منطقه مورد مناقشه لبنان و اسرائیل کجاست و چه اهمیتی دارد؟

میدان نفتی کاریش به وسعت ۱۴۳۰ کیلومتر مربع در منطقه ۲۹ مرزی میان لبنان و اراضی اشغالی قرار دارد. لبنان تأکید دارد که بخش بزرگی از این میدان نفتی درون مرزهای این کشور قرار دارد و در مقابل اسرائیل نیز مدعی است که سراسر این منطقه تحت "حاکمیت" اسرائیل است.

به گزارش ایسنا، لبنان در نامه اخیر خود به سازمان ملل درباره مذاکرات ترسیم مرزهای مشترک با اسرائیل، خواستار تعیین خط ۲۹ به جای خط ۲۳ (به وسعت ۳۶۰ کیلومتر مربع) شد و بدین ترتیب منطقه مورد مناقشه میان دو طرف به ۱۴۳۰ کیلومتر مربع افزایش یافت.

مذاکرات لبنان و اسرائیل برای ترسیم مرزهای دریایی در اکتبر ۲۰۲۰ آغاز شد. در ماه مه ۲۰۲۱، پس از آنکه لبنان نقشه‌های تازه‌ای را مطرح کرد و زمین‌های بیشتری را حق خود دانست، این مذاکرات متوقف شد.

البته با وجود مطالبات داخلی، میشل عون، رئیس جمهوری لبنان سند مربوط به پذیرش خط ۲۹ به عنوان مرز دریایی لبنان را نپذیرفت و تأکید کرد که مرز لبنان همان خط ۲۳ است. با وجود این، دولت لبنان این سند را رسما به سازمان ملل ارسال کرد.

مذاکرات لبنان و اسرائیل پس از گفت وگوهای طولانی حدودا دو ساله با میانجیگری آمریکا انجام شد که پرونده گفت وگوها در لبنان توسط نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان، مدیریت می‌شد. این مذاکرات به صورت غیر مستقیم و با وساطت امریکا انجام می‌شود.

در راستای تحولات جدید، دفتر نخست‌وزیر دولت پیشبرد امور در لبنان روز دوشنبه اعلام کرد که نجیب میقاتی، نخست وزیر موقت این کشور در دیدار با میشل عون، رئیس جمهور لبنان، با دعوت از "آموس هوکشتاین"، میانجی ـمریکایی مذاکرات لبنان و اسرائیل درباره ترسیم مرزهای آبی، به لبنان توافق کرده است.

در این بیانیه تأکید شده که در راستای پیگیری تحرکات دریایی کشتی واحد تولید گاز طبیعی اسرائیل در نزدیکی منطقه مورد مناقشه در جنوب لبنان، نجیب میقاتی در کاخ ریاست جمهوری لبنان با میشل عون دیدار و اقدامات لازم در برابر تلاش‌های اسرائیل برای ایجاد تنش در مرزهای جنوبی را بررسی کرد.

این بیانیه افزوده که آنان توافق کردند که از واسطه امریکایی برای سفر به بیروت و بررسی نحوه تکمیل مذاکرات ترسیم مرزهای دریایی جنوبی و تلاش برای تکمیل آن در کوتاه‌ترین زمان ممکن دعوت کند.

آنان همچنین توافق کردند که در تماس با کشورهای جهان و سازمان ملل موضع لبنان را تشریح و بر حقوق ثابت و ثروت‌های طبیعی این کشور تأکید کنند.

به گزارش میدل ایست نیوز، در این بیانیه تأکید شده که لبنان هرگونه اقدام اسرائیل برای حفاری یا استخراج منابع طبیعی در آب‌های مورد مناقشه را اقدامی خصمانه و تهدیدی برای امنیت و صلح بین‌المللی و کارشکنی در روند مذاکرات ترسیم مرزها می‌دانند.

همزمان، نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان، تأکید کرد که اگر دولت لبنان رسما اعلام کند که اسرائیل به نفت و خاک لبنان تعرض کرده، حزب الله لبنان آماده واکنش از هر طریق ممکن برای جلوگیری از این اقدام اسرائیل است.

او گفت که دولت لبنان باید در این باره تعیین تکلیف کند و صریحا اعلام کند که آیا کشتی اسرائیلی در منطقه مورد مناقشه فعالیت می‌کند یا بیرون آن.

قاسم از دولت لبنان خواست که قاطعیت بیشتری نشان دهد و فشارهای خود را افزایش دهد و به صراحت اعلام کند که آیا مذاکرات ادامه دارد یا کاملا شکست خورده و کار را یکسره کند و افزود: اینکه خواهش کنیم نماینده امریکا بیاید و پیشنهادهای غیر واقعی مطرح کند صرفاً وقت‌کشی است.

او گفت که حزب الله در این باره تابع تصمیم دولت است اما دولت را تشویق می‌کند که هرچه سریع‌تر تصمیمش را بگیرد.

اکتشاف ذخایر گاز در دریای مدیترانه و سواحل نزدیک به اراضی اشغالی، لبنان و فلسطین باعث اهمیت استراتژیک این منطقه و تلاش برای رفع اختلافات برای آغاز حفاری و استخراج گاز از این منطقه شده است.

لبنان در سایه وضعیت اقتصادی نامناسب و بهره برداری از حقوق دریایی خود در ژانویه سال ۲۰۱۶ میلادی اولین مجوز اکتشاف در این منطقه سرشار از نفت و گاز را صادر کرد.

این کشور اولین قرارداد اکتشاف نفت و گاز در دو ناحیه فرا ساحلی دریای مدیترانه را با یک کنسرسیوم بین المللی متشکل از شرکتهای “توتال” فرانسه، “اِنی” ایتالیا و “نوواتک” روسیه به امضا رساند.