معما‌ی «شراکت راهبردی» اردن و آمریکا / اردن چه نقشی در سیاست های آینده واشنگتن در خاورمیانه دارد؟

اعتمادآنلاین| «شراکت دائمی و استراتژیک»؛ این عنوانی است که چند بیانیه امریکا ساعاتی پیش دیدار جو بایدن و پادشاه اردن، بر آن متمرکز شدند؛ دیداری که حتی پیش از شروع، جدال و هیاهوی زیادی را برانگیخت. صبح روز دوشنبه پادشاه اردن به ایالات متحده سفر و با جو بایدن دیدار کرد. پادشاه اردن و جو بایدن در حضور خبرنگاران تعامل خوبی با یکدیگر داشتند.

به گزارش «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: چند ساعت قبل از این دیدار رسمی، کاخ سفید اعلام کرد سفر پادشاه اردن، می‌تواند شراکت دائمی و استراتژیک بین اردن و ایالات متحده را تضمین کند و اردن یک شریک اصلی و متحد ایالات متحده است. طبق این بیانیه، دیدار بین سران این دو کشور فرصتی را برای بررسی چالش‌هایی که خاورمیانه با آن مواجه است، فراهم می‌کند.

رسانه‌های رسمی اردن هم توجه زیادی به این دیدار داشتند، اما عبارتی که اهمیت دیپلماتیک زیادی برای اردنی‌ها داشت، در بیانیه کاخ سفید بود و آن اینکه «دیدار پادشاه اردن با بایدن، نشان دهنده نقش مهم این کشور عربی در تقویت صلح و آرامش در منطقه است». این تعبیر بخوبی می‌تواند بار دیگر اعتبار را به نقش منطقه‌ای اردنی‌ها بازگردانده و به آن‌ها فرصتی بدهد تا بر پرونده‌های منطقه‌ای از جمله فلسطین، تاثیرگذار باشند.

هنوز جزییات برنامه های اقتصادی رئیس جمهور آمریکا در اردن که خود را دوست اردنی‌ها می‌داند و نیز صحبت از شراکت استراتژیک به معنای امنیتی و نظامی در منطقه از طریق ایجاد پایگاه‌های نظامی آمریکا و انتقال نیرو‌های آمریکایی به خاک اردن مشخص نیست.

در دیدار ملک عبدالله دوم با بایدن، ولی عهد، شاهزاده حسین بن عبدالله و یک هیئت اردنی حضور داشتند که پادشاه را همراهی می‌کردند و در بین آنها، دکتر جعفر حسان، مدیر دفتر پادشاه و ایمن الصفدی، وزیر خارجه حضور داشتند.

به نظر می‌رسد طرف آمریکایی تمایل داشت اینگونه وانمود کند که به موقعیت جغرافیایی سیاسی اردن و نقش استثنایی آن توجه دارد، بویژه پس از آنکه در دوره دونالد ترامپ روابط اردن و ایالات متحده سرد بود. حال که تمرکز دولت جدید آمریکا روی شراکت استراتژیک با اردن است، همه در مورد چگونگی و نتایج این همکاری سوال می‌کنند. این در حالی است که آمریکا چند بیانیه صادر کرده که همگی از شراکت راهبردی با اردن حکایت دارد.

دیپلمات‌های غربی معتقدند اخبار مربوط به سفر ملک عبدالله دوم به واشنگتن، بیشتر توسط آمریکا مخابره می‌شود، نه اردن و احتمالا این سفر که رسما از صبح دوشنبه آغاز شده، پس از دیدار پروتکلی بین پادشاه اردن و بایدن، با سریالی از نشست‌ها با کابینه دولت بایدن و اعضای کنگره آمریکا پیگیری می‌شود و ظاهرا پیش از این برنامه ریزی‌هایی هم برای دیدار هیئت اردنی با کمیته‌های نظامی در کنگره و کمیسیون در روابط خارجی سنا برگزار می‌شود و این علاوه بر دیدار‌های پشت پرده بین هیئت اردنی و نخبگانی از ژنرال‌های عالی رتبه در وزارت دفاع است.

طبیعت این دیدار‌ها با کمیته‌های مذکور و شخصیت‌های نظامی آمریکا بوضوح نشان می‌دهد خط مشی آمریکا نه تنها مبتنی بر شراکت استراتژیک با اردن است، بلکه در واقع با یک طرح و نقشه نظامی- اقتصادی- سیاسی از سوی آمریکا مواجه هستیم که این کشور عربی سهم زیادی در اجرای آن دارد، اما هنوز برای کشف معما‌های مربوط به آن، زود است.