دوئل آمریکا و کردهای سوریه با داعش/ نوجوانان بازداشتی، سپر انسانی داعش

آرمین منتظری در روزنامه اعتماد نوشت: روز‌ شنبه نبرد سختی در شمال شرقی سوریه میان نیروهای امریکایی و کرد از یک طرف و نیروهای داعش درگرفت. خبرها حاکی از آن است که این نبرد سخت‌ترین نبرد شهری بوده که با حضور نیروهای امریکایی از زمان شکست داعش در پاییز سال 2019 در عراق و سوریه در گرفته است. 

به گزارش نیویورک تایمز، این جنگ به نواحی مسکونی شهر حسکه سوریه یعنی نزدیک منطقه‌ای که نیروهای کرد در تلاش بودند تا آخرین نیروهای مسلح داعش را که در یک زندان در محاصره یک هفته‌ای بودند، شکست دهند. ده‌ها جنازه که برخی از آنها لباس‌های نارنجی زندان به تن داشتند، روز شنبه توسط شبه‌نظامیان کرد در نزدیکی زندان السیناء دیده شدند که نشان‌دهنده گستردگی درگیری‌ها در روزهای اخیر است.

یکی از مقامات نیروهای دموکراتیک سوریه، که خودش یکی از مبارزان کرد است می‌گوید عملیات پاکسازی در محله غویران در اطراف زندان برای یافتن مخفیگاه‌های نیروهای داعش ادامه دارد. نیروهای ضد تروریسم کردها با حمایت نیروهای ویژه امریکایی خانه به خانه در کوچه‌های باریک محله شهری که اکثریتش عرب هستند به دنبال نیروهای داعش می‌گردند. نیروهای کرد در حالی که ساکنان در خیابان‌ها جمع شده بودند، نارنجک‌های نور‌زا را به داخل خانه‌هایی پرتاب کردند که معتقد بودند جنگجویان داعش در آنها پنهان شده‌اند. این دور از درگیری‌ها هشت روز پیش و پس از حمله داعش به این زندان که بیش از 3000 داعشی و تقریبا 700 زندانی دیگر در آن بازداشت بودند، آغاز شد.

نیروهای دموکرات کرد سوریه می‌گویند حدود 30 جنگجوی داعش روز جمعه تسلیم شدند، اما گمان می‌رود که داعشی‌های باقی مانده در زندان، نوجوانان بازداشتی را به عنوان سپر انسانی نگهداری می‌کنند.

فرهاد شامی، از جنگجویان کرد می‌گوید: «ما فکر می‌کنیم باقی‌مانده‌های خلافت داعش در زندان با آنها هستند. او با اشاره به کودکانی که داعش آنها را مجبور به جنگیدن کرده است، گفت: «آنها این کودکان را برای جلوگیری از انجام عملیات نظامی جدی توسط نیروهای ما به عنوان سپر انسانی به کار می‌گیرند.» نیروهای کرد سوریه اطلاعات متناقضی در مورد محاصره منتشر کرده است. روز چهارشنبه پس از حملات هوایی ایالات متحده و اعزام خودروهای زرهی جنگی برای کمک به بازپس‌گیری مجتمع زندان کردهای سوریه اعلام کردند که کنترل کامل زندان را دوباره به دست گرفته‌اند. اما روز پنجشنبه، کاملا مشخص بود که درگیری با افراد مسلحی که در ساختمان‌های زندان محاصره شده بودند، ادامه دارد.

در حوالی محله غویران، جایی که زندان در آن قرار دارد، خبرنگاران نیویورک تایمز دیدند که حداقل 80 جسد در یک کامیون کوچک از داخل زندان منتقل شده و کنار جاده به ‌صورت تل‌انبار شده انداخته شدند. مبارزان کرد اجساد را یکی یکی به وسیله یک بیل مکانیکی زردرنگ به‌داخل یک کامیون بزرگ منتقل کردند تا برای دفن شدن به مکانی دیگر منتقل شوند.  برخی از اجساد لباس‌های نارنجی زندان به تن داشتند و برخی دیگر نیز لباس‌های غیرنظامی که توسط زندانیان بازداشتگاه نیز پوشیده می‌شود. تقریباً همه اجساد سالم و بدون خون بودند و صورت و بدن بسیاری از آنها سیاه شده و پر از دوده بود.

یک مبارز کرد که بسیار ناراحت و پریشان بود سر یکی عکاسان نیویورک‌تایمز فریاد زد که عکس نگیرد. حسکه، در یک منطقه مجزا از روجاوا که تحت کنترل کردها است، توسط نیروهای متخاصم سوریه و نیروهای تحت حمایت ترکیه که شمال غربی سوریه را اشغال کرده‌اند، محاصره شده است. یکی از مقامات کرد می‌گوید که اکثر جنگجویان داعش که در زندان محصور بودند، جمعه شب پس از حمله نیروهای تحت رهبری کردها به ساختمان، تسلیم شدند.

سیامند علی، مدیر رسانه‌ای کردها گفت: «آنها به ما گفتند که تسلیم می‌شوند و سپس یکی یکی بیرون آمدند و اسلحه‌های خود را روی زمین گذاشتند. او گفت که برخی کمربندهای انتحاری داشتند.»  درگیری‌ها در حسکه البته از 10 روز پیش آغاز شده بود. دیده‌بان حقوق بشر سوریه روز یکشنبه ۳ بهمن اعلام کرده بود که در جریان درگیری‌ها در حسکه و از روز پنجشنبه تاکنون حداقل ۷۷ عضو داعش و ۳۹ نیروی امنیتی کرد، کشته شده‌اند. در میان جان‌باختگان، هفت غیرنظامی نیز دیده می‌شود. از حمله به زندان غویران به عنوان مرحله جدیدی در رویارویی نیروهای ائتلاف با نیروهای داعش یاد می‌شود. گفته می‌شود که داعش در جریان این حمله موفق شده تا شماری از نیروهای زندانی خود را آزاد کند. آمار دقیقی در این باره وجود ندارد. با این حال، نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها موفق شدند تا شماری از زندانیان فراری را دستگیر کنند.

گروه ناظر حقوق بشر در سوریه می‌گوید که ابتدا یک ماشین بمب‌گذاری شده مقابل زندان غویران منفجر شد و انفجار دومی نیز به فاصله کوتاهی پیش از حمله داعش به نیروهای امنیتی کرد در اطراف زندان رخ داده است. به این ترتیب، شماری از زندانیان موفق به فرار از غویران شدند. حسکه از 20 ژانویه در قرنطینه بوده است. مغازه‌ها بسته شده‌اند و پناهگاه‌های موقت، خانواده‌هایی را که در اثر جنگ آواره شده‌اند، در خود جای داده‌اند. در برخی مناطق بیش از یک هفته است که برق و آب لوله‌کشی جریان ندارد.

روز شنبه در محله غویران، گروهی از مردان و پسران در کوچه پایین خیابانی ایستاده بودند که خودروهای زرهی امریکایی و کرد از آن عبور می‌کردند. کارگری تنها به نام محمد شناسایی در حالی که به عبور خودروها نگاه می‌کرد، گفت: «وضعیت خیلی بدی است. او که می‌ترسید به صورت علنی علیه داعش صحبت کند گفت: « محله به درستی پاکسازی نشده است و نیروهای داعش از پشت بام خانه‌ها برای پریدن از خانه‌ای به خانه دیگر استفاده می‌کنند.»

از زمانی که نیروهای ائتلاف تحت فرماندهی امریکا از شکست دولت اسلامی سخن گفته بود، سه سال می‌گذرد. در این مدت، نیروهای وابسته به این گروه تروریستی اقدام به حملات پراکنده به برخی از پست‌های نگهبانی یا تاسیسات نفتی در نقاط دورافتاده کرده بود. حمله نیروهای داعش به زندان غویران از این منظر، از مرحله جدیدی در رویارویی ائتلاف ضد داعش با نیروهای این گروه تروریستی حکایت می‌کند. گفته می‌شود با بالا گرفتن سطح درگیری در حسکه، مردم این شهر ناگزیر به فرار شده و شماری از آنها به اطراف زندان غویران پناه برده‌اند. درگیری میان دو طرف همچنان در جریان است.