مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا در حال حاضر مفید نیست

کرک دورسِی، استاد علوم سیاسی و روابط‌ بین‌الملل و تاریخ دانشگاه نیوهمپشایر است. وی در حوزه‌ سیاست خارجی سال‌ها تدریس، مطالعه و بررسی کرده است.

به گزارش ایلنا، کرک دورسِی نظرات خود را پیرامون تنش‌ها میان ایران و آمریکا و احیای برجام در قالب مذاکرات وین بیان کرد.

نه ایران و نه آمریکا نمی‌خواهند اولین امتیاز را بدهند

دستیابی به توافق با ایران به اندازه مدیریت روابط با روسیه و چین برای بایدن مهم نیست

کرک دورسِی در ابتدا در مورد موانع موجود برای احیای برجام گفت: من دو مانع بزرگ می‌بینم؛ اول اینکه نه ایران و نه آمریکا نمی‌خواهند اولین امتیاز را بدهند و از ترس اینکه ضعیف به نظر برسند و چیزی را رها کنند بدون اینکه در ازای آن چیزی بگیرند. اما به همان اندازه مهم این است که ایالات متحده با طیفی از چالش‌های فوری‌تر، ابتدا با خروج از افغانستان و اکنون با بحران اوکراین مواجه است. دستیابی به توافق با ایران برای  بایدن مهم است، اما نه به اندازه مدیریت روابط با روسیه و چین.

اسرائیل بیش از سایرین از برنامه هسته‌ای ایران می‌ترسد

وی گفت: مردم ایران باید مانند مردم آمریکا بدانند که دولت‌ها اغلب اظهاراتی می‌کنند که در واقع درست نیست. رهبران اروپایی علناً با ارزیابی ایران از رویکردش در مذاکرات به عنوان رویکردی انعطاف‌پذیر و عمل‌گرایانه مخالفت خواهند کرد. ایرانی‌ها همچنین باید درک کنند که اکثر دولت‌های دیگر نگرانی‌هایی را درباره برنامه هسته‌ای ایران دارند. اسرائیل بیش از سایرین از برنامه هسته‌ای ایران می‌ترسد. من انتظار ندارم که اسرائیل حمله نظامی علیه برنامه هسته‌ای ایران انجام دهد، بنابراین فکر می‌کنم اسرائیل تا حد زیادی در تلاش است تا اطمینان حاصل کند که سایر طرف‌های برجام از هدف نظارت بازرسان بین‌المللی بر برنامه هسته‌ای ایران غافل نشوند. همچنین اشاره می‌کنم که اسرائیل از سیاست‌های پرزیدنت ترامپ در قبال ایران حمایت می‌کرد، اما فکر می‌کنم دولت فعلی اسرائیل اکنون تصور می‌کند این سیاست غلط است.

زبان متفاوت مذاکره‌کنندگان احتمال ابهام در معنا را بیشتر از حد معمول کرده است

هیچ کشوری نمی‌خواهد به عنوان دلیل شکست گفت‌وگوها دیده شود

استاد علوم سیاسی و روابط‌ بین‌الملل و تاریخ دانشگاه نیوهمپشایر در مورد اظهارات متناقض در مورد مذاکرات گفت: سوال خیلی خوبی است. اول، باید در نظر داشته باشیم که مذاکره‌کنندگان به زبان‌های مختلفی صحبت می‌کنند، بنابراین احتمال ابهام در معنا بیشتر از حد معمول است (در تاریخ دیپلماتیک ایالات متحده مواردی وجود دارد که بریتانیا و ایالات متحده در مورد معنای کلمه به توافق نرسیده‌اند. توافقی که آنها به طور کامل در مورد آن به زبان انگلیسی مذاکره کردند!). دوم، ما باید به خاطر داشته باشیم که هیچ کشوری نمی‌خواهد دلیل شکست گفت‌وگوها دیده شود، بنابراین ممکن است دلیلی برای تأکید بر موارد مختلف در بیانیه‌های عمومی داشته باشند. در نهایت، مذاکرات شامل کشورهایی با منافع رقیب است که همیشه در یک اتاق نیستند، بنابراین ممکن است همه آنها اطلاعات یکسانی نداشته باشند.

فکر نمی‌کنم در ازای محدودیت‌های برنامه هسته‌ای ایران، به توافقی کم‌تر از لغو تحریم‌ها دست پیدا کنیم

این استاد دانشگاه در مورد بیانیه‌های تروئیکای اروپایی گفت: یکی از منافع کلیدی که سه کشور اروپایی را از ایالات متحده جدا می‌کند، کمبود انرژی داخلی آنها برای رسیدن به هدف است. در حالی که آنها نگران دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای هستند، اما مایلند نفت ایران را به بازار بازگردانند، چراکه می‌ترسند این نفت اکنون به طور کامل به چین برسد. آنها همچنین دولت قبلی ایالات متحده را به دلیل ایجاد این مشکل با خروج  از برجام سرزنش می‌کنند، بنابراین در حالی که می‌خواهند به رئیس‌جمهور بایدن کمک کنند، نسبت به کل ایالات متحده کمتر احساس خوبی می‌کنند. اما ایرانی‌ها باید به خاطر داشته باشند که اکثر رهبران اروپایی بیش از آنکه به ایران اعتماد کنند، به ایالات متحده اعتماد دارند.

دورسی در مورد توافق موقت گفت: فکر نمی‌کنم در ازای محدودیت‌های برنامه هسته‌ای ایران به توافقی کم‌تر از لغو تحریم‌ها دست پیدا کنیم. اما حتی این هم محتمل به نظر نمی‌رسد مگر اینکه ایران پای میز مذاکره بیاید و پیشنهاد دهد که برنامه‌هایی را به عقب برگرداند.

دیپلماسی اغلب به صورت مخفیانه و با جهش‌های بزرگ پیش می‌رود

وی گفت: وقتی رئیس‌جمهور بایدن انتخاب شد، انتظار داشتم که ایالات متحده بر تکمیل یک توافق جدید تمرکز کند و آن را در یک سال به پایان برساند. من اکنون شک دارم که به دلیل عدم پیشرفت، توافق جدیدی انجام شود. اما مهم است که به یاد داشته باشیم که دیپلماسی اغلب به صورت مخفیانه و با جهش‌های بزرگ پیش می‌رود. بنابراین نمی‌توانم پیش‌بینی کنم که چه زمانی ممکن است یک توافق انجام شود، اگرچه انتظار ندارم در حالی که بحران فعلی با اوکراین هنوز ادامه دارد، یک توافق با ایران را ببینیم.

مذاکرات مستقیم در حال حاضر مفید نیست

مذاکره مستقیم احتمالاً تنها ناامیدی را به همراه خواهد داشت

این استاد دانشگاه در مورد گفت‌گوی مستقیم ایران و آمریکا در مذاکرات وین گفت: قاعدتاً مذاکرات غیرمستقیم چندان مؤثر نیست. اما در این مرحله، اختلافات بین دو کشور آنقدر زیاد است که یک جلسه مذاکره مستقیم احتمالاً تنها ناامیدی را به همراه خواهد داشت. یاد مذاکرات دوران جنگ سرد بین اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده می‌افتم. دو طرف دیپلمات‌های حرفه‌ای را می‌فرستند تا جزئیات توافق را پشت درهای بسته بررسی کنند، سپس رهبران در ملاء عام برای انجام مقدمات نهایی ملاقات خواهند کرد. هیچ‌یک از طرفین نمی‌خواستند به‌عنوان منبع اختلاف و تنش در نظر گرفته شوند و این معضل در اینجا نیز وجود دارد.

وی ادامه داد: من فکر می‌کنم که اقدامات ایران در قبال تصمیم ترامپ برای خروج از برجام بسیار قابل پیش‌بینی بود. من تعجب می‌کنم که چرا با توجه به فقدان تهدیدات هسته‌ای در منطقه، به نظر می‌رسد ایران قصد دستیابی به سلاح هسته‌ای را دارد اما زمانی که ایران این تصمیمات را گرفت، بسیار منطقی بود که برای محافظت از این تصمیمات در برابر دولت ترامپ اقدام کند.

دورسی در مورد تلاش اروپا برای کمک به ایران گفت: فکر نمی‌کنم ابتکار اروپایی‌ها جدا از مذاکرات فعلی باشد. رهبران اروپایی خواهان ثبات در غرب آسیا هستند و قطعاً خواهان مسابقه تسلیحات هسته‌ای نیستند. اما به خاطر داشته باشید که آنها حتی بیشتر از ایالات متحده نگران اوکراین هستند، بنابراین تمرکز آنها در حال حاضر از ایران دور است. ایران ممکن است از منحرف شدن ایالات متحده و ناتو خوشحال شود، اما این یک تصمیم بلندمدت هوشمندانه نخواهد بود زیرا رهبران آمریکا و اروپا به زودی قادر خواهند بود دوباره بر ایران تمرکز کنند. ایران همیشه می‌تواند با دادن تضمین‌هایی مبنی بر نظامی نبودن برنامه هسته‌ای‌اش، تحریم‌ها را لغو کند.

روسیه و چین در حال حاضر کلید موضوع برجام هستند

پیام سفر رئیسی به مسکو به قدرت‌های غربی این بود که ایران می‌تواند راه خود را در جهان پیدا کند

وی در مورد سفر رئیسی به روسیه گفت: روسیه و چین در حال حاضر کلید کل این موضوع هستند. هر دوی آنها باید با هر گونه تغییر در برجام موافقت کنند، اما هیچ کدام علاقه خاصی به کمک به آمریکا یا اروپایی‌ها برای انجام کاری ندارند. جالب است که همین الان در حال توجه به رزمایش مشترک نیروی دریایی ایران، روسیه و چین هستیم. این رزمایش‌ها از جمله کارهایی است که متحدان برای نشان دادن اعتماد بالایی که به یکدیگر دارند، انجام می‌دهند و در این مورد نیز این رزمایش‌ها برای نشان دادن این موضوع به ایالات متحده و انگلیس طراحی شده‌اند که اعلام شود ایران تنها نیست و طرفدار دارد. بنابراین سفر رئیس‌جمهور رئیسی به مسکو بسیار شبیه به اعلام سال گذشته است که گفته شد ایران نفت خود را به چین خواهد فروخت، راهی برای گفتن به قدرت‌های غربی که ایران نیازی به برجام ندارد و می‌تواند راه خود را در جهان پیدا کند.