خط لوله گازی روسیه به روی اروپا بسته می‌شود؟

روسیه هفته گذشته جریان گاز خط لوله نورد استریم ۱ به اروپا را به ۴۰ درصد از ظرفیت این خط لوله کاهش داد و تاخیر در تعمیرات تجهیزات، را عامل این کاهش اعلام کرد. درنتیجه، آلمان و دولتهای اروپایی دیگر را برای یافتن منابع جایگزین برای دفع خطر سهمیه‌بندی گاز در زمستان، به تکاپو افتادند.

به گزارش ایسنا، اکنون اروپا از این واهمه دارد که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، به تلافی تحریم‌هایی که بر سر حمله نظامی به اوکراین علیه مسکو وضع شده است، از برنامه تعمیرات این خط لوله از ۱۱ تا ۲۱ ژوییه، استفاده کند و این منطقه را تحت فشار قرار داده و مانع تلاش‌ها برای ذخیره‌سازی گاز شود.

جوزف سیکلا، وزیر صنعت جمهوری چک، روز جمعه گفت: ما در فصل دیگری از جنگ انرژی هستیم که از سوی پوتین به راه افتاده است و نمی‌دانیم تا کجا تشدید خواهد شد. بعید نیست که جریان صادرات گاز روسیه، کاهش پیدا کرده یا کاملا متوقف شود.

مدیر آژانس بین‌المللی انرژی چهارشنبه گذشته هشدار داده بود روسیه ممکن است عرضه گاز به اروپا را به طور کامل قطع کند یا نفوذ سیاسی خود را تقویت کند.

کرملین اعلام کرده که روسیه تامین کننده انرژی مطمئن مانده و به تعهداتش در قبال اروپا به دقت عمل می‌کند و تحریم‌هایی که بازگشت تجهیزات سرویس شده از کانادا به گازپروم را به تاخیر انداخته است را عامل کاهش عرضه گاز اعلام کرد.

با این حال بعضی از کشورهای اروپایی می‌گویند این اقدام بهانه‌ای برای ارسال کمتر گاز و بالا بردن قیمتهاست. آلمان مرحله اول پلان گاز اضطراری خود را فعال کرده و کشورهای دیگر تدابیری را برای جلوگیری از کمبود گاز در زمستان طراحی کرده‌اند.

رابرت هابک، وزیر اقتصاد آلمان اظهار کرد: اگر عرضه گاز روسیه مثل حالا اندک بماند، آلمان به سوی کمبود گاز پیش می‌رود و اگر گاز بیشتری تا زمستان تامین نشود، صنایع ناچار خواهند بود فعالیتشان را متوقف کنند.

هابک با بیان این که کاهش عرضه گاز، بخشی از استراتژی پوتین برای ایجاد شکاف در این کشور است، به مجله اشپیگل گفت: شرکت‌ها ناچار خواهند بود تولیدشان را متوقف کنند، کارکنانشان را اخراج کنند. زنجیره تامین دچار فروپاشی می‌شود و افراد برای پرداخت صورتحساب گرمایشی خود زیر بار قرض می‌روند و فقیرتر می‌شوند.

قبوض گاز در تابستان برای خانوارهای آلمان که همین حالا هم بیش از دو برابر سال گذشته پول گاز می‌دهند، افزایش بیشتری پیدا خواهد کرد.

طی سالهای گذشته، دوره تعمیرات نورد استریم ۱ که خط لوله اصلی صادرات گاز روسیه به آلمان است، همیشه به موقع تمام شده است. امسال معامله‌گران و تحلیلگران گاز گمان می‌کنند روسیه حداقل از این فرصت برای توقف طولانی‌تر عرضه گاز استفاده کرده و قیمت‌های عمده فروشی بازار اروپا که امسال حدود ۱۰۰ درصد رشد کرده است را تحت فشار صعودی بیشتری قرار دهد.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین پنجشنبه گذشته به خبرنگاران گفت: همتایان آلمانی ما به خوبی از دوره‌های فنی تعمیرات خط لوله گاز مطلع هستند. این سیکل‌های تعمیرات، سالها انجام شده و به درستی و بی‌عیب و نقص بوده است. بنابراین عجیب است که پای سیاست به وسط کشیده شود.

اروپا ۴۰ درصد از گاز خود را از روسیه دریافت می‌کند و اگر عرضه گاز روسیه به طور کامل متوقف شود، هر دو طرف ضرر می‌کنند. در بازارهای انرژی، اختلالات برنامه‌ریزی شده برای تعمیرات زیرساخت مانند خطوط لوله و نیروگاه‌ها متداول بوده و بر اساس مقررات ایمنی، الزامی شده است.

اپراتورها باید از قبل به بازار درباره چنین اختلالی اطلاع دهند و فرصت این را دارند که در دوره‌هایی مانند تابستان که تقاضا برای انرژی معمولا کمتر است، کار تعمیرات را انجام دهند.

شناسایی و تعمیر مشکلات فنی بیشتر در طول دوره‌های تعمیرات، غیرمتداول نیست. اپراتورها می‌توانند دوره‌های تعمیر را برای این منظور افزایش دهند اما باید به بازار اطلاع دهند.

وزارت دارایی روسیه اوایل ماه میلادی جاری اعلام کرد انتظار دارد ۳۹۳ میلیارد روبل (۷.۳ میلیارد دلار) درآمد اضافی نفت و گاز در ژوئن دریافت کند.

اوله هانسن، مدیر استراتژی کالای ساکسو بانک گفت: روسیه خریداران کافی برای جبران از دست رفتن خریداران اروپایی ندارد. برخلاف نفت خام، روسیه عمده گاز خود را از طریق خط لوله به اروپا و آسیا می‌فروشد و با توجه به محدودیتهای فعلی برای حمل کالاهای روسی، روسها خریداران دیگری ندارند که صف کشیده باشند.

به گفته تحلیلگران گلدمن ساکس، اگر نورد استریم ۱ تا اواسط ژوییه تعمیر نشود، اروپا گاز کافی در طول زمستان نخواهد داشت و قیمتهای عمده فروشی گاز افزایش بیشتری پیدا می‌کند. اگرچه اروپا مجموعه تدابیری شامل ازسرگیری فعالیت نیروگاه‌های زغال‌سوز را اتخاذ کرده است، در صورت وخامت اوضاع شاهد سیر صعودی قیمت گاز هلند و تشدید محدودیت برای تامین تقاضای گاز در شمال و غرب اروپا خواهیم بود.

بر اساس گزارش رویترز، اگر توقف فعالیت نورد استریم ۱ طولانی شود، ذخیره سازی گاز دشوارتر خواهد شد. پایگاههای اروپایی در حال حاضر ۵۵ درصد پر شده‌اند و سطح هدف گذاری شده تا اول نوامبر، ۸۰ درصد است.

طبق برآورد شرکتهای مشاوره وود مک کنزی و ریستاد انرژی، اگر جریان گاز در این خط لوله ۴۰ درصد بماند یا کاملا متوقف شود، اروپا تنها قادر خواهد بود به ترتیب ۶۹ درصد و ۶۰ درصد از مخازن گاز خود را پر کند.