تحرکات اماراتی-تُرکیه‌ای در شاخ آفریقا

پایگاه خبری «العربی الجدید» در گزارشی تحلیلی ضمن اشاره به اقدامات ترکیه و امارات در شاخ آفریقا، به تضادهای موجود در این تحرکات آنکارا-ابوظبی با اهداف قاهره پرداخته است. این گزارش در ادامه سعی می‌کند تا نگرانی‌های حکومت مصر و «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور این کشور را در این خصوص شرح دهد.

به گزارش فارس، در ابتدای این گزارش آمده است: کشور مصر جزئیات سفر یک هیئت بلندپایه ترکیه را [که اخیراً از سه کشور آفریقایی بازدید کرده بود] پیگیری کرد تا از جزئیات این دیدارها مطلع شود. پیگیری‌ این مسئله به ویژه در مورد منطقه شاخ آفریقا، نشان‌دهنده اولویت اصلی قاهره در حال حاضر است. آن هم در شرایطی که تنش‌ها درخصوص بحران سد النهضه رو به تشدید است و قاهره اقدامات اتیوپی را یک‌جانبه ارزیابی می‌کند. 

در همین راستا، منابع دیپلماتیک مصری و دیگر منابع اختصاصی در گفت‌وگو با العربی الجدید فاش کردنده‌اند که سفارت‌های مصر در سودان، جیبوتی و سومالی مأمور جمع‌آوری اطلاعات درباره دیدارهای این هیأت ترکیه‌ای و جزئیات سفرشان شده‌اند. 

طبق این گزارش، در چنین شرایطی قاهره نگران مسئله‌ای است که می‌توان آن را خارج شدن کنترل اوضاع در سودان و شاخ آفریقا دانست. آن هم در حالی که اقدامات ترکیه و تحرکات امارات با منافع مصر تضاد و تلاقی پیدا می‌کنند؛ علی‌رغم آن‌که پیش‌تر ابوظبی تاکید کرده بود منافع قاهره را در معرض خطر قرار نخواهد داد.

در ادامه این گزارش آمده است؛ در روزهای اخیر روند تماس‌ها بین مصر و ترکیه کاهش پیدا کرده؛ و دلیل این مسئله اختلاف نظر آنکارا با مواضع‌ قاهره درخصوص پرونده‌های منطقه آفریقا [به‌ویژه لیبی] بوده است. تضاد این دو از آن‌جا آغاز می‌شود که قاهره از انتخاب «فتحی باش‌آغا» توسط مجلس نمایندگان برای ریاست دولت جدید حمایت می‌کند، در حالی که آنکارا خواستار ادامه ریاست «عبدالحمید الدبیبه» تا زمان برگزاری انتخابات است. 

تهدید منافع قاهره توسط ابوظبی 

منابع عربی الجدید گفته‌اند که قاهره از ابوظبی در مورد تحرکات اخیرش در شاخ آفریقا که تهدیدی مستقیم برای منافع مصر محسوب می‌شوند، توضیح خواسته است. این امر نشان می‌دهد که مصر اخیراً از اقدامات امارات با هدف تضعیف اقتدار «اسماعیل عمر جیله» رئیس جمهور جیبوتی غافلگیر شده است؛ کسی که قاهره گام‌های بلندی را برای برقراری روابط با وی برداشت. دلیل اهمیت او نیز نفوذ زیاد دولتش در بحران سد النهضه بوده که در حال حاضر به مسئله‌ی مهم تصمیم‌گیرندگان مصری تبدیل شده است. 

براساس این گزارش منابع اشاره کرده‌اند که گزارش‌های اطلاعاتی حاکی از تماس اماراتی‌ها با نیروهای نظامی در جیبوتی و شخصیت‌هایی است که با هدف تضعیف دولت اسماعیل جیله و تحت فشار قرار دادن وی در حکومت هستند. آن‌ها خاطرنشان می‌کنند که اقدامات اماراتی در این زمینه از مرحله آسیب به منافع مصر بسیار فراتر رفته است.

از سوی دیگر گزارش عربی الجدید تاکید می‌کند که فشار زیادی روی قاهره اعمال شده تا مصر نسبت به اعزام نیروهای نظامی به منطقه ساحلی آفریقا تشویق شود. طبق گزارش منابع مصری، آمریکا از این کشور خواسته است تا برای شرکت در «عملیات محدودکردن گسترش سازمان‌های تروریستی» به منطقه ساحلی آفریقا نیروی نظامی اعزام کند. این درخواست با توجه به عقب‌نشینی فرانسه و عدم تمایل اروپایی‌ها به مقابله با بحران از سوی واشنگتن مطرح شده است‌.

نقش مصر در منطقه ساحلی 

چندی پیش رسانه‌های مصری گفته بودند که یکی از موضوعات اصلی مورد بحث «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور مصر با «مکی سال» همتای سنگالی‌اش در قاهره و در اواخر ژانویه گذشته، موضوع «مداخله مؤثر مصر» در منطقه ساحلی آفریقا برای مبارزه با تروریسم بود‌. همین موضوع از سوی مقامات مصری در دیدارهایشان با «عبدالمجید تبون» رئیس جمهور الجزایر، در جریان سفرش به قاهره مورد بحث قرار گرفته است. 

این گزارش اشاره می‌کند که چنین هدفی با کاهش نقش نظامی فرانسه در کشور مالی و به طور کلی منطقه ساحلی آفریقا و همچنین نیروهای ضدتروریسم اروپایی-آفریقایی "تاکوبا" میسر خواهد شد. مصر نیز با همراهی سنگال مایل است در عملیات‌های ضد تروریستی منطقه ساحلی آفریقا مداخله موثر داشته باشد؛ تصمیمی که بعد از هماهنگی با فرانسه گرفته شد. فرانسه‌ای که بعد از سال‌ها شکست نظامی، خسارت‌های مالی و تلفات انسانی خواهان پایان دادن به حضور نظامی خود در این قاره است. 

طبق این گزارش هدف مصر از این تلاش‌ها  آن است که گروه اقتصادی موسوم به «کشورهای ساحل و صحرا» را به یک گروه نظامی برای مبارزه با تروریسم تبدیل کند. نهادی که بیست و پنج کشور عضو دارد و در سال ۲۰۰۲ تشکیل شده است.  به همین خاطر سال ۲۰۱۵ مصر میزبان وزرای دفاع کشورهای عضو در یک نشست آفریقایی بود؛ بعد از آن، این نشست به صورت سالانه برگزار شد. 

منابع این گزارش افزودند که کشورهای عضو گروه ساحل و صحرا به دنبال کسب آموزش‌های نظامی پیشرفته در خاک مصر هستند؛ زیرا این مناسب‌ترین روش برای جنگ با تروریسم است و مصر نیز در این خصوص با این کشورها دیدگاه مشترک دارد.