زنجیره اجماع جهانی علیه ایران در حال تکمیل است/روسیه مشغول پیشبرد استراتژی‌های خود در اطراف ایران است

جاوید قربان اوغلی ، دیپلمات و تحلیلگر سیاست خارجی در گفت‌وگو با سایت انتخاب درباره هدف و استراتژی روسیه از دخیل کردن ایران در جنگ اوکراین صحبت کرده‌است. بخش‌هایی از این گفت‌وگو به شرح زیر است:

• جنگ اوکراین ضربه سنگینی بر روند مذاکرات توافق هسته‌ای وارد کرد. موضع ایران در جنگ اوکراین بسیار فراتر از " نزدیکی به روسیه " و در واقع ورود در جنگ به نفع طرف متجاوز بود. پیام قرار گرفتن در کنار روسیه که فروش پهپاد‌ها و عملیاتی شدن آن‌ها در جنگ، در واقع در حکم عبور ایران از بی‌طرفی و ورود در جنگ و حمایت از متجاوز و اشغال سرزمین طرف دیگر بود. در حالی که سازمان ملل متحد با اکثریت قابل توجهی روسیه را متجاوز اعلام کرده بود، این اقدام ایران در واقع نوعی رویارویی با آن سازمان و تصمیمات آن بود.
• موضع ایران در جنگ اوکراین در کنار عدم انعطاف در مذاکرات ضربه سنگینی بر تلاش‌ها برای نجات توافق و نزدیک کردن موضع ایران و آمریکا بود.
• روسیه با طراحی هوشمندانه‌ای پای ما را به جنگ اوکراین کشاند. اینکه دومین قدرت بزرگ نظامی جهان نیازمند کمک ایران برای تغییر مسیر جنگ باشد، تصوری خام و به دور از واقعیت است. همچنین روسیه با توافق هسته‌ای مخالف بود. روایت آقای ظریف در نوار معروف در واقع پشت پرده مذاکرات منجر به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را آشکار کرد. ظریف در آن مصاحبه به صراحت کارشکنی روسیه و تلاش برای جلوگیری از توافق را بیان کرد. ورود ایران به جنگ اوکراین، سناریوی مسکو برای سنجاق کردن سرنوشت ایران، مذاکرات هسته‌ای و تکمیل حلقه " نگاه به شرق" در سیاست خارجی ایران بود.
• در حالی که جناح خاصی در ایران برای نشان دادن " قدرت پهپادی " کشور کف زده و هورا می‌کشید و نشانه آن را نقش پهپاد‌ها در تغییر موازنه جنگ اوکراین تلقی می‌کرد، همزمان با این شادی در اردوگاه آن طیف خاص، روسیه مشغول پیشبرد استراتژی‌های خود در اطراف ایران بر اساس منافع خود بود و هست که پرده آخر آن را در نشست مشترک وزرای دفاع سه کشور (روسیه، ترکیه و سوریه) و نشست احتمالی سران سه کشور ملاحظه کردیم.
• حمایت ایران از روسیه در واقع ورود به حیات خلوت اروپا و در حکم اعلام جنگ به اتحادیه بود. به جرات می‌توان ادعا کرد که جنگ اوکراین و موضع ایران ضربه سنگینی بر راهبرد ایران زد. اطلاع دارید که ایران همواره در چهار دهه گذشته و فارغ از اینکه کدام دولت و با چه گرایشی زمام امور را در دست داشت، روابط با اروپا در سرلوحه سیاست خارجی ایران و "راهبرد روابط با غرب منهای امریکا " قرار داشت. از این منظر جنگ اوکراین و اعتراضات پس از ماجرای فوت خانم مهسا امینی ضربه سنگینی بر آن راهبرد بود.
• تحولات نگران‌کننده‌ای در منطقه و جهان در جریان است و بی‌توجهی ایران نسبت به جابجایی رویکرد‌های قدرت‌های تاثیرگذار جهان فاجعه‌بار است. سفر رئیس جمهور چین به عربستان و بیانیه‌های مشترک با این کشور و همچنین با سران شورای همکاری خلیج فارس، رویکرد‌های روسیه در قبال سوریه و ترکیه و اسرائیل، بحران در روابط اروپا با ایران و تحولاتی که در عرصه بین‌المللی در حال شکل‌گیری علیه کشورمان است، ازجمله قطعنامه شورای حقوق بشر، اخراج ایران از شورای زنان سازمان ملل، تنزل شدن جایگاه ایران در افکار عمومی جهان و...، سرفصل‌های نگران‌کننده‌ای است.
•  زنجیره شکل‌گیری اجماع جهانی علیه ایران که سرآغاز تصمیمات جدید در عرصه جهانی علیه کشورمان است، در حال تکمیل است. به نظر می‌رسد سیاست‌سازان و تصمیم‌گیران هنوز در فضای دوران جنگ سرد به سر می‌برند و امید‌های واهی به نقش احتمالی روسیه (و چین) بسته‌اند.