نیاز مبرم جریان‌های سیاسی شیعه در عراق چیست؟

سید عماد حسینی- در حالی که کردها و اهل تسنن به نوعی اجماع بر سر رویکرد سیاسی خود حداقل برای دوره پیش رو رسیده‌اند، جریان شیعه بعد از وقوع انشقاق بزرگ در انتخابات روزبه‌روز شاهد انشقاق‌ها یا دست‌کم تضاد مواضع بیشتری در میان جریان‌ها و ائتلاف‌های همسو تجربه می‌کند.

اگر تعبیر اسب تروا برای جریان مقتدی صدر صحیح باشد، می‌توان گفت این جریان که همواره جریانی با بدنه بزرگ و مغزی کوچک تلقی می‌شد امروز موفق شده است طرح خود را در دور کردن جریان‌های رقیب و متخاصم شیعه محقق سازد.

شاید یکی از مهم‌‌ترین نتایج انتخابات اخیر در عراق آن است که به همگان نشان داد جریان‌های شیعه پلان 2 یا (B) برای خود ندارند و بعد از شکست ناشی از نتایج صندوق‌های رأی یا تقلب در این نتایج در دور باطلی که به نقطه تشکیل کابینه‌ای ائتلافی منتهی می‌شود حرکت می‌کنند.

نماد این پافشاری بر پلان A را در دیدارهای اخیر هادی العامری رهبر ائتلاف الفتح و یکی از رهبران چارچوب هماهنگی می‌توان دید که در میان مخالفت‌های (البته علنی) اعلام‌شده از سوی مقتدی صدر از یک سو و کردها از سوی دیگر با حضور برخی از متحدان عامری در کابینه بعدی او، همچنان نام‌های جدیدی را برای تصدی نخست‌وزیری به جای‌جای صحنه سیاسی عراق می‌برد.

به بیانی روشن‌تر، جریان‌های سیاسی شیعه عراق یا دقیق‌تر جریان‌های شیعه عراقی بازنده در انتخابات عراق (صرف نظر از دلیل این شکست و تقلب یا عدم تقلب) و حتی متحدین منطقه‌ای آنها برنامه خاصی برای حضور در جایگاه مخالفان دولت ندارند و تمام تخم‌مرغ‌های خود را در سبد حضور در کابینه چیده‌اند؛ این در حالی است که جریان‌های رقیب و حتی متخاصم حاضر در صحنه سیاسی عراق و حامیان منطقه‌ای و بین‌المللی آنها برای قدم به قدم طرح خود به منظور خارج کردن ائتلاف‌های ملی و حامی مقاومت از صحنه سیاسی عراق برنامه‌های مدون و دقیقی دارند.

به گمان برخی کارشناسان، گرچه خروج جریان‌های سیاسی حامی مقاومت از صحنه سیاسی عراق می‌تواند زیان‌های شدیدی برای عراق به بار آورد، اما بی‌تردید حضور و همراهی جریان مقاومت در کابینه‌ای که برنامه‌های مغایر با این رویکرد در پیش می‌گیرد نیز عاری از زیان نخواهد بود.

این کارشناسان بر این باورند که نیاز جریان‌های حاضر در چارچوب هماهنگی بیش از آنکه ادامه بقا در رأس قدرت عراق در کابینه در حال تاسیس باشد، باید برنامه‌ریزی مدون برای حضوری مستمر، قدرتمندانه و عاری از حرف و حدیث در این صحنه باشد، حضوری که به طور حتم صرفاً از طریق مذاکرات و توافق یا اتخاذ مسیر شکایت دادگاه فدرال نباشد.