گزارش سازمان ملل از فعالیت داعش و القاعده در افغانستان

کارشناسان سازمان ملل در گزارشی گفتند، روابط گذشته القاعده با طالبان، این ظرفیت را دارد که افغانستان را به پناهگاهی برای افراطگراها تبدیل کند و آزادی گروه‌های "تروریستی" در افغانستان در تاریخ معاصر بی‌سابقه است.

به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس، کارشناسان در این گزارش مفصل همچنین گفتند، افراط‌گرایان مرتبط با القاعده و گروه داعش پیشروی موفقیت‌آمیزی در آفریقا داشته‌اند، بخصوص در منطقه متزلزل ساحل.

این گزارش همچنین متذکر شد که داعش در سوریه و عراق در سطح یک "شورش روستایی ریشه‌دار" به فعالیت خود ادامه می‌دهد؛ از ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ و پیش از شکست از نیروهای عراق و ائتلاف به رهبری آمریکا، "خلافت" داعش بر عده زیادی از جمعیت این دو کشور حکمفرما بود.

این هیئت متخصصان همچنین با یاد کردن از اندونزی و فیلیپین به عنوان "نقطه روشن" جنوب شرقی آسیا گفت، این دو کشور دستاوردهای قابل‌توجهی در مقابله با ترویسم مرتبط با داعش و القاعده داشته‌ و با اعلام اینکه شاید برخی توانایی‌های عملیاتی آن‌ها دست کم گرفته می‌شود، ابراز امیدواری کردند.

گزارش مذکور برای شورای امنیت سازمان ملل متحد نوشته شده و هیئت کارشناسان آن، بر تحریم‌های وضع شده علیه القاعده و داعش نظارت می‌کنند. آن‌ها در گزارش خود، به قدرت رسیدن طالبان در میان خروج پر سر و صدای آمریکا از افغانستان را مهمترین واقعه شش ماهه دوم ۲۰۲۱ عنوان کردند.

حکومت گذشته طالبان بر افغانستان که از ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ طول کشید، به دلیل پناه دادن به اسامه بن لادن، رهبر سابق القاعده که مغز متفکر حملات ۱۱ سپتامبر بود، به پایان رسید. طالبان در توافق خود با آمریکا در سال ۲۰۲۰، تضمین کردند که از تروریسم حمایت نکرده و افغانستان را به پناهگاه تروریست‌ها تبدیل نکنند.

اما این هیئت سازمان ملل بیان کرد که نه تنها "هیچ نشانه ای مبنی بر تلاش طالبان برای کاهش فعالیت‌ ترویست‌های خارجی در این کشور مشاهده نمی‌شود" بلکه گروه‌های "تروریستی" از آزادی بیشتری در افغانستان بهره‌مند شده‌اند؛ این در حالیست که اعضای سازمان ملل گزارشی مبنی بر "افزایش چشمگیر ورود تروریست‌ها به افغانستان" ارائه نکرده‌اند.

این متخصصان یادآور شدند که القاعده در ۳۱ اوت سال گذشته، به طالبان برای به قدرت رسیدنش در افغانستان تبریک گفت، اما از آن زمان تاکنون - احتمالا برای پنبه نکردن رشته‌های طالبان برای به رسمیت شناخته شدن در عرصه بین‌المللی - سکوتی استراتژیک پیشه کرده است.

هم چنین به گفته این هیئت، القاعده به دنبال از دست دادن رهبران متعدد، هنوز در حال تجدید قوا بوده و به نظر نمی‌رسد اجرای عملیات "تروریستی" در کشورهای خارجی، در توان فعلی‌اش باشد، اما از اهداف بلند مدت آن است.

طبق گزارشی در سال ژانویه ۲۰۲۱، ایمن الظواهری هنوز زنده است، اما کشورهای عضو همچنان بر این باورند که او در شرایط خوبی به سر نمی‌برد.

کارشناسان خاطرنشان کردند که محمد الحق سام خان، هماهنگ کننده امنیتی اسامه بن لادن در اواخر ماه اوت به افغانستان بازگشته است؛ این هیئت همچنین به نقل از کشوری نامشخص اعلام کرد که عبدالله، پسر بن لادن، در ماه اکتبر سال گذشته برای گفت‌وگو با طالبان وارد افغانستان شده بود.

این هیئت همچنین در مورد داعش گفت، گرچه این گروه مناطق محدودی از افغانستان را تحت کنترل دارد، اما با این حال دست به عملیات‌های پیچیده‌ای زده و شرایط امنیت افغانستان را پیچیده‌تر از قبل می‌کند؛ این کارشناسان به عنوان مثال به انفجار فرودگاه کابل در ۲۷ ماه اوت اشاره کردند که ۱۸۰ کشته بر جای گذاشت.

اعضای عضو سازمان ملل معتقدند که با آزادسازی چندین هزار زندانی، شمار نیروهای داعش در افغانستان از ۲۲۰۰ تن به ۴۰۰۰ تن رسیده است و - به نقل از یک کشور - نیمی از آن‌ها جنگجویان خارجی هستند.

کارشناسان گفتند که طالبان داعش را "تهدید فعال اصلی خود" می‌داند، که می‌خواهد "نیروی اصلی ضد مصالحه در افغانستان بوده و همچنین دارای دستور کار منطقه‌ای وسیع‌تر باشد که کشورهای همسایه آسیای مرکزی و جنوبی را تهدید می‌کند."