۴ سناریوی آمریکا برای پرونده اوکراین

«مهدی مطهرنیا» کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به ارسال تسلیحات آفندی ایالات متحده به اوکراین و هشدار روسیه در مورد احتمال تقابل مستقیم با واشنگتن اظهار کرد: آنچه در ارتباط با روسیه و اوکراین در شرایط کنونی این پرونده باید مدنظر قرار بگیرد در حقیقت مدلی از بازیابی قرن بیستمی قدرت ایالات متحده در قرن بیست و یکم است. آمریکا با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نگران قدرت خود بوده و به دنبال آن است که سناریوهای جدید خود را در قالب‌های گوناگون ترسیم کند. در نهایت شاهد آن بودیم درسال ۱۹۹۷ میلادی سند امنیت ملی ایالات متحده نگاشته شد و در آن‌موقع مساله این بود که ایالات متحده چگونه قدرت خود را در قرن بیست و یکم همانند قرن بیستم حفظ کند. واشنگتن برنامه‌ریزی سناریوهای مبنی بر دنیای تک قطبی دوران بوش پسر، جهان تک - چند قطبی دوران باراک اوباما و دنیای دو قطبی دوران دونالد ترامپ را در دستور کار قرار داد و حالا در زمان بایدن می‌کوشد تا سناریوی هر سه رئیس‌جمهوری قبلی را به سرانجام برساند.

به گزارش ایلنا، وی ادامه داد: حالا آمریکا در صحنه واقعیت به این جمع‌بندی رسیده که باید سناریوی دونالد ترامپ مبنی بر ایجاد یک دو قطبی مشخص را جلو ببرد. در این مسیر پرونده بحران اوکراین هم شکل گرفت و بر اساس نگرش برژینسکی دموکرات‌ها بر آن شدند که جغرافیای اوکراین را انتخاب کنند تا میان روسیه و اروپا یک میدان نبرد خلق کرده باشند. بر این مبنا دیدگاه‌های اندیشمندان ایالات متحده تا حدودی تغییر کرد و در نهایت اوکراین که به منطقه بی‌طرف معروف بود به سمت و سویی رفت که ایالات متحده یک «ارتش چابک» را در این کشور تعریف کرد. اگر این منطق را بفهمیم می‌توانیم در نهایت چهار سناریو را برای پرونده اوکراین مطرح کنیم. نخستین سناریو با عنوان «زخم کهنه» مطرح می‌شود. آمریکا براساس این سناریو، اروپای متحد را شریک خود می‌داند و در عین حال این جناح را رقیب سر سخت خود قلمداد می‌کنند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: بر این اساس اگرچه که دو طرف با یکدیگر متحد هستند اما رقابت‌ها میان این دو کاملاً مشهود است. این مساله باعث می‌شود که ایالات متحده مراقب باشد تا اتحادیه اروپا بیش از اندازه قدرتمند نشود. از نظر آنها اروپا نباید از حیث نظامی با واشنگتن موازنه ایجاد کند. از سوی دیگر سناریوی پوتین برای احیای مرزهای شوروی هم یکی از مولفه هایی بود که آمریکا بر روی آن تمرکز کرد و در نهایت به گونه‌ای عمل شد که مسکو به کی‌یف حمله کرد. در این سناریو آمریکا از اوکراین به عنوان «یک زخم کهنه» استفاده کرد و تا جایی پیش رفت که حالا بحث ارسال پیشرفته‌ترین سامانه‌های تهاجمی از سوی واشنگتن به کی‌یف مطرح شد. این در حالی است که روس‌ها هم تا جایی تهدید را افزایش دادند که بحث هدف قراردادن ماهواره‌های آمریکا را پیش کشیدن. به همین دلیل اوکراین را باید یک زخم کهنه در این سناریو قلمداد کرد.

مطهرنیا افزود: سناریو دوم، «بال‌های عقاب آمریکایی» است که هرچه جلوتر می‌رویم سایه این عقاب بر پرونده اوکراین و روسیه بیشتر و گسترده‌تر می‌شود. توجه داشته باشید که ایالات متحده اساساً یک ارتش چریکی برای اوکراین به وجود آورد که غیرمستقیم به واشنگتن متصل است تا در نهایت بتوانند علیه روسیه موثر واقع شود. در جنگ روسیه و اوکراین برنده شدن مسکو چندان دور از ذهن نبود ولی می‌بینیم که با گذشت بیش از ۹۵ روز از این منازعه، مسکو نتوانست کی‌یف را اشغال کند. آنچه که در صحنه عملیاتی دیده می‌شود عملاً بیانگر آن است که ارتش اوکراین به عنوان یک «لشگر چریکی» از ارتش آمریکا به حساب می‌آید و بدین ترتیب ایالات متحده هم می‌خواهد با این اقدام ها روسیه را محدود کند و از سوی دیگر پیام‌های اخطار خود را به سوی چین مخابره کند. سناریو سوم «ایجاد آتش بین‌المللی» است. آمریکا در صورت موفقیت در جنگ نیابتی که حالا در اوکراین شکل گرفته در پی استفاده از  همین مدل در حمایت از اسراییل با تاکید بر جغرافیای خاورمیانه خواهد بود.

این تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: اگر آمریکایی‌ها به این نتیجه برسند که مدل حمایت از اوکراین خروجی مثبتی به همراه داشته، آرام آرام آنها بحث حمایت از «ناتوی عربی» را ضد ایران کلید خواهند زد و خاورمیانه می‌تواند جغرافیای بعدی باشد. در مورد سناریوی چهارم بحث ارائه تسلیحات تهاجمی مدرن براساس بودجه ۴۰ میلیارد دلاری است که کنگره آن را تصویب کرده است. ایالات متحده با تصویب چنین بودجه‌ای و با ارسال تسلیحات سعی دارد تا حضور علنی خود را کمرنگ جلوه بدهد و مایل به آن است که اوکراین به دو بخش شرقی و غربی و مانند مدلی از کره شمالی و جنوبی تقسیم شود. به همین دلیل آنها برای کم کردن میزان برخورد خود با روسیه و مخالفانشان سعی کردند تسلیحات به روز را روانه اوکراین کنند که می‌توان به «سامانه آفندی هیمارس» اشاره کرد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: این سامانه باعث شده تا واکنش روس‌ها برانگیخته شود و معاون وزیر خارجه این کشور صراحتاً اعلام کرده که ارسال چنین تجهیزاتی می‌تواند خطر تقابل مسکو و واشنگتن را افزایش دهد. آنها حتی بحث تشدید تنش با آمریکا را هم مطرح می‌کنند و اوضاع به جایی کشیده شده که ماهواره‌های تحت مدیریت ایلان ماسک و شرکت اسپیس ایکس را هم تهدید کردند و در نهایت تسلیحات هسته‌ای خود را به رخ دنیا می‌کشند. در حوزه میدانی باید توجه داشت که این اوکراین است که از موضع «پدافند» به موضع «آفند» تغییر فاز داده و حال باید دید که آیا روس‌ها در این شرایط مایل به درگیری مستقیم با آمریکا هستند یا خیر.