متن آماده‌ توافق پیش روی ماست؛ اما همچنان یک نقص مهم وجود دارد/ توافق را به هر قیمت و هر توافقی را نمی‌خواهیم

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امرو خارجه ایران پنچ شنبه شب در مصاحبه زنده با برنامه «صف اول» که از شبکه خبر به صورت زنده پخش شد، با اشاره به تلاش های انجام شده برای  پیشبرد سیاست خارجی متوازن در دولت سیزدهم گفت: در این چارچوب گسترش تعامل با همسایگان و کشورهای منطقه و آسیا از اهمیت ویژه ای برای ما برخوردار است .

به گزارش ایسنا، وی با اشاره به گسترش تعاملات اقتصادی کشور در طی ۱۱ ماه گذشته با کشورهای همسایه اظهار کرد : در همین ارتباط در طی ده ماه گذشته حجم تبادلات  تجاری بین ایران و عراق از ۱۲ میلیارد به ۱۶ میلیارد دلار  افزایش یافته است .

امیر عبداللهیان همچنین در این گفت وگوی تلویزیونی با بیان اینکه به زودی سفیر امارات در تهران به ایران خواهد آمد، خاطرنشان کرد: کویت نیز سفیر جدید خود در تهران را معرفی کرده است.

امیر عبداللهیان همچنین در مورد پنچ دور گفت و گوهای انجام شده بین  ایران و عربستان در عراق و ادامه این گفت‌وگوها در آینده گفت: در هفته گذشته پیامی از وزیر امور خارجه عراق دریافت کردیم که طرف سعودی این آمادگی را دارد که گفت وگوها بین ایران و عربستان از فاز امنیتی وارد فاز سیاسی و علنی شود .

وی با اشاره به آمادگی ایران برای این که گفت وگوها بین تهران و ریاض وارد فاز سیاسی شود گفت : امیدواریم این گفت وگو ها در نهایت منجر به بازگشت روابط دیپلماتیک بین ایران و عربستان به "حالت عادی" شود.

 وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در این گفت وگوی تلویزیونی  گفت : شعار ما در دستگاه دیپلماسی تعامل با شرق و غرب است.

وزیر امور خارجه کشورمان در بخشی دیگر از صحبت های خود در این برنامه با اشاره به اقدامات وزارت امور خارجه و قوه قضاییه برای پی گیری  پرونده ترور شهید سلیمانی گفت: در حاشیه مذاکرات برای لغو تحریم ها، واسطه‌هایی که پیام های آمریکایی را منتقل می‌کنند به ما گفتند که فقط برای  پمپئو (وزیر خارجه آمریکا در زمان ریاست جمهوری ترامپ) دو میلیون دلار برای حفاظت وی هزینه می‌شود چرا که یکی از عوامل ترور شهید سلیمانی است .

وی تصریح کرد: در مقطعی از مذاکرات اخیر ، طرف آمریکایی به دنبال این بود که نگرانی های خود در این زمینه را در قالب بده و بستان به واسط بده و بستان ها بر طرف کنند که به این موضوع دست رد قوی زده شد و این پرونده به صورت جدی از سوی قوه قضاییه و وزارت خارجه دنبال می‌شود .

وی  همچنین با اشاره به روند عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای گفت: امیدواریم که در جلسه شهریورماه این سازمان، وارد مراحل اجرایی و عملی استفاده از منافع شروع عضویت دائم ایران در این سازمان باشیم .

امیر عبداللهیان در مورد روند عضویت ایران در بریکس پلاس هم گفت: ایران جزو اولین کشورهایی است که قرار است به عضویت بریکس پلاس دربیاید.

وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در مورد تعامل ایران با کشورهای قاره آفریقا و حوزه آمریکای لاتین گفت : در 10ماه و نیم ماه گذشته، حدود  ۴۷  هیات رسمی از آفریقا به ایران آمده آند و قردادهایی را امضا کرده آمد که بخش خصوصی در این زمینه پیشتاز بوده است .

وی با بیان این که اقدامات انجام شده برای گسترش تعامل با آفریقا لازم بوده ولی کافی نیست، تصریح کرد : آفریقا،قاره بکری است و ظرفیت های فراوانی دارد .

امیر عبداللهیان با بیان این که در حوزه‌های نفت، انرژی ،پتروشیمی،همکاری های پالایشگاهی و امنیت مواد غذایی در تعامل با کشورهای آمریکای لاتین کارهای خوبی انجام شده است، اظهار کرد : با این اقدامات، اتفاقات جدیدی در حوزه تعامل با آمریکای لاتین رخ داده است .

وزیر امور خارجه با بیان این که نگاه و گسترش تعامل با  آفریقا و آمریکای لاتین جزو اولویت‌های ما در حوزه سیاست خارجی است، تاکید کرد : این دو منطقه بکر هستند و ظرفیت‌های فراوانی دارند، از دیگر سو نگاه ملت های این منطقه به انقلاب اسلامی و امام خمینی «ره» هم نگاهی ویژه است .

وزیر امور خارجه کشورمان در این گفت وگوی  تلویزیونی در پاسخ به سوالی در مورد روند مذاکرات احیای برجام و رفع تحریم‌ها خاطرنشان کرد: سیاست خارجی دولت سیزدهم در نگاه به برجام این گونه است که دولت باید برنامه توسعه اقتصادی پایدار را بدون نگاه به برجام دنبال کند و وزارت خارجه برای توسعه اقتصادی پایدار باید همه ظرفیت مطلوب خود را به کار بگیرد و از طرف دیگر برای لغو تحریم‌ها بر سر میز مذاکره حضور داشته باشد که این یک «کارزار مذاکراتی» است.

وزیر امور خارجه ادامه داد : ما الان در نقطه‌ای هستیم که متن آماده‌ای پیش روی ماست که در مورد بیش از ۹۶ دصد آن در محتوا بین طرفین اتفاق نظر وجود دارد ولی در این متن همچنان یک نقص مهم وجود دارد و همان طور که بارها اعلام کرده‌ایم ،ما (ایران) باید از مزایای اقتصادی این توافق«برجام» به صورت کامل برخودار شویم.

امیر عبداللهیان در این ارتباط افزود: ما نمی‌خواهیم از یک روزنه دوبار گزیده شویم برای برخورداری ایران از منافع اقتصادی این توافق به صورت کامل، آمریکایی ها باید تعهدات و تضمین‌هایی را بپذیرند.

وزیر امور خارجه در ادامه تصریح کرد: ما برای رسیدن به توافق خوب،‌قوی و پایدار جدی هستیم. توافق را به هر قیمت و هر توافقی را نمی‌خواهیم ،ما به دنبال توافقی خوب ،پایدار و قوی هستیم .

وی با بیان این که برای رسیدن به توافق پیام‌ها و رایزنی ها ادامه داد: هنوز  آمریکایی‌ها  ما را مطمئن نکرده‌اند که می توانیم از منافع اقتصادی برجام به صورت کامل برخوردار باشیم.

وزیر امور خارجه افزود: در حال تماس و تبادل پیام هستیم که شاخص‌های مورد نظر ما در این زمینه  به صورت ملموس  و دقیق روی کاغذ بیاید تا سپس اعلام کنیم که در نقطه خوب توافق قرار داریم.

امیر عبداللهیان در این گفت وگوی تلویزیونی در پاسخ به سوال دیگر مجری این برنامه در درباره آخرین وضعیت انتصاب رایزنان اقتصادی نیز گفت: خوشبختانه توانستیم ۳۵ پست رایزن اقتصادی ایجاد کنیم که تا الان حدود ۱۵ پست تعیین شده و در نمایندگی‌ها مستقر شده آند  و بقیه نیز  به تدریج مستقر می شوند ، اینها در حوزه تجاری و اقتصادی ماست و ۱۲ پست مبتنی بر حوزه صنایع است که آنها هم در این بخش توانستند پست‌های خود را بگیرند و به تدریج به ما معرفی می‌شوند.

وی با بیان این که این رایزن‌ها باید از طریق وزارتخانه مربوطه به ما  معرفی شوند و این پروسه در جریان است،  تصریح کرد : ما در این زمینه سعی کردیم اولویت یک را برای  کشورهای هدف که حجم بالایی از تبادل تجاری را با آنها داریم ،قرار دهیم.

وی همچنین در پاسخ به پرسش دیگری در مورد ایرانیان خارج از کشور و اقدامات وزارت امور خارجه برای انجام ماموریت هایش در این زمینه تصریح کرد : این موضوعی است که مقام معظم رهبری بر آن توصیه و تأکید زیادی داشتند و دارند و هم جناب آقای رییس‌جمهور . اتفاقا دیروز برای جلسه‌ای خدمت آقای رییس‌جمهور بودم، ایشان به من گفتند حس  نمی کنم ،هنوز به صورت ملموس برای ایرانیان خارج از کشور در قالب شورای عالی ایرانیان اتفاق مهمی رقم خورده باشد و توصیه‌هایی داشتند این موضوع  باید مورد توجه ویژه در دستگاه دیپلماسی قرار بگیرد .

وزیر امور خارجه کشورمان با تشریح برخی از اقدامات دستگاه دیپلماسی در این زمینه خاطر نشان کرد : به طور معمول در سفرهای خارجی که دارم ، یکی از برنامه‌هایم دیدار با ایرانیان مقیم یا نمایندگان آنها است. از طرف دیگر شورای عالی ایرانیان را  در دولت سیزدهم به معنای واقعی فعال کردیم و  با حضور آقای رئیسی نشست این شورا برگزار شد و خروجی جلسه این شد که قانون جامع برای حمایت از ایرانیان خارج از کشور در اختیار داشته باشیم که در همین ارتباط مقرر شد کمیته‌ای برای این کار تشکیل شود، چون قانون باید تدوین شود و جزو وظایف مجلس است، در کمیته‌ای که تشکیل دادیم با هماهنگی آقای قالیباف، آقای جلال زاده رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مسؤول آن کمیته شدند و وزارت دادگستری و وزارت خارجه و همه بخش‌ها مربوطه عضو این کمیته هستند و جلسات فشرده‌ای را برگزار کردیم و در حال رسیدن به هفته‌های پایانی کارهای کارشناسی این قانون هستیم.

وی ادامه داد: البته یکی از مسائل مهمی که باید برای آن چاره‌اندیشی کنیم تعیین تکلیف وضعیت ایرانیان دارای تابعیت مضاعف است که باید روشن شود.از نظر قوانین ایران ،ما تابعیت کشور دیگری را به رسمیت نمی‌شناسیم و اتباع ما تابعیت ایرانی‌شان در هر جای دنیا باشند طبق قانون مورد قبول ما است.اما واقعیتی وجود دارد که برخی از  ایرانی‌ها در کشورهایی که اقامت دارند به دلایل مختلفی تابعیت کشور دوم را اخذ کرده آند .

وی افزود: این کار مهم در چارچوب آن قانون قرار است انجام شود که ببینیم آیا می‌توان در مجلس با یک مصوبه جدید وضعیت ایرانیان دو تابعیتی به گونه ای روشن شود که ایرانیان بتوانند با خاطر آسوده نسبت به خرید و فروش اموالشان و نسبت به اقداماتی که می‌خواهند انجام دهند، بدون اینکه تابعیت کدام کشور قانونی را دارند به فعالیت‌های خود ادامه دهند.

وی افزود: این یک موضوع اصلی و کلیدی است که باید ادامه داده شود. آقای رئیس جمهور به من گفتند که شما و مجلس این کار را دنبال کنید، هر جا که لازم شد من حمایت می‌کنم. مهم این است که ببینیم مشکلات ایرانیان چیست و در آن مسیر گام برداریم.

وزیر امور خارجه کشورمان در بخشی دیگر ازصحبت های خود در موضوع ایرانیان خارج از کشور ادامه داد : مسئله‌ای که  در این زمینه به شیطنت رسانه‌ها و برنامه‌ریزی دشمنان در حوزه ایران هراسی برمی‌گردد، این است که انها بعضا در بین ایرانیان خارج از کشور  تبلیغ می‌کنند که اگر به ایران بروید،دستگیر می‌شوید.

امیر عبداللهیان با بیان این که نسبت به جمعیت میلیونی ایرانیان خارج از کشور، شاید به عدد انگشتان دو دست به سختی بتوانیم بگوییم افرادی دستگیر شده‌اند، افزود: آنهایی که دستگیر شدند محرز هست که جاسوسی کردند. فردی که دوتابعیتی بوده و اطلاعات دانشمندان هسته‌ای ما را به موساد داده و موساد آنها را در کف خیابان‌های تهران ترور کرده، در هر کشوری چنین اتفاق جاسوسی رخ دهد دستگیر شده است. من هم که وزیر خارجه هستم اگر تخلفی کنم که در تعارض با امنیت ملی باشد، در داخل تهران باشم، سیستم قضایی برخورد می‌کند و عادلانه تصمیم می‌گیرد.

وی با اشاره به اقدامات وزارت خارجه برای تسهیل رفت و آمد ایرانیان خارج از کشور به داخل کشور نیز گفت: در سایت وزارت امور خارجه سامانه «پرسمان تردد»را گذاشتیم. با همه دستگاه‌های امنیتی، قضایی و انتظامی کشور هم هماهنگ کردیم. تقریباً از 10 دستگاه یک کمیته‌ای در وزارت امور خارجه از چند ماه پیش مستقر شده است و ایرانیان عزیز صفحه اول گذرنامه‌شان را بارگذاری می‌کنند. ما به این دستگاه‌ها سریع اعلام می کنیم که آیا این فرد می‌تواند بدون مشکل به ایران برگردد یا نه؟ و آنها  تایید می‌کنند که این فرد می‌تواند برگردد. یعنی از هر 100 هزار نفر یک نفر را ممکن است به ما بگویند این مشکل دارد و جالب است بدانید مشکل‌اش چیست؟ مثلا در داخل ایران شاکی خصوصی دارد.

وزیر خارجه تصریح کرد: ما در آن سایت از طریق ایمیل به آن فرد ایرانی متقاضی اعلام می‌کنیم که شما می‌توانید بیایید و برگردید.

این دیپلمات عالی رتبه کشورمان در مورد موضوع ریزگردها  وحق آبه های ایران در هیرمند و ارس نیز گفت: بحران‌های زیست محیطی که منطقه با آن روبرو هستیم  بخشی از  آن متأسفانه برمی‌گردد به جنگ‌هایی که در دو سه دهه اخیر در منطقه ما به وقوع پیوسته و شرایط اقلیمی تغییر کرده است. در مورد این مسئله جمهوری اسلامی ایران، برای  ایجاد صلح و ثبات و امنیت پایدار در منطقه و دوری از جنگ تلاش می کند . بخش دوم‌ آن به مسئله دیپلماسی آب بر می گردد و این موضوعی  است که در دستور کار وزارت امور خارجه و وزارت نیرو است.

امیر عبداللهیان در این ارتباط تصریح کرد :  حدود سه هفته پیش بود که جلسه‌ای خدمت آقای رئیس جمهور داشتیم، ایشان همه بخش‌های ذیربط را خواستند و ملزم کردند هر طرح و هر اقدامی هست دستگاه های مربوط بیاورند و مطرح کنند چرا که  مسئله آب موضوع بسیار مهمی برای کشور است.

وی با بیان این که بخشی‌ از این موضوع هم به آب هیرمند برمی‌گردد، تصریح کرد : بنده سه بار به طور حضوری و چند بار به صورت تلفنی درباره این موضوع با « امیرخان متقی» سرپرست وزارت خارجه هیات حاکمه  افغانستان صحبت کردم.

وی با بیان این که  تیم‌هایی در قالب کمیساریای آب بین دو کشور طبق قرارداد هیرمند به تهران و به کابل سفر کرده‌اند، اظهار کرد : پیشرفتی که داشتیم این است که مقامات فعلی هیئت حاکمه افغانستان می‌پذیرند که حقآبه ایران از هیرمند باید تأمین شود اما می‌گویند به لحاظ فنی ما هم مشکل بارش و ... داریم.

امیرعبداللهیان افزود: شاخص‌هایی ما داریم، سد کَجَکی، بازدید از رودخانه بالادستی سد کجَکی، از نظر فنی این هماهنگی‌ها دارد انجام می‌شود که بتوانیم این کار را انجام دهیم. امسال آب را رها کردند ولی متأسفانه برخی با کارشکنی به جای اینکه آب به سمت ایران بیاید، آن را منحرف کردند به سمت دیگری و حتی خود افغانستانی ها هم نتوانستند از این آب استفاده کنند، ولی اقدامات ما در سطح سیاسی، در سطح امنیتی و اطلاعاتی با مقامات حاکم در افغانستان ادامه دارد و این مسئله موضوعی است که به هیچ وجه نمی‌توانیم کوتاه بیاییم و به این حقابه باید توجه کنیم.

وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: در مورد حقآبه ما از ارس و نیازی که استان‌های غربی ما به آن حقآبه دارند، پیشرفتی که در این دولت حاصل شد، حدود هشت ماه پیش با آقای چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه توافق کردیم برای اولین بار یک کمیته مشترک آب تشکیل دهیم. هیئتی از ایران به ترکیه رفت و به زودی هیئتی از ترکیه به ایران می‌آید.

امیرعبداللهیان در همین ارتباط به گفت وگوی اخیر روسای جمهور ایران و ترکیه اشاره کرد و گفت : اتفاقاً آقای دکتر رئیسی در دیدار اخیرشان با آقای اردوغان دو بار بر این موضوع تأکید کردند و گفتند این موضوعی نیست که ما بتوانیم به راحتی از آن بگذریم و از شما این انتظار داریم، نباید سرسوزنی از حقآبه ایران از سهم‌مان در رود ارس کاهش یابد و این حق مردم ایران است و باید مورد توجه قرار بگیرد. ما هم در بخش‌های مختلف این موضوع را دنبال می‌کنیم.