غیبت پوتین مشکوک است/ به ونزوئلا یا چین فرار کرده؟

 دسامبر معمولاً ماه شلوغی برای ولادیمیر پوتین است، اما امسال این گونه نیست. در آستانه کریسمس رئیس جمهور روسیه معمولا نشست‌های مطبوعاتی سالانه خود را برگزار می‌کند. با این وجود، این بار این رویداد مهم سالانه لغو شده است. سخنرانی سالانه ریاست جمهوری پوتین در مجلس فدرال روسیه که برگزاری آن از فصل تابستان به تعویق افتاد نیز لغو شده است. هم چنین، پوتین در بازی سنتی هاکی روی یخ شب سال نو و در میدان سرخ غائب صحنه خواهد بود. برنامه سالانه پوتین که در آن شهروندان معمولی روس می‌توانند با رئیس جمهورشان تماس گرفته و گپ بزنند نیز به طور نامحدود از اوایل سال جاری به تعویق افتاد و از بین رفت.

به گزارش فرارو به نقل از اسپکتیتر، چنین رویداد‌هایی در تقویم کرملین سنگ محک سالانه پوتین برای "ارتباط" با مردم روسیه بوده‌اند. البته می‌توان از این رویداد‌ها به عنوان قطعاتی از تئاتر تلویزیونی بسیار سازماندهی شده توسط رژیم سیاسی روسیه یاد کرد. با این وجود، در غیاب انتخابات آزاد و منصفانه در روسیه چنین رخداد‌هایی اجازه می‌دادند تا دست کم پوشش از اصالت و صداقت در رابطه میان پوتین و مردم کشورش باقی بماند.

در عوض، در ماه‌های اخیر پوتین در حال کمرنگ شدن بوده است. جای تعجبی ندارد. این خجول بودن ارتباط زیادی به حمله روسیه به اوکراین دارد. به نظر می‌رسد پوتین که به طور فزاینده در اتاق فکر کرملین غوطه‌ور شده نمی‌خواهد در معرض پرسش‌های ناخوشایند در مورد جنگ قرار گیرد. تخریب پل کرچ در کریمه، عقب‌نشینی نیرو‌های روس از خرسون در ماه نوامبر و حملات مختلف پهپاد‌های اوکراینی علیه پایگاه‌های هوایی در داخل روسیه، بدان معناست که موضوعات دشوار زیادی وجود دارند که ممکن است از پوتین در مورد آن پرسش‌هایی شود.

این که پوتین چگونه می‌تواند بدون مخالفت با انبوه تبلیغاتی که کرملین ماه‌ها به سختی آن را به راه انداخته پاسخ دهد، معمایی بود که مقام‌های حکومتی راه آسانی برای رویارویی با آن پیدا نکردند.

وزارت دفاع بریتانیا اعلام کرد کنفرانس مطبوعاتی پوتین به دلیل "افزایش نگرانی‌ها در مورد شیوع احساسات ضد جنگ در روسیه" لغو شد. روزنامه مستقل انگلیسی - روسی "تایمز مسکو" فاش ساخت که تصمیم برای لغو این رویداد توسط شخص پوتین در آخرین لحظه اتخاذ شده است.

بر اساس گزارش‌ها رئیس جمهور روسیه پس از توصیه سرویس امنیتی خود مبنی بر آن که نمی‌تواند تضمین کند ارتش اوکراین در آستانه کنفرانس مطبوعاتی حمله بزرگی انجام ندهد، این تصمیم را اتخاذ کرد.

تصمیم پوتین برای لغو کنفرانس مطبوعاتی سالانه خود که برای نخستین بار در یک دهه گذشته رخ می‌دهد، نشانه‌ای از آن است که چگونه اوضاع برای او بدتر شده است.

با این وجود، این تنها ترس از مواجهه با پرسش‌های ناخوشایند نیست که سبب شد پوتین جلوی برگزاری این رویداد را بگیرد. همان گونه که اغلب در مورد دیکتاتوری‌ها رخ می‌دهد کیش شخصیتی که حول محور یک رهبر رشد می‌کند نیاز به فاصله گرفتن شخص دیکتاتور از هرگونه خبر بد را ضروری می‌سازد، به خصوص در زمانی که همه چیز به شکل اجتناب ناپذیری دچار اشتباه می‌شود و به درستی پیش نمی‌رود.

فرقه پوتینیسم نیز از این قاعده مستثنی نیست. به تعویق انداختن و لغو رویداد‌هایی با حضور پوتین،  تلاشی منسجم برای تبدیل شدن پوتین به مرد خبر‌های خوب نزد افکار عمومی است: زمانی که همه چیز اشتباه پیش می‌رود او مصمم است تا از مورد سرزنش قرار گرفتن طفره برود.

پوتین دلایلی برای نگرانی دارد. بر اساس نتایج نظرسنجی کرملین که توسط روزنامه مستقل روسی "مدوزا" فاش شد ۵۵ درصد روس‌ها طرفدار مذاکره صلح با اوکراین هستند. نظرسنجی جداگانه‌ای که از سوی روزنامه "تایمز مسکو" انجام شده نیز نشان می‌دهد که تنها یک چهارم روس‌ها معتقدند که جنگ برنامه‌ریزی شده است. موج اعتراضاتی که پس از اعلام بسیج جزئی نیرو از سوی پوتین در ماه سپتامبر در روسیه مشاهده شد و خروج مردان جوان در ماه‌های پس از آن از کشور و جریان فزاینده انتقادات وبلاگ نویسان برجسته نظامی علیه ارتش روسیه همگی نشان می‌دهند که اختلافات داخلی در روسیه در حال افزایش است.

تقویم کرملین در روز‌های آتی برنامه‌های ویدئویی مختلفی را برای رئیس جمهور روسیه فهرست کرده و شایعاتی وجود دارد مبنی بر آن که پوتین هنوز ممکن است از موضع قبلی خود عقب نشینی کرده و سخنرانی مجلس فدرال را از طریق تماس ویدئویی برگزار کند.

با این وجود، برخی گمان می‌کنند غیبت فزاینده پوتین از صحنه می‌تواند پوششی برای چیزی کاملا مشکوک باشد. "عباس گالیاموف" تحلیلگر سیاسی روس و نویسنده سابق متن‌های سخنرانی پوتین که اکنون در اسرائیل سکونت دارد، هفته گذشته در تلگرام خود این ادعای حیرت انگیز را مطرح کرد که پوتین در حال طراحی نقشه فرار از روسیه است.

گالیاموف با استناد به منبعی آگاه در کرملین که به او اعتماد دارد، اعلام کرد که پوتین به همراه گروهی از وفادارترین دوستان‌اش از بهار سال جاری مقدمات به اصطلاح تهیه "کشتی نوح" را فراهم کرده که طرحی برای خروج آنان از روسیه و انتقال‌شان به امریکای لاتین در صورت فروپاشی رژیم سیاسی فعلی خواهد بود.

به گفته "گالیاموف" آرژانتین یا ونزوئلا از جمله مقاصد محتمل هستند اگرچه چین نیز در مراحل اولیه برنامه ریزی به عنوان یک پناهگاه امن معرفی شده بود. او افزوده بود: «زمانی که کرملین می‌گوید همه چیز طبق برنامه پیش می‌رود منطقی است که مشخص کنید کدام یک طبق برنامه پیش می‌رود: طرح جنگ در اوکراین یا طرح فرار پوتین. به نظر می‌رسد آنان بیش از یک طرح دارند».

ناگفته نماند که چنین ادعا‌هایی حتی از سوی منابع ظاهرا مورد اعتماد باید با احتیاط کامل مورد بررسی قرار گیرند. با این وجود، این که غیبت پوتین زمانی رخ می‌دهد که تلاش‌های جنگی روسیه در اوکراین بدتر می‌شود مطمئنا تصادفی نیست.