آیا کشورهای عربی نگران خروج آمریکا از منطقه و افزایش نفوذ ایران هستند؟

اعتمادآنلاین| الخلیج آنلاین در مطلبی به قلم طه العانی نوشت: سفر وزیر خارجه آمریکا، آنتونی بلینکن و وزیر دفاع این کشور، لوید استین به منطقه خلیج فارس، در چارچوب تحرکات دولت جو بایدن برای توضیح استراتژی واشنگتن پس از خروج از افغانستان جای می‌گیرد.

به گزارش انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: بر اساس گزارش اسوشتیدپرس، هدف از این سفر، اطمینان دادن به متحدان آمریکاست مبنی بر اینکه پایان جنگ آمریکا در افغانستان به معنای دست کشیدن از متحدان منطقه‌ای اش نبوده، بلکه هدف از این عقب نشینی، تمرکز روی چالش‌های بزرگتری مثل روسیه و چین است.

این سفر بلینکن به همراه استین به منطقه، نشان دهنده اهتمام آمریکا به تماس با دولت‌های عربی است، که در این رابطه میثاق خیر الله القره غولی پژوهشگر مسائل منطقه خلیج فارس می‌گوید: هدف از سفر مقامات آمریکایی، تشکر از دولت‌های عربی است بخاطر همکاری که در خصوص خروج نیرو‌های آمریکایی از افغانستان داشتند.

وی در گفتگو با الخلیج آنلاین می‌گوید: هدف از این سفر، دادن امنیت خاطر به دولت‌های منطقه است برای اینکه اوضاع در افغانستان به کلی از منافع راهبردی آمریکا در منطقه عربی جداست، چرا که ایالات متحده پایگاه‌های نظامی زیادی در کشور‌های عربی دارد.

به گفته این پژوهشگر، عقب نشینی آمریکا از افغانستان منجر به ایجاد تغییراتی در پایگاه‌های موجود در خلیج فارس، بویژه در زمینه‌های اطلاعاتی و لجستیکی آن می‌شود، تا با نگرانی‌ها از افزایش گروه‌های افراطی در افغانستان که پایگاه‌های مذکور در نزدیکی ان هستند، مقابله شود.

القره غولی فرضیه خروج ناگهانی آمریکا از خلیج فارس را بعید می‌داند، به این دلیل که منطقه خلیج فارس یک محدوده حیاتی برای ایالات متحده است و در حال حاضر دلایل کافی برای چشم پوشی آمریکا از ان وجود ندارد.

اما حسین نوح العصیمی، دیگر تحلیلگر مسائل سیاسی می‌گوید: سفر استین برای تشکر از هم پیمانان و نیرو‌هایی صورت گرفت که به خروج نیرو‌های آمریکا از افغانستان و پناهندگی آن‌ها کمک کردند. وی می‌افزاید:سفر وزیر خارجه آمریکا به منطقه خلیج فارس، بررسی مسائل خاورمیانه و بویژه فلسطین، طالبان و تحولات اوضاع در میدان افغانستان را در بر می‌گیرد و ممکن است خروج آمریکا از افغانستان باعث تقویت همکای‌های نظامی و امنیتی با دولت‌های منطقه شود.

به نظر می‌رسد انتخاب خلیج فارس بعنوان ایستگاه اول این سفر، دلایل متعددی دارد از جمله آنکه دوحه نقش مهمی در نظارت بر مذاکرات آمریکا با جنبش طالبان، زمینه سازی برای خروج آمریکایی‌ها از افغانستان و پناهندگی آن‌ها ایفا کرد و همین امر، مسئولان آمریکایی را بر آن داشت تا از قطر و دولت‌های منطقه تشکر کنند.

به محض رسیدن بلینکن به قطر، وزرای خارجه دو کشور با یکدیگر دیدار کرده و تحولات منطقه‌ای و بین المللی را مورد بررسی قرار دادند. در ایستگاه دوم، استین به منامه و سپس به کویت رسید و ضمن بررسی آخرین تحولات منطقه، بر اهمیت روابط و مشارکت استراتژیک تاکید کرد. در کنار قطر و بحرین، قرار بود وزیر آمریکایی به عربستان برود، اما روز چهارشنبه یکی از مسئولان در وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد سفر به عربستان به دلیل مشکلات موجود در جدول برنامه‌های استین، به تاخیر افتاده است.

العصیمی اهداف این سفر را تاکید بر همکاری در مسائل و امنیت دولت‌های حاشیه خلیج فارس بعنوان مهمترین شرکای راهبردی آمریکا دانسته و معتقد است سفر مقامات آمریکا به خاورمیانه، دربردارنده پیام محکمی برای دیگر دولت‌های تاثیرگذار در منطقه و دولت‌های عربی نظیر سوریه، لیبی و فلسطین بود.

این تحلیلگر سیاسی معتقد است که با سفر مقامات آمریکایی، برخی دولت‌ها در صدد بازنگری در روابط خود و همکاری هایشان با دولت‌های خلیج فارس برخواهند آمد، همانطور که ترکیه به سمت همکاری با امارات حرکت کرده و بر رابطه اقتصادی و امنیتی با عربستان تاکید می‌کند.

با خروج نیرو‌های آمریکایی از افغانستان، سوالات متعددی در مورد آینده دیگر نیرو‌های آمریکایی حاضر در منطقه و همچنین خطرات این عقب نشینی در سایه افزایش نفوذ منطقه‌ای ایران، مطرح شد. بیشتر نیرو‌های آمریکایی در دولت‌هایی مثل بحرین، کویت، قطر و امارات متمرکز هستند و این دولت‌ها بیش از نیمی از نیرو‌های آمریکایی در خاورمیانه را دربر گرفته اند.

براساس گزارشها، دولت جو بایدن قصد دارد اولویت‌های آمریکا را تغییر داده و حضور نظامی در منطقه خاورمیانه را کاهش دهد تا بتواند برای مقابله با قدرت روز افزون چین اماده شود.

در حالی که آمریکا برای نگه داشتن نیروهایش در منطقه خلیج فارس الزام قانونی ندارد، شرایط سیاسی در مورد خروج این نیرو‌ها اثرگذار خواهن بود، بویژه آنکه منطقه خلیج فارس مرکز ثقل حضور آمریکا محسوب می‌شود.

«مرکز دموکراسی عربی» در گزارشی نوشت خروج آمریکا از منطقه خلیج فارس به معنای ارتباط نداشتن با دولتهای حاشیه خلیج فارس به رهبری عربستان و سپس، جهان عرب است، که این مساله به باز شدن دست نزدیکان ایران می‌انجامد.

تمام گزارش‌های موجود در مورد خروج نیرو‌های آمریکایی از خلیج فارس، در حد پیشگویی است، چرا که هنوز استراتژی آمریکا در مورد چگونگی خروج از منطقه بوضوح آشکار نشده و ایالات متحده به توافق کاملی با متحدانش در مورد چگونگی مقابله با پیامد‌های خروج نرسیده است.

به عقیده تحلیلگران، خروج آمریکا اگر به صورت کامل انجام شود، فرصتی برای نزدیکی‌های منطقه‌ای مهمی بین دولت‌های خلیجی فارس، ترکیه و ایران و کاهش شدت رقابت منطقه‌ای از طریق برپایی روابط طولانی مدت بین کشور‌های منطقه با استناد به منافع مشترک، فراهم می‌کند.