آتش‌بس ایران و عربستان نزدیک است؟

اعتمادآنلاین| العرب، نزدیک به عربستان سعودی نوشت: موج صلح‌های فراگیری که اخیرا در منطقه خاورمیانه شایع شده و در مدت کوتاهی به اختلافات بین دولت‌های منطقه‌ای که برای سال‌ها پابرجا مانده بود، پایان داد، باعث شد پیش بینی‌هایی در مورد ایجاد تغییر در طبیعت روابط بین ایران و عربستان مطرح شود، بویژه آنکه شرایط بین المللی و کاهش حمایت آمریکا و خروج آن از خاورمیانه، می‌تواند زمینه ساز چنین تغییری باشد.

به گزارش انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: صحبت‌های ایرج مسجدی، سفیر ایران در عراق در خصوص دور چهارم مذاکرات بین ایران و عربستان سعودی، سوالاتی را در مورد میزان جدیت دو طرف برای در هم پیچیدن صفحه اختلافات شدیدشان و پیوستن به قطار صلح‌های فراگیری به دنبال داشته است.

مسجدی در سخنانی در بغداد که از تلویزیون رسمی عراق پخش شد، گفت که ایران برای انجام دور چهارم مذاکرات با عربستان در عراق، عزم جدی دارد. با اینکه این صحبت دیپلمات ایرانی از محدوده سیاستی که پیش از این در مورد تلاش ایران برای دراز کردن دست به سمت همسایگان و در رأس آن‌ها عربستان می‌شناختیم، خارج نمی‌شود، اما این بار این اظهارات در بحبوحه حوادث و تحولاتی بود که به عقیده برخی از کارشناسان می‌تواند زمینه سازی نزدیکی بین عربستان و ایران باشد و حداقل یک آتش بس سیاسی و رسانه‌ای میان دو طرف محقق کند.

در این میان، خروج آمریکا از منطقه که اوج آن، عقب نشینی ناگهانی از افغانستان بود، فرار بزرگی است که تاثیر زیادی روی فراهم شدن شرایط تازه‌ای برای روابط متفاوت در داخل و خارج منطقه دارد.

تحلیلگران مسائل منطقه، شباهتی بین اختلافات دولت‌هایی مثل قطر و ترکیه با دولت‌هایی نظیر عربستان سعودی و اختلافات شدید بین تهران و ریاض و تبعات سیاسی و امنیتی آن در میدان، قائل نیستند.

بر این اساس، عده‌ای از تحلیلگران معتقدند حرکت عربستان به سمت صلح با ایران، در گرو تغییر ملموسی در سیاست‌های تهران، از جمله توقف حمایت آن از شبه نظامیان در عراق، سوریه، لبنان و یمن است، که سعودی‌ها آن را تهدیدی برای خود می‌دانند، همانطور که در مورد حملات حوثی‌ها به عربستان شاهد این مساله بوده ایم.

حوثی‌ها عادت کرده اند موشک‌های بالستیک و پهپاد‌های بمب گذاری شده را به سمت عربستان هدایت کنند، اما ائتلاف نظامی به رهبری سعودی‌ها بار‌ها از شکست این حملات صحبت کرده اند.

در سایه این تنش مداوم که ایران طرف مستقیمی در آن است، به عقیده کارشناسان، مذاکراتی که ریاض با تهران و تحت نظارت عراق انجام می‌دهد، تنها یک اقدام تاکتیکی وابسته به شرایط و با اهداف مرحله‌ای مبنی بر کاهش تنش است و به صورت همزمان، عربستان متغیر‌های تازه‌ای همچون روی کار آمدن دولت اصولگرای ابراهیم رئیسی در ایران و تحولات سیاسی آمریکایی در مورد خروج از منطقه خاورمیانه را نیز در نظر دارد.

به گفته مسجدی، ایران یک دولت بزرگ و متمدن است که همواره به صلح فراخوانده و آماده هر نوع گفتگویی با دولت‌ها از جمله عربستان است. با همکاری دولت عراق، سه دور مذاکره با عربستان در بغداد داشتیم و دور بعدی پس از تشکیل دولت جدید ایران خواهد بود. وی تاکید کرد که ایران آماده گفتگو و صلح است و دست یاری و کمک به سمت دولت‌های همسایه دراز می‌کند.

در می‌گذشته، رئیس جمهور عراق، برهم صالح اعلام کرد که کشورش میزبان چند مذاکره بین عربستان و ایران بوده و این گفتگو‌ها در راستای بهبود روابط بین ریاض و تهران صورت می‌گیرد که از سال 2016 قطع شده است.

عربستان ایران را متهم به دخالت در مسائل داخلی دولت‌های عربی از جمله عراق، یمن، لبنان و سوریه می‌کند و از برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران نگرانی عمیقی دارد.