترین برآوردها این رقم اکنون به بیش از 80 درصد از کل مساحت افغانستان رسیده است. سهیل شاهین، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان امارت اسلامی افغانستان در گفتوگو با شبکه ایبیسی گفت که آنها هماکنون کنترل 163 منطقه از افغانستان
را در دست دارند. شاهین که همچنین عضوی از تیم مذاکرات طالبان در دوحه است، گفت: تنها مرکز افغانستان توسط دولت کابل کنترل میشود، اما مناطق اطراف آن در کنترل ماست. سخنگوی طالبان در ادامه مدعی شد که با احتساب مناطق تحت کنترل باید گفت که بیش از 80 درصد سرزمین افغانستان در اختیار نیروهای ماست.
از جمله وعدههایی که بایدن در مذاکرات اخیر به رییسجمهور افغانستان داده است، وعده کمک 3 میلیارد و 300 میلیون دلاری برای بازسازی افغانستان و همچنین ارسال 3 میلیون دوز واکسن رایگان کووید 19 به این کشور است. بر اساس تازهترین گزارشها بهرغم خروج کامل نظامیان خارجی از خاک افغانستان تا پایان تابستان سال جاری دستکم 650 نیروی امریکایی و بیش از 500 نظامی ترکیه در خاک افغانستان باقی خواهند ماند. نظامیان باقیمانده امریکایی با هدف حمایت از سفارت امریکا در کابل و نظامیان ترکیه نیز به خواست خودشان برای حفاظت از فرودگاه بینالمللی کابل در این کشور باقی میمانند. خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از مقامهای امریکایی گزارش میدهد که خروج اکثر نیروهای ایالات متحده از افغانستان تا دو هفته دیگر تکمیل خواهد شد و در حدود 650 نیروی نظامی امریکایی برای تامین امنیت دیپلماتهای این کشور در افغانستان باقی خواهند ماند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، چند صد نیروی دیگر امریکایی احتمالا تا ماه سپتامبر برای محافظت از میدان هوایی کابل و همچنین کمک به نیروهای ترکیه در این میدان بمانند. قرار است این نیروها تا زمانی که نیروهای ترکیه به گونه
کامل کنترل عملیاتی میدان هوایی بینالمللی حامد کرزی را در دست بگیرند در این میدان بمانند. با این حال امریکاییها اعلام کردهاند که شهروندان افغانی را که در طول دو دهه گذشته با آنها همکاری کردهاند از خاک افغانستان خارج میکنند و اقامت کشورهای دیگر برای آنها میگیرند. هر چند طالبان با صدور بیانیهای دو هفته پیش اعلام کرده بود که هیچ خطری متوجه شهروندان افغان از جمله مترجمان و همکاران نیروهای خارجی آنها نخواهد بود.
تلاشهای ایران برای کنترل اوضاع آشفته افغانستان
همزمان با پیشروی بیسابقه طالبان در نقاط مختلف افغانستان در پی خروج نظامیان خارجی از خاک این کشور، جمهوری اسلامی ایران به شکل فعالی تلاشها برای جلوگیری از فروپاشی دولت مرکزی در افغانستان را تشدید کرده است. یکشنبه هفته گذشته محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان در نشستی سهجانبه با وزرای خارجه ترکیه و افغانستان در آنتالیا اوضاع جاری در این کشور را بررسی کرد. این نشست یک هفته بعد از سفر 10 روزه سید رسول موسوی، دستیار ارشد و مدیرکل غرب آسیای وزارت امورخارجه ایران به شهرهای مختلف افغانستان برای مذاکره با مقامهای دولتی و محلی انجام شد. ایران در کنار ترکیه و افغانستان در حال رایزنی با اسلامآباد در خصوص وضعیت جاری در افغانستان نیز هست. نماینده ویژه وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران در امور افغانستان پیش از آغاز سفرش به پاکستان به کابل رفت تا پیش از مذاکره با مقامهای افغانستان در این خصوص مشورت کند. محمدابراهیم طاهریانفرد، نماینده ویژه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در امور افغانستان در آستانه سفر به اسلامآباد و مذاکره با مقامات این کشور در خصوص آخرین تحولات سیاسی و امنیتی افغانستان، روز چهارشنبه دوم
تیر ماه با «عبدالله عبدالله» رییس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان و «محمد حنیف اتمر» وزیر امور خارجه این کشور دیدار و گفتوگو کرد. در این دیدارها، تحولات جاری افغانستان مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و طرفین بر ضرورت ادامه رایزنیها در این رابطه تاکید کردند. گفتنی است طاهریانفرد به دعوت محمدصادق خان نماینده ویژه نخستوزیر پاکستان در امور افغانستان، عصر چهارشنبه در راس یک هیات سیاسی به اسلامآباد رفت.
تاکید مقامهای بینالمللی بر ضرورت همکاری منطقهای برای بهبود شرایط افغانستان
موضوع ضرورت همکاری ایران و پاکستان در بهبود شرایط افغانستان در نهمین کنفرانس امنیت بینالمللی مسکو هم مورد توجه سخنرانان قرار گرفت. سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه روز چهارشنبه تاکید کرد که تحقق صلح و ثبات در افغانستان بدون پشتیبانی ایران و پاکستان امکانپذیر نیست. وزیر دفاع روسیه روز گذشته طی سخنرانی در نهمین کنفرانس امنیت بینالمللی مسکو تاکید کرد که رویارویی و رسیدگی به اوضاع افغانستان نیازمند توجه همسایگان این کشور و سازمانهای بینالمللی است. این مقام دفاعی روسیه تاکید کرد که در دو دهه گذشته، نیروهای امریکا و ناتو نتوانستند به نتایج قابل توجهی در افغانستان دست پیدا کنند. «حامد کرزی» رییسجمهور سابق افغانستان نیز که در این نشست مجازی سخنرانی میکرد از روسیه، چین، پاکستان و دیگر کشورهای منطقه درخواست کرد که حمایت از فرآیند صلح افغانستان را افزایش دهند. وی تصریح کرد که مردم افغانستان، آینده پایدار این کشور را رقم خواهند زد اما بدون کمک قدرتهای جهانی از جمله روسیه، تحقق این امر امکانپذیر نیست. کرزی سپس با اشاره به نقش ایران در کمک به برقراری صلح در افغانستان گفت که معتقد است مشارکت روسیه، چین و پاکستان در
تحقق هدف صلح نقش مهمی ایفا میکند و «امیدواریم که ایران نیز به این فرآیند بپیوندد».
دیدگاه تان را بنویسید