فرصت احیای توافق هسته‌ای همچنان وجود دارد

میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در صفحه توییترش درباره وقفه چند ماهه‌ای که در مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین ایجاد شده است، نوشت: امروز آغاز چهارمین ماه وقفه در مذاکرات وین درباره برجام است. بسیار طولانی است.

به گزارش ایسنا، او درباره احتمال احیای توافق با وجود تصویب قطعنامه‌ای سرزنشی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی مذاکرات وین ارائه شد، در پیام دیگری نوشت: فرصت‌ها همواره وجود دارند. خیلی زود است که بگوییم توافق از بین رفته. [مذاکرات درباره توافق] در بن بست است که به احتمال زیاد مدتی پس از تصویب قطعنامه‌ای نسنجیده و غیرسازنده علیه ایران در شورای حکام ادامه خواهد یافت.

اظهارات اولیانوف درباره مذاکرات وین در پی این مطرح می‌شود که مذاکرات وین که در راستای احیای توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌های ایران در آوریل ۲۰۲۱، مدتی پس از روی کار آمدن دولت جو بایدن در آمریکا، آغاز شد در پی برخی تحولات اخیر بین‌المللی از جمله حمله روسیه به اوکراین و کشمکش‌های  تهران - واشنگتن بر سر برخی مسائل باقی‌مانده در مذاکرات، فعلا متوقف شده است.

اشاره اولیانوف به تاثیر تصویب قطعنامه‌ای در شورای حکام آژانس بر از سرگیری مذاکرات وین در پی این مطرح می‌شود  که پیش‌نویس قطعنامه انگلیس، فرانسه، آلمان و آمریکا علیه ایران، سه‌شنبه گذشته به نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه شده است.

خبرگزاری رویترز چند روز پیش در گزارشی اعلام کرد که آمریکا و تروئیکای اروپا پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای ارائه به نشست آتی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تهیه کرده‌اند که از ایران درخواست می‌کند به سوالات پادمانی آژانس فورا پاسخ دهد.

بنا بر گزارش رویترز، پیش‌نویس این قطعنامه از ایران می‌خواهد به سؤالات باقی‌مانده آژانس درباره ذرات اورانیوم پیدا شده در سه مکان هسته‌ای توضیح دهد.

در پیش‌نویس این قطعنامه آمده است: شورای حکام از ایران می‌خواهد که هرچه فوری برای اجرای تعهدات قانونی‌اش اقدام و بدون اتلاف وقت به پیشنهاد مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای همکاری بیشتر جهت شفاف‌سازی و حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده پادمانی عمل کند

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در پی تصویب این قطعنامه در صفحه توییترش نوشت: آمریکا و سه کشور اروپایی با تلاش برای پیشبرد یک قطعنامه برآمده از سوء محاسبه و مشاوره غلط علیه کشوری با شفاف‌ترین برنامه هسته ای صلح آمیز در جهان، اغراض کوته‌ بینانه خود را فراتر از اعتبار آژانس قرار دادند. بانیان این قطعنامه مستقیما مسئول تبعات بعدی هستند. پاسخ ایران قاطع و متناسب است.

با این حال، نماینده آمریکا در جلسه شورای حکام، چهارشنبه گذشته در بیانیه‌ای گفت: ما به دنبال توضیحات معتبر از سوی ایران درخصوص ذرات اورانیوم در سایت‌های اعلام نشده هستیم تا بتوانیم این مسائل را پشت سر بگذاریم.

او گفت که واشنگتن به همراه شرکای اروپایی قطعنامه‌ای علیه ایران به شورای حکام ارائه داده تا فورا اقداماتی در راستای تحقق وظایف حقوقی‌اش نسبت به دیدبان هسته‌ای سازمان ملل انجام بگیرد.

این نماینده در ادامه عنوان کرد که ارائه پیش‌نویس قطعنامه ضدایرانی به شورای حکام توسط آمریکا و تروئیکای اروپایی برای تقابل‌جویی با اهداف سیاسی انجام نشده و ایالات متحده به دنبال تشدید تنش‌ها نیست.

حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در تازه‌ترین اظهاراتش درباره وقفه در مذاکرات وین، در سفر به هند گفته بود: ما در این موضوع در دولت جدید مصمم هستیم که به یک توافق خوب، قوی و پایدار دست پیدا کنیم، توافقی که خطوط قرمز و عزت مردم ما در آن رعایت شده باشد.

وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد: تقریباً در ۵۰ روز گذشته، وقفه‌ای در مذاکرات ایجاد شد و علت آن این بود که آمریکایی ها زیاده خواهی در مذاکرات داشتند.لذا ما توافق کردیم در گفتگوها مدتی وقفه باشد و گفتگوها را با وساطت و با هماهنگی نماینده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا و مذاکره کننده ارشد اتحادیه اروپا به طور غیرمستقیم از طریق تبادل پیام و non- paper با طرف آمریکایی ادامه دهیم؛ چرا طرف آمریکایی؟ به این دلیل که عمده تحریم‌ها، تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی و مغایر حقوق بین الملل از سوی آمریکا اعمال شده است، پس توافق شد موضوع لغو تحریم ها به طور غیر مستقیم بین ما و آمریکا انجام شود.

رییس دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: البته در تمام این مدت طرف آمریکایی به جای اینکه به نتیجه توافق نگاه کند به یک موضوع دیگر توجه داشت و آن اصرار و پیگیری مکرر طرف آمریکایی برای مذاکره مستقیم با جمهوری اسلامی ایران بود.

او ادامه داد: ما درباره مذاکره مستقیم با آمریکا در تمام جمع بندی های هفت، هشت ماه گذشته در نهایت به این ‌نتیجه رسیدیم که اگر این مذاکره فایده‌ای برای ملت داشته باشد و در راستای تحقق منافع ملی و خطوط قرمز و عزت نظام باشد، انجام شود. اما وقتی با اصرار فراوان طرف آمریکایی مواجه شدیم به آنها گفتیم اگر حسن نیتی دارید قبل از هرگونه مذاکره یک ابعادی از این حسن نیت را نشان دهید. باید بدانیم آیا واقعاً بین بایدن و سیاست ترامپ تفاوتی وجود دارد یا خیر!

امیر عبداللهیان گفت: آنچه که تا الان دیدیم و در هشت ماه گذشته، فشار حداکثری تحریم ترامپ بوده است که عوامل اصلی آن ادامه پیدا کرد. اعمال تحریم‌ها هر دو سه هفته یکبار بر روی اشخاص و شرکت های ایرانی و غیرایرانی مرتبط با ایران تداوم پیدا کرد. آخرین بار در مونیخ به من گفتند مقامات ارشد آمریکا تمایل دارند با شما گفتگو کنند و من پاسخ دادم برای اثبات حسن نیت خود اول پول‌های بلوکه شده ایران را آزاد کنید، طرف آمریکایی گفت حاضریم‌ این کار را انجام دهیم اما بعد از مذاکره مستقیم با ایران، و این به دلیل نیازی است که در افکار عمومی آمریکا وجود دارد.اما برای ما مهم برداشتن تحریم های ظالمانه است. اما اگر آمریکا نشان می داد که آمریکای امروز متفاوت از آمریکای دیروز است شاید تصمیم دیگری در این چارچوب گرفته می شد اما تغییر عملی ندیدیم.

وزیر امور خارجه تصریح کرد: آمریکا و سه کشور اروپایی در یک اقدام کاملاً غیر منطقی درحالیکه تبادل پیام‌های آمریکا و ایران جریان دارد پیش نویس قطعنامه ای را علیه ایران مطرح کردند. البته غرب به دلیل بحران اوکراین نیازمند انرژی هستند و تقاضایی برای افزایش صادرات نفت و گاز در جهان دارند و این را ما می دانیم. اما در حالی که پیام ها میان ایران و آمریکا از طریق اتحادیه اروپا و بعضی از وزارت خارجه تبادل می‌شد، مواجه شدیم با قطعنامه آمریکا و سه کشور اروپایی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و این قطعنامه را به عنوان یک عامل فشار جدید بر روی ما مطرح کردند.

او خاطرنشان کرد: اما برای ما آنچه که مهم است منافع مردم ایران است ، ما نه از میز مذاکره فرار میکنیم و نه خطوط قرمزی را که به ضرر کشور و ملت باشد را پشت سر می گذاریم، بلکه خطوط قرمز را در راستای تامین حداکثری منافع مردم کاملا رعایت خواهیم کرد .

امیرعبداللهیان درباره تلاش برای تصویب قطعنامه‌ای علیه ایران گفت: ما از دو روز پیش به طرف مقابل پیام دادیم که شما دارید وارد مسیری می‌شوید که از نظر شما صدور قطعنامه با هدف اعمال فشار سیاسی به ایران است. به آقای بورل این موضوع را به صراحت بیان کردیم و به وزرای خارجه سه کشور اروپایی و روسیه و چین (که در این موضوع دو کشور چین و روسیه مخالف قطعنامه هستند و با ایران همراهی می‌کنند) جزئیات را بیان کردیم که اگر طرف مقابل به دنبال مسیر تهدید و قطعنامه باشد ما هم دست بسته نخواهیم ماند.