یکی از دلایل طولانی شدن مذاکرات خطای محاسباتی ماست

علی نصری، کارشناس روابط بین الملل در پاسخ به این سوال که مذاکرات وین با توقفی طولانی مواجه شده و درحالی که وزارت امور خارجه اعلام می‌کند پیام‌ها از طریق هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا در حال آمد و شد است اما به اعتقاد بسیاری از کارشناسان این طولانی شدن مذاکرات و علنی شدن پیشنهادات فضا را برای لابی‌های مخالف مهیا کرده و توافق را سخت کرده است، آیا احیای برجام با بن‌بست مواجه شده است و ظرفیت این توقف تا چه زمانی خواهد بود، گفت: دلایل سیاسی و انتخاباتی زیادی باعث اتلاف وقت در مذاکرات شد. بعضی در کنترل ایران بود و بعضی هم از کنترل ما خارج بود. در این میان، یکی از  دلایل طولانی شدن مذاکرات به این خطای محاسباتی یا تصور اشتباه از طرف ما برمی‌گردد که اگر صبر پیشه کنیم و منتظر بنشینیم، چه بسا - بعضاً به دلیل تحولات صحنه بین‌المللی - دست ما در مذاکرات در برابر طرف مقابل قوی‌تر خواهد شد و امتیازات بیشتری از او خواهیم گرفت.

به گزارش ایلنا، وی ادامه داد: این در حالیست که نه نقش‌ موثری در مسیر و روند این تحولات داریم و نه نتیجه نهایی آنها به آن صورت که تصور می‌کنیم برایمان قابل پیش‌بینی است؛ به قول فرانسیس فوکویاما «قوه تخیل تاریخ از ما بیشتر است». هنر یک سیاست خارجی کارآمد این است که در زمان حال عمل کند و بر اساس شرایط موجود بهترین تصمیم‌ها را بگیرد و فرصت‌ها را دریابد. نه کسی قادر است زمان مشخصی را برای پایان عمر برجام معین کند و نه مدعی شود که در آینده به توافق بهتری دست خواهیم یافت‌. برجام بهترین توافق ممکن در زمان خودش بود و بعید می‌دانم دولت جدید، با صبر پیشه کردن و امید بستن به تحولات بین‌المللی و به اصطلاح «نقد را به نسیه دادن» به توافق بهتری دست یابد.

این تحلیل‌گر سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که نخستین جرقه برای وقفه در مذاکرات در پی عامل خارجی یا همان درخواست مسکو زده شد، تاثیر روسیه و بحران اوکراین در شرایط امروز تا چه میزان است، گفت: روسیه به همان میزان در موقعیت بین‌المللی ما نقش خواهد داشت که ما به او اجازه بدهیم. منافع ملی و استقلال سیاسی ما ایجاب می‌کند که نه بکوشیم تا با اهرم‌های قدرتی که روسیه می‌خواهد احیانا در قضیه اوکراین ایجاد کند بر سر میز مذاکره برویم و نه با طناب غربی‌ها وارد چاه تحریم‌های روسیه بشویم.

وی افزود: ماموریت دستگاه دیپلماتیک ما رفع هر چه سریع‌تر تحریم‌های «خردکننده» (crushing)، «فلج‌کننده» (crippling) و «وحشیانه» (brutal) علیه مردم کشورمان است، و آنچه که میان روسیه و اوکراین یا روسیه غرب رخ می‌دهد قاعدتاً نباید هیچ اختلالی در این ماموریت و هدف مهم ایجاد کند، مگر اینکه خودمان با محاسبات غلط زمینه این اختلال را ایجاد کنیم.

نصری همچنین در پاسخ به این سوال که با توجه به فشارهای جمهوری‌خواهان بر دولت بایدن و موضوع انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره، آیا موضوع احیای برجام از اولویت سیاست خارجی آمریکا خارج شده است، گفت:  گمان نمی‌کنم که دولت آمریکا نه در زمان تصدی جمهوری‌خواهان و نه دموکرات‌ها، بازگشت به مذاکرات با ایران را یک «اولویت» سیاست خارجی خود تلقی کند. این آمریکا نیست که کمر اقتصادش زیر سیاست «فشار حداکثری» خم شده، ارزش پول ملی‌اش به یک دهم کاهش یافته، هزینه‌های زندگی شهروندانش غیرقابل تحمل شده با بحران‌های متعدد اجتماعی مواجه شده. آنها عجله‌ای برای رفع تحریم‌های ایران ندارند و نگرانی‌شان از برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران هم چنان نیست که برای رسیدن به یک توافق لحظه‌شماری کنند.

وی ادامه داد: اگر در زمان دولت ترامپ سیاست خارجی آمریکا چنین تمرکزی روی ایران وجود داشت، عمدتاً به دلیل سرمایه‌گذاری‌های هنگفت و لابی‌گری‌های بی‌وقفه رقبای منطقه‌ای ایران بود‌‌ و به همین دلیل هم هست که امروز رسیدن به یک توافق محکم و پایدار با غرب، مستلزم تعدیل روابط و کاهش تنش‌های منطقه‌ای ایران با کشورهای همسایه - به ویژه عریبستان سعودی - است. قطعاً تنها و بهترین موقعیت برای رسیدن به چنین توافقاتی همین زمان «حال» است و هیچ تضمینی نیست که تحولات منطقه‌ای، فرامنطقه‌ای یا حتی در سیاست داخلی امریکا و سایر کشورهای غربی، شرایط را برای دیپلمات‌های کشورمان به مراتب دشوارتر نکند.