رزمایش آذربایجان با ترکیه هدفی جز ارسال پیام به «ایران» ندارد

محمدرضا دماوندی، تحلیلگر مسائل قفقاز در تحلیل رزمایش مشترک ترکیه و جمهوری آذربایجان در مرزهای مشترک با جمهوری اسلامی ایران و در پاسخ به این پرسش که این رزمایش با چه هدفی و برای ارسال پیام به کدام یک از کشورهای منطقه آغاز شده است، گفت: اگر تأملی داشته باشیم، می‌بینیم که آذربایجان در رزمایش‌های متعدد چه دوجانبه و چه چندجانبه‌ای که برگزار کرده با همکاری ترکیه بوده است.

به گزارش ایلنا، بخش هایی از گفت و گوی دماوندی را در ادامه می خوانید:

• برگزاری رزمایش به خودی خود ایرادی ندارد اما مخصوصا در رزمایش اخیر تاکتیک‌هایی به کار رفته که برای مثال برگزاری آن در کنار رود ارس و احداث پل شناور این سوال را مطرح می‌کند که آذربایجان نیروهای مسلح خودش را برای شرکت در چه جنگی آماده می کند؟ اگر هدف باکو از برگزاری این رزمایش ها رودررویی با ایروان بوده که عملا مشخص است که ارمنستان دیگر توانایی حضور در جنگ را ندارد و آذربایجان هم به این مسأله عالم است.
• همچنین تنها نقطه از خاک آذربایجان که رودخانه‌ای با قابلیت احداث پل شناور دارد، ارس و مرز ایران است؛ بنابراین این شیوه برگزاری رزمایش غیر از فرستادن پیام به سوی ایران هدف دیگری را پیگیری نمی‌کند. 
• نکته دیگری که به آن اشاره کردم تعدد برگزاری رزمایش از سوی آذربایجان است؛ در دو سال بعد از جنگ ۲۰۲۰، باکو رزمایش‌های متعددی برگزار کرده که فاقد توجیه عملیاتی است که باید به این مسأله توجه داشت.
• در مجموع شعارهایی که از سوی ترکیه و آذربایجان در جریان این رزمایش مطرح شده شامل «دو دولت و یک ملت» و آن طور که از سوی ترکیه مطرح شده که «ما به‌صورت مشترک به دشمنان پاسخ خواهیم داد» وقتی تجمیع شده و در کنار هم قرار می‌گیرند نشان‌دهنده این است که هدف در حقیقت ارمنستان نیست که دیگر موضوعیت ندارد و قطعا هدف‌گذاری و فلش حرکت این رزمایش به سمت ایران است. 
• جمهوری آذربایجان به علت ذخایر سرشار نفت و گاز، یک منبع حیاتی برای استفاده ترکیه است. همچنین از طرف دیگر ترکیه در همراهی با آذربایجان در تلاش است تا ایده‌های جهان ترک خود را محقق کند. این را هم باید اضافه کنیم که باکو فاقد توانمندی برای اداره کشور و جامعه است و نیاز به پشتیبانی ترکیه دارد.
• اردوغان با توجه به این ناتوانی علی‌اف و نیاز به نفت و گاز سعی می‌کند حضور پررنگی در در آذربایجان داشته باشد. البته این حضور ترکیه از همان آغاز استقلال آذربایجان از اتحاد جماهیر شوروی آغاز شده است ولی حضور پررنگ و به تعبیری به دست گرفتن اداره آذربایجان ریشه در نیاز ترکیه به منابع نفت و گاز داشته و هم در عین حال اتصال زمینی موجب می‌شود تا ایده‌های تاریخی قابلیت تحقق داشته باشند.
• ترکیه در عین حال می‌تواند در همراهی با فعالیت آذربایجان بر علیه ایران، تهران را متحمل شرایطی کند که در مقابل آنکارا مجبور به عقب‌نشینی شود. در نتیجه این همراهی ترکیه با آذربایجان دارای منافع متعددی برای ترکیه است.