مشکل لبنان تعدد و افزایش پرونده‌های اختلاف برانگیز در این کشور است/ یکی از پیشنهادهای حزب‌الله برای حل مشکل سوخت واردات از ایران بود

اعتمادآنلاین| صباح زنگنه دیپلمات پیشین و تحلیلگر مسائل منطقه در روزنامه اعتماد نوشت: کشورهای خارجی به ویژه ایالات متحده، انگلیس و فرانسه نقش مهمی در رسیدن لبنان به این نقطه دارند؛ سفرای این کشورها با اقداماتی نظیر سفر به ریاض و همچنین تشویق نیروهای معترض وضع فعلی در تلاش بودند تا فشارها علیه میشل عون و متحدان رییس‌جمهور لبنان از جمله حزب‌الله افزایش پیدا کند. فشار اقتصادی ایالات متحده به لبنان، مسکوت ماندن طرح اقتصادی فرانسه و ورود رهبر مذهبی مسیحیان به اختلافات میان احزاب مسیحی که تضعیف موقعیت میشل عون را در پی داشت، همه اینها نشان از تدابیر هماهنگی داشت که کشورهای غربی برای افزایش فشار بر عون و حزب‌الله لبنان اتخاذ کرده بودند. مشکل لبنان در حقیقت تعدد و افزایش پرونده‌های اختلاف برانگیز در این کشور است؛ از تعیین رییس بانک مرکزی گرفته تا قیمت لیره و سرنوشت پرونده انفجار بندر بیروت، همه و همه بر آتش اختلافات در لبنان می‌افزایند.

گروه‌های اهل سنت لبنان نیز در منطقه طرابلس با تحریک کشورهایی نظیر عربستان سعودی دست به اعتراضاتی زدند و گمانه‌زنی‌هایی پیرامون ارسال تسلیحات برای این گروه‌ها از سوی ریاض وجود دارد. در این شرایط که نیاز بود هر چه زودتر کابینه‌ای کارآمد تشکیل شود و دولت در مسیر حل مشکلات کشور حرکت کند، سعد حریری تصمیم گرفت از زیر بار مسوولیت تشکیل کابینه شانه خالی کند. این اقدام می‌تواند پایان مطرح بودن نام خانواده حریری در صحنه سیاست لبنان باشد و تا حد قابل توجهی از نفوذ این خانواده بکاهد.

در حال حاضر در کشور لبنان وضعیت به گونه‌ای است که بخش عمده‌ای از شریان‌های اقتصادی و تجاری این کشور مسدود شده که این وضعیت را باید حاصل دخالت‌های خارجی و همچنین تحریم‌های امریکا و شرکای منطقه‌ای آن دانست. این مسائل و وضعیت وخیم این کشور به جایی رسیده که بسیاری بر این عقیده‌اند افق مثبتی در مورد این کشور وجود ندارد و به هر ترتیب مردم صرفا یک بن‌بست کامل را در مقابل خود می‌بینند.

به‌رغم اینکه نقش و مسوولیت افراد در اداره لبنان روشن است و مشخص است که چه کسانی با چه اقداماتی زمینه‌ساز وضع موجود بوده‌اند، اعتراضات در لبنان به نحوی است که عملا گروه‌های مقاومت مخاطب اعتراضات هستند. این در شرایطی است که حزب‌الله لبنان به‌رغم عدم تمایل برای درگیر شدن در مواردی چون مشکلات ارزی و معضل سوخت و اینکه ماموریت گروه‌های مقاومت، حفاظت از لبنان در برابر تجاوزهای رژیم صهیونیستی تعریف شده بود، پیشنهادهایی مهم برای حل مشکلات ارائه کرد. یکی از پیشنهادهای حزب‌الله لبنان برای حل مشکل سوخت و تامین نیاز وسایل نقلیه در لبنان که بر زندگی روزمره بسیاری از شهروندان اثر می‌گذاشت، واردات سوخت از ایران بود. جمهوری اسلامی ایران نیز اعلام آمادگی کرد تا صادرات سوخت به لبنان را با واحد پولی همان کشور یعنی لیره لبنان انجام بدهد و این اقدام کمک بزرگی به اقتصاد ورشکسته لبنان محسوب می‌شد، اما با اعمال نفوذ امریکا و فرانسه این پیشنهاد حزب‌الله دنبال نشد.

این کشورهای خارجی بدون نگاه به اینکه وضعیت فعلی اقتصاد لبنان نیاز به اقدام‌های سریع و ترمیمی دارد و در غیر این صورت مردم این کشور که درگیر تامین ساده‌ترین نیازهای خود از جمله غذا و دارو هستند با مشکلات فراوانی مواجه می‌شوند، ترجیح دادند با توجه به منافع زودگذر سیاسی اهداف خود را دنبال کنند و مانع از کمک حزب‌الله و پیاده‌سازی طرح‌های گروه‌های مقاومت در راستای بهبود وضعیت اقتصادی شوند.

زمانی که دخالت‌های خارجی و اختلافات داخلی و عامل اصلی و محرک در مورد بحران‌های لبنان همچنان وجود دارد و با توجه به حجم اختلاف‌های سیاسی امکان تشکیل کابینه جدید در لبنان وجود ندارد، احتمالا گرهی از مشکلات نیز باز نخواهد شد و به تبع آن اعتراضات ادامه خواهد یافت.

عبور از بحران کنونی برای لبنان به این سادگی‌ها ممکن نیست اما یکی از موارد اساسی در این بحران این است که چه امتیازاتی به چه گروه‌هایی داده می‌شود. در این داد و ستد امتیازات در خصوص بحران اگر گروه‌های سیاسی به جای منافع زودگذر حزبی منافع ملی را در دستور کار خود قرار دهند و حل مشکلات مردم لبنان برای آنها در اولویت باشد، می‌توان امیدوار بود لبنان از این شرایط سخت و طاقت‌فرسا عبور کند. در این راستا، گفت‌وگو میان گروه‌های لبنانی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. انعطاف‌پذیری و فداکاری گروه‌های سیاسی و اشخاص تاثیرگذار در این شرایط می‌تواند در رسیدن به راه‌حلی برای عبور از بحران‌های کنونی موثر باشد.

حزب‌الله لبنان در حال حاضر یکی از گروه‌های کارآمد در لبنان است که با کمک متحدان خود و در صورت پایان یافتن کارشکنی‌های خارجی می‌تواند گام‌های مثبتی در راستای اصلاح شرایط اقتصادی در لبنان و پایان دادن به بحران کنونی بردارد. باید دید این گروه تا چه اندازه حاضر است در راستای حل و فصل مسائل سیاسی وارد میدان شود.