ترکیه با انتخاب مجدد اردوغان در تاریکی غرق خواهد شد

دموکراسی ترکیه سال‌ها از سوی نخبگان آن کشور آسیب دیده است. مسیر طی شده برای ایجاد دموکراسی شکننده ترکیه از طریق کودتا‌های نظامی دوره‌ای آسیب دیده است. با این وجود، دموکراسی ظریف و شکننده‌ای که در ترکیه وجود داشت به دست یک رهبر مستبد به نام "رجب طیب اردوغان" نابود شده است. پیامد‌های آن برای مردم ترکیه پرهزینه و برای منافع جهان غرب مضر بوده است.

به گزارش فرارو به نقل از مادرن دیپلماسی، تقریبا ۴۰ درصد از مردم ترکیه از رژیم کنونی حمایت می‌کنند. آنان توسط رسانه‌های تحت کنترل دولت هیپنوتیزم شده اند رسانه‌هایی که ترکیه را از ارزش‌های غربی دور کرده اند. جهان غرب هم چنین شاهد از دست دادن یک متحد قابل اعتماد و یک کشور نمونه بوده است که ترکیبی از اسلام و دموکراسی را ارائه داد که جهان امروز به آن نیاز مبرم دارد جهانی که تروریسم تکفیری مهم‌ترین تهدید برای امنیت جهانی بوده است.

انتخابات ترکیه چه زمانی برگزار خواهد شد؟

برگزاری انتخابات برای ۱۸ ژوئن ۲۰۲۳ میلادی برنامه ریزی شده است. با این وجود، انتخابات بدون شک پیش از تاریخ پیش بینی شده برگزار خواهد شد چرا که در غیر این صورت اردوغان نمی‌تواند تحت شرایط قانون اساسی فعلی اصلاح شده در سال ۲۰۱۷ میلادی برای شرکت در رقابت انتخاباتی نامزد شود.

رقیب سیاسی که به ائتلاف "میز شش نفره" معروف شده و متشکل از شش حزب سیاسی در اپوزیسیون است اعلام کرده که انتخابات پیش از تاریخ ۶ آوریل ۲۰۲۳ میلادی برگزار شود. برخی بر این باورند که اردوغان بدون در نظر گرفتن موافقت پارلمان مجاز است آن نهاد را تعطیل کند و کشور را به سوی برگزاری انتخابات هدایت نماید. برخی دیگر مخالف این رویکرد هستند و معتقدند که نقض قانون اساسی خواهد بود.

با این وجود، اشتباه نخواهد بود اگر بگوییم در صورت تعطیل شدن پارلمان هیچ کس نمی‌تواند در مقابل تصمیم اردوغان بایستد. در نتیجه، انتخابات ترکیه پیش از تاریخ پیش بینی شده برگزار خواهد شد و اردوغان تاریخ انتخابات را مشخص خواهد کرد.

چرا این انتخابات برای اردوغان و اطرافیان‌اش حیاتی خواهد بود؟

برخی معتقدند که اردوغان اگر بداند نمی‌تواند برنده شود نخواهد توانست اجازه برگزاری انتخابات را صادر کند. ترکیه پس از آن که حزب عدالت و توسعه تحت رهبری اردوغان دو بار در دو انتخابات متوالی در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۱۰ میلادی پیروز شد به یک رژیم اقتدارگرا تبدیل شده است.

رژیم تحت زمامداری حزب عدالت و توسعه یکی از فاسدترین دولت‌های تاریخ ترکیه است. تنها بخش‌هایی از این فساد در رسوایی‌های ۱۷ و ۲۵ دسامبر ۲۰۱۳ کشف شد که نشان می‌داد اردوغان، اعضای خانواده‌اش و اعضای کابینه او درگیر پرونده‌های فساد هستند.

از سوی دیگر، تحقیقات ۲۵ دسامبر از یک سیستم رشوه در قرارداد‌های دولتی که توسط اردوغان و پسرش اداره می‌شد رمزگشایی کرد. اردوغان در سال ۲۰۱۴ میلادی توانست این دو رسوایی را خاموش کند، اما رضا ضراب مظنون اصلی تحقیقات ۱۷ دسامبر در سال ۲۰۱۶ میلادی با همان اتهاماتی که دادستان‌های ترکیه در سال ۲۰۱۳ میلادی مطرح کردند در آمریکا بازداشت شد. تحقیقات دیگری در مورد هالک بانک از بانک‌های دولتی ترکیه نیز آغاز شد. جزئیات تحقیقات کنونی حاوی پیام‌های نگران کننده‌ای برای دولت ترکیه است.

این دو رسوایی فساد به عنوان نقطه عطفی در سیاست ترکیه عمل کردند و دولت ۴۰ هزار افسر پلیس و حدود ۵ هزار نفر از قضات و دادستان‌ها را پاکسازی کرد. کودتای مشکوک ۱۵ ژوئیه در سال ۲۰۱۶ میلادی روند حرکت ترکیه به سوی اقتدارگرایی را سرعت بخشید. اردوغان قانون اساسی را تغییر داد، در جریان همه پرسی قدرت را به دست آورد و سیستم پارلمانی ترکیه را با سیستم ریاستی جایگزین کرد.

سیستم تازه تاسیس تحت رهبری اردوغان یک سیستم دزدسالاری را ایجاد کرده که سیاستمداران و بوروکرات‌ها در فساد بیش تری دخیل هستند. علاوه بر این، آنان مرتکب تروریسم دولتی شده‌اند. 

مخالفان دولت با ناپدیدسازی‌های اجباری، شکنجه و ضبط غیر قانونی دارایی‌های شان مواجه شده اند. برخی شواهد حاکی از آن است که اعضای دولت حزب عدالت و توسعه سلاح و مواد منفجره را به مناطق تحت کنترل گروه‌های تکفیری انتقال داده اند. بنابراین، اردوغان و اطرافیان اش از انجام تحقیقات در آینده در مورد اشتباهات شان بیم دارند و از مخاطرات احتمالی از دست دادن قدرت برای خود آگاه هستند.

از زمان رسوایی‌های فساد سیستم سیاسی ترکیه کثیف‌تر و تبهکارانه‌تر شده است. بنابراین، علاقه اردوغان به میز مذاکره بیش از هر زمان دیگری حیاتی است و انتخابات پیش رو برای او و اطرافیان‌اش به معنی مبارزه برای بقاست.

آیا ترکیه می‌تواند انتخابات عادلانه و منصفانه‌ای را برگزار کند؟

تلاش‌های دولت عدالت و توسعه برای محافظت از رژیم خود پس از رسوایی‌های فساد ۱۷ تا ۲۵ دسامبر و کودتای مشکوک ۱۵ جولای فرصت‌هایی را برای اردوغان فراهم ساخته است. پس از پاکسازی هزاران پلیس، پرسنل نظامی، قاضی و دادستان هیچ کس در کشور حتی جرات نمی‌کند در مورد تخلفات دولتی پرسشی مطرح کند. افسران پاکسازی شده با پیروان حزب عدالت و توسعه جایگزین شدند. تمام دادگاه‌ها مملو از قضات و دادستان‌هایی هستند که آشکارا از دولت عدالت و توسعه حمایت می‌کنند.

شورای عالی انتخابات ترکیه و قضات دیوان عالی نمی‌توانند در مورد هیچ تصمیمی که منافع دولت حزب عدالت و توسعه را نقض کند تصمیم بگیرند. هر قاضی به خوبی می‌داند که بلافاصله پس از حمله پلیس به خانه اش در ساعات ابتدایی صبح با برچسب تروریست مواجه می‌شود از پشت به او دستبند زده و اگر حکم صادره شان خلاف منافع دولت باشد بازداشت می‌شوند. شورای عالی انتخابات ترکیه حاضر است در انتحابات به هر آن چه اردوغان بخواهد رای مثبت دهد.

دوم آن که آژانس آناتولی تنها موسسه ترکیه است که نتایج انتخابات را گزارش می‌کند. با این وجود، آن نهاد تحت کنترل مطلق دولت عدالت و توسعه است و انتظار می‌رود هر آن چه که دولت اجازه می‌دهد به اشتراک بگذارد. سوم آن که هیچ کس نمی‌داند نامزد رقیب اردوغان چه کسی خواهد بود. با این وجود، حزب عدالت و توسعه در حال حاضر شروع به اعمال فشار بر نامزد‌های احتمالی کرده است. یکی از آنان "اکرم امام اوغلو" شهردار استانبول که بر اساس نظرسنجی‌ها اکثریت آرا را در مقابل اردوغان به دست آورده است.

با این وجود، او به اتهام توهین به اعضای شورای عالی انتخابات ترکیه که نظرشان را در مورد انتخابات شهرداری استانبول در سال ۲۰۱۹ میلادی "احمقانه" خوانده بود متهم به ۲۷ ماه حبس و ممنوعیت از فعالیت سیاسی شده است. در صورت تایید حکم محکومیت امام اوغلو از سوی دادگاه عالی او نامزد انتخابات نخواهد بود. اردوغان به خوبی آماده است تا از قدرت قوانین و قضاوت علیه رقیب خود با اتهامات سست سوء استفاده کند.

چهارم آن که اردوغان از تمام منابع دولتی برای انتخاب مجدد استفاده خواهد کرد. بخش عمده طرفداران او به دریافت کمک‌های اجتماعی از دولت در مقادیر کم راضی هستند. آنان بر این باورند که اگر حزب عدالت و توسعه در انتخابات پیروز نشود این کمک‌ها از بین خواهند رفت. یکی دیگر از ابزار‌های حیاتی در جعبه ابزار اردوغان برای شکل دادن به ادراکات افکار عمومی بهره برداری از مذهب است.

طرفداران او سال‌ها تحت ظلم نظام سکولار در ترکیه قرار داشتند و معتقدند در صورت عدم انتخاب مجدد حزب عدالت و توسعه مساجد تعطیل شده و پوشش حجاب در دانشگاه‌ها و ساختمان‌های دولتی ممنوع خواهد شد. در نهایت، در بازی ادراک اردوغان با قاطعیت به پیروان سرسخت خود می‌گوید اگر حزب عدالت و توسعه پیروز نشود ترکیه دچار مشکل خواهد شد.

نکته پنجم آن که اقتصاد ترکیه در حال فروپاشی است. کاهش ارزش لیر میلیون‌ها شهروند ترک را به آستانه نابودی مالی کشانده است. علاوه بر آن، ترکیه تبدیل به قطب پولشویی شده است. عوامل بسیاری در طول فروپاشی اقتصادی نقش تعیین کننده‌ای دارند، اما گذار به اقتدارگرایی سزاوار بیش‌ترین توجه است.

دولت حزب عدالت و توسعه برای آرام کردن واکنش‌های مردم و جلب آرای آنان حداقل دستمزد را ۵۵ درصد و حقوق کارمندان دولت را به میزان ۳۰ درصد در ژانویه ۲۰۲۳ میلادی افزایش داد. دولت هم چنین بازنشستگی پیش از موعد حدود ۱.۵ میلیون نفر را تصویب کرد. این اقدامات به طور قابل توجهی اقتصاد ترکیه را تحت فشار قرار می‌دهند، اما باعث جذب آرا برای اردوغان در انتخابات خواهند شد.

آیا اردوغان می‌تواند بار دیگر از کارت‌های امنیتی استفاده کند؟

استفاده از کارت‌های امنیتی بستگی به این دارد که تا چه اندازه انتخاب مجدد اردوغان را تضمین کند. هرچه اردوغان بیش‌تر نگران نتایج انتخابات باشد بیش‌تر می‌تواند به خشونت متوسل شود و از قدرت تروریسم استفاده کند. اردوغان یکی از رهبرانی است که از قدرت تروریسم در سراسر جهان بهره برداری کرده است. اردوغان با دانستن معنای تروریسم برای جهان غرب مخالفان خود را به تروریست بودن متهم کرده است. حزب عدالت و توسعه در پلیس و قوه قضائیه نفوذ کرده و هزاران تحقیق تروریستی را انجام داده است.

اکثر این تحقیقات از شواهد کمی استفاده کرده اند و نتوانسته اند مخاطبان غربی را متقاعد کنند. با این وجود، قانع کردن مردم ترکیه که در معرض رسانه‌های تحت کنترل اردوغان قرار دارند آسان‌تر خواهد بود. ترکیه حملات تروریستی مشکوکی را بین انتخابات ۷ ژوئن و ۱ نوامبر ۲۰۱۵ به ثبت رساند.

زمانی که حزب عدالت و توسعه اردوغان نتوانست اکثریت آرا را در انتخابات ۷ ژوئن به دست آورد اردوغان مردم را تهدید کرد و گفت: "۴۰۰ نماینده مجلس را به ما بدهید و بگذارید کار به آرامی تمام شود". سپس ترکیه حملات تروریستی مشکوکی را بین دو دوره تجربه کرد حملاتی که بلافاصله پس از کسب اکثریت حزب عدالت و توسعه در انتخابات ۱ نوامبر ۲۰۱۵ میلادی بلافاصله متوقف شد.

ترکیه پیش از انتخابات ترکیه حملات تروریستی مشکوکی را که ادعا می‌شود توسط داعش یا پ ک ک انجام می‌شود تجربه خواهد کرد تا مردم ترکیه متقاعد شوند که "نیرو‌های خارجی" عبارت رایجی که حزب عدالت و توسعه برای ایجاد تئوری‌های توطئه مبنی بر دخالت غربی‌ها در امور داخلی و بین المللی ترکیه استفاده می‌کند کشور را تهدید می‌کنند.

اردوغان می‌خواهد این تصور را ایجاد کند که اگر دولت عدالت و توسعه در انتخابات برنده نشود امنیت ترکیه در معرض تهدید قرار خواهد گرفت. دوم آن که ترکیه ممکن است شاهد یک سوء قصد ساختگی باشد که رئیس جمهور اردوغان یا یکی از اعضای برجسته دولت عدالت و توسعه را هدف قرار می‌دهد. درصد رای دهندگان شناور حدود ۱۵ درصد است. زمانی که حمایت فعلی از دولت حدود ۴۰ درصد باشد بسیار مهم به نظر می‌رسد.

بنابراین، ممکن است قانع کننده باشد که اردوغان حزب عدالت و توسعه را به عنوان یک قربانی سیاسی نشان دهد و رای کسب کند. چهارم، آن که دولت عدالت و توسعه ممکن است اعضای مخالف را در خارج از کشور هدف قرار دهد. برای مثال، سکولار‌های معروف، کرد‌ها یا گولنیست‌ها می‌توانند اهداف مدنظر باشند. هدف از این کار نشان دادن ظرفیت عملیاتی دولت در خارج از کشور خواهد بود.

اگر اردوغان دوباره پیروز شود چه اتفاقی ممکن است رخ دهد؟

اگر اردوغان مجددا انتخاب شود این موضوع تاثیر قابل توجهی بر سیاست و اقتصاد ترکیه خواهد داشت. حزب عدالت و توسعه فاقد ظرفیت لازم برای اصلاح اقتصاد است، زیرا فساد سیستماتیک در ترکیه وجود دارد. تقریبا هر قرارداد دولتی شامل فساد است و بی میلی حزب عدالت و توسعه برای مهار آن باعث افزایش ظرفیت برای فساد خواهد شد.

علاوه بر این، دولت در حال حاضر حقوق‌ها را افزایش داده و کسری بودجه افزایش یافته است. در نتیجه، تورم افزایش خواهد یافت مردم ترکیه پس از انتخابات شاهد افزایش قیمت اقلام اساسی و خدمات خواهند بود. در ترکیه صدا‌های مخالف زیادی وجود دارد و آنان نیز خاموش خواهند شد.

ترکیه بار دیگر شاهد عملیات پلیس و اتهامات تروریستی علیه مخالفان با شواهد اندک خواهد بود. علاوه بر این، اردوغان به باج خواهی و تهدید جهان غرب برای منافع خود ادامه خواهد داد. ترکیه هیچ پیشرفتی در زمینه حقوق بشر و مسائل رسانه‌های آزاد نخواهد داشت. برعکس، مردم ناراضی و مستاصل کشور را ترک خواهند کرد و به کشور‌های غربی سرازیر خواهند شد.

اگر نامزد رقیب پیروز شود چه اتفاقی رخ خواهد داد؟

با توجه به اینکه دولت حزب عدالت و توسعه چگونه می‌تواند در انتخابات دخالت کند مشاهده پیروز شدن نامزد رقیب گزینه محکمی نیست.با این وجود، اگر نامزد رقیب پیروز شود برای بازگرداندن ترکیه به موقعیت اصلی خود در سیاست و اقتصاد مشکل خواهد داشت. اصلاح اقتصاد چالش برانگیز خواهد بود. انتقال سریع به دموکراسی بهترین راه حل برای نجات ترکیه خواهد بود. در این زمینه، حمایت غرب برای بازگشت ترکیه به یک کشور دموکراتیک بسیار مهم خواهد بود.

آمریکا و اتحادیه اروپا چه کاری می‌توانند انجام دهند؟

اگر اردوغان انتخاب شود آمریکا باید دوباره آماده باشد تا باج گیری‌های اردوغان را در ناتو ببیند و از کارت‌های سوریه، ایران و روسیه استفاده کند. تنها راه حل، حمایت از انتخابات عادلانه از طریق فشار جامعه جهانی خواهد بود. اتحادیه اروپا از ترس باج گیری اردوغان از طریق سرازیر ساختن میلیون‌ها پناهجوی سوری و افغان از طریق مرز ترکیه به کشور‌های اروپایی نقض حقوق بشر و بسته شدن فضای فعالیت رسانه‌ای در آن کشور را بدون انجام هیچ کاری تماشا کرده است.

اتحادیه اروپا نیز مانند ایالات متحده باید نقش فعالی در برگزاری انتخابات عادلانه در ترکیه داشته باشد. در غیر این صورت، اتحادیه اروپا دائما شاهد باج خواهی اردوغان در مورد بحران پناهجویان و موانع ایجاد شده از سوی او برای پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو خواهد بود. انتخابات آتی فرصتی برای آن است که دوباره شاهد ترکیه‌ای دموکراتیک و عضو قابل اعتماد ناتو باشیم. با این وجود، شاخص‌ها این امیدواری را نشان نمی‌دهند. اردوغان با توجه به اشتباهات خود و احتمال تحقیقات در آینده نمی‌تواند منصب اش را ترک کند و هر کاری که لازم باشد برای پیروزی در انتخابات انجام خواهد داد.

ترکیه بسته به این که اردوغان در مورد نتایج انتخابات تا چه حد احساس امنیت می‌کند ممکن است پیش از انتخابات با مشکل مواجه شود. اگر نظرسنجی‌ها نشان دهنده پیروزی احتمالی نامزد رقیب باشد ترکیه احتمالا حملات تروریستی یا ترور‌های مشکوک را شاهد خواهد بود. ترکیه در صورت انتخاب مجدد اردوغان در تاریکی غرق خواهد شد و مردم ترکیه هزینه قابل توجهی را پرداخت خواهند کرد.