بایدن؛ یک‌سال پس از انتخابات/کار دموکرات های برای انتخابات 2024 سخت شد

اعتمادآنلاین| امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل امریکا در روزنامه اعتماد نوشت: هر چند یک سال از انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا و شکست دونالد ترامپ می‌گذرد، از زمان روی کار آمدن جو بایدن به عنوان رییس‌جمهور امریکا در تاریخ 20 ژانویه 2021، کمتر از 10 ماه می‌گذرد. جو بایدن در این مدت 10 ماه یک‌سری موفقیت‌ها و یک‌سری ناکامی‌ها داشته است.

روز گذشته یکی از مهم‌ترین موفقیت‌های بایدن رقم خورد. بایدن یک لایحه بسیار پرهزینه را تدارک دیده ‌بود که اصطلاحا برای بازسازی زیرساخت‌های امریکا تصویب شده است و ابعاد بسیار وسیعی را در بر می‌گیرد. این قانون طی روزهای آینده توسط رییس‌جمهور امضا می‌شود و موفقیت بزرگی برای دولت بایدن است.

البته نباید فراموش کنیم که برنامه اولیه جو بایدن شامل یک برنامه 3700 میلیارد دلاری بود که نهایتا در رایزنی‌ها به 1200 میلیارد دلار کاهش پیدا کرد. اما در کنار برخی توفیق‌ها، دولت جو بایدن با ناکامی‌های زیادی هم مواجه شده است. در درجه نخست تا آن اندازه که تصور می‌شد موضوع کرونا با روی کار آمدن دموکرات‌ها جمع شود و کسب‌و‌کارها به حالت عادی بازگردند، تاکنون میسر نشده است. همچنان اقتصاد امریکا زیر فشار سنگین پیامدهای کرونا است و مردم مسوولیت این قضیه را متوجه دولت مستقر می‌دانند، حتی اگر دولت پیشین هم در مشکلات جاری نقش داشته ‌باشد، به هر تقدیر از دید مردم، وضعیت کشور نتیجه عملکرد دولت کنونی است.

قضیه افغانستان به عنوان یک شکست بسیار بزرگ برای دولت بایدن رقم خورد. اصل خروج از افغانستان مورد مناقشه نبود، بلکه نحوه خروج و عقب‌نشینی امریکا از افغانستان باعث انتقادهای گسترده‌ای شد. در داخل امریکا حتی سیاستمداران دموکرات‌ هم صدای‌شان درآمد و انتقاد کردند که چرا این‌قدر شتاب‌زده و بی‌برنامه و با صورت تحقیرآمیز و شکست‌خورده این خروج تحقق پیدا کرد. مشکل بعدی که دولت بایدن با آن دست و پنجه نرم می‌کند، بحث تورم در امریکا است. قیمت‌ها در امریکا به ویژه در حوزه انرژی با افزایش مواجه شده است.

این افزایش قیمت‌ها در حالی رخ می‌دهد که بسیاری از شهروندان عادی تحت‌تاثیر پیامدهای اقتصادی شیوع جهانی بیماری کرونا، قدرت خرید خود را از دست داده‌اند. مردم امریکا از این شرایط ناراضی هستند و بخشی از مسوولیت شرایط اقتصادی را متوجه دولت بایدن می‌دانند. به ویژه اینکه افزایش هزینه‌های دولت می‌تواند در افزایش تورم نقش داشته ‌باشد.

نتیجه این نارضایتی‌ها اینجا خود را نشان می‌دهد که در انتخاباتی که سه‌شنبه قبل برگزار شد دموکرات‌ها در ایالت سرنوشت‌ساز ویرجینیا شکست خوردند. میزان ناکامی‌های بایدن فعلا بر توفیق‌ها و کامیابی‌های او می‌چربد و به همین دلیل است که در نظرسنجی‌ها محبوبیت بایدن به 43 درصد کاهش پیدا کرده است که رقم بسیار پایینی محسوب می‌شود و برای حزب دموکرات بسیار نگران‌کننده است و آنها را نگران این می‌کند که سال آینده با برگزاری انتخابات، اکثریت خود در کنگره را از دست بدهند.

سیاست خارجی ادامه سیاست داخلی است. دولتی که در داخل دچار مشکل، انتقادات و گرفتاری‌های داخلی باشد، علی‌القاعده نمی‌تواند یک سیاست خارجی پویا و فعالی را دنبال کند. با این حال جو بایدن تا به امروز موفق شده است که در عرصه سیاست خارجی به بخشی از شعارهای خود عمل کند. بازگشت امریکا به دیپلماسی در برخی زمینه‌ها موفق بود، اقداماتی مانند بازگشت به پیمان آب‌و‌هوایی پاریس، بازگشت به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد یا بازگشت به مذاکرات برای برگشتن امریکا به برجام (فارغ از نتیجه مذاکرات)، شعارهایی در عرصه دیپلماسی است که عملی شده است. اما واقعیت این است که این مسائل چندان برای رای‌دهندگان و افکار عمومی امریکا اهمیت ندارد. به جز حوزه محیط زیست که می‌تواند بر بازار کار و اشتغال تاثیر بگذارد و بخشی از فرصت‌های شغلی را از بین ببرد یا فرصت‌های جدید شغلی ایجاد کند، دیگر مباحث مانند بازگشت به شورای حقوق بشر یا برجام یا اینکه امریکا روابطش را با عربستان ترمیم کند یا تخریب، چندان در نظر مردم امریکا در مورد عملکرد دولت تاثیر نمی‌گذارد. از این جهت حتی موفقیت‌هایی که در سیاست خارجی وجود داشته است، چندان نتوانسته است چهره دولت بایدن را در داخل امریکا بهبود ببخشد.

معضلی که همواره برای احزاب سیاسی در امریکا وجود دارد این است که گروهی که حاکم است دچار انشقاق می‌شود. معمولا و به صورت سنتی حزب رییس‌جمهور در نخستین انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره را واگذار می‌کند یا اینکه کرسی‌هایی را از دست می‌دهد. این برای دونالد ترامپ هم سال 2018 رخ داد و او مجلس نمایندگان را به دموکرات‌ها باخت. همه اینها به روند اتفاقات پیش رو بستگی دارد. الان زنگ خطر برای دموکرات‌ها به صدا درآمده است، اما کسی نمی‌تواند پیش‌بینی کند که روند اتفاقات آینده تا یک سال بعد چگونه پیش خواهد رفت. سال 2019 کسی پیش‌بینی نمی‌کرد که کرونا می‌آید و مانند توفان دولت ترامپ و جمهوری‌خواهان حاکم را جارو می‌کند. نمی‌دانیم که در یک سال آینده کرونا جمع می‌شود یا آثار آن به همین شکل باقی می‌ماند یا وضع بدتر می‌شود. اگر دولت بایدن، علم پزشکی یا حتی طبیعت باعث شود که بیماری کرونا فروکش کند، کسب‌وکارها به حالت عادی بازگردد و مردم به کارهای‌شان بازگردند، قطعا کمک زیادی به دولت مستقر و حزب حاکم خواهد شد. اما اگر وضعیت به همین شکل ادامه پیدا کند، اختلاف‌های داخلی حزب دموکرات هم مزید بر علت می‌شود، دونالد ترامپ سیاست هجومی‌تری را در پیش می‌گیرد و احتمال شکست حزب دموکرات در انتخابات بسیار بالاتر می‌رود. اکثریت دموکرات‌ها در دو مجلس امریکا لب مرزی است، در سنا فقط اگر یک کرسی را از دست بدهند، اکثریت‌شان را از دست می‌دهند.

در روند انتخاباتی که سال 2022 انجام خواهد شد، تعداد کرسی‌های جمهوری‌خواهان که به رای گذاشته می‌شود از تعداد کرسی‌های دموکرات‌ها که به رای گذاشته می‌شود، بیشتر است، در نتیجه جمهوری‌خواهان بیشتر از دموکرات‌ها در معرض از دست دادن کرسی‌های نمایندگی قرار دارند چرا که باید در کرسی‌های بیشتری برای حفظ کرسی موجود رقابت کنند.

شکست هفته پیش دموکرات‌ها در ایالت ویرجینیا که در انتخابات سال گذشته ریاست‌جمهوری با اختلاف دو رقمی از جمهوری‌خواهان جلو بودند، وضعیت خطرناکی را پیش روی آنها قرار داده است. از امروز نمی‌توان پیش‌بینی کرد که دموکرات‌ها در انتخابات سال آینده با شکست مواجه خواهند شد، اما تا آن زمان مسیر سختی پیش رو خواهند داشت و احتمالش بسیار زیاد است که یکی یا هر دو مجلس را از دست بدهند. در چنین شرایطی کار برای حزب دموکرات و جو بایدن برای انتخابات ریاست‌جمهوری 2024 بسیار مشکل خواهد شد.