تبعات منفی رفتارهای احساسی اروپا هزینه‌زا خواهد بود

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بامداد امروز (سه‌شنبه) چهارم بهمن ماه به منظور شرکت در بیست و ششمین نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو وارد تاشکند پایتخت ازبکستان شد و مورد استقبال مقامات این کشور قرار گرفت.

به گزارش فارس، وی طی سخنانی در این نشست ضمن ابراز خرسندی از حضور در اجلاس مذکور، از دولت دوست و ملت عزیز ازبکستان به خاطر مهمان نوازی گرم و میزبانی این نشست در شهر زیبای تاشکند قدردانی کرد و گفت: ریاست جمهوری آذربایجان بر سازمان اکو در سال ۲۰۲۳ را به برادر عزیزم جناب آقای جیحون بایراموف تبریک عرض کرده و از دبیرکل آقای خسرو ناظری و همکاران ایشان به واسطه تلاش‌های موثر در پیشبرد امور و نیز آماده سازی این نشست تشکر می‌کنم. 

وزیر خارجه بیان کرد: سه دهه از تلاش ۱۰ کشور برای همگرایی منطقه ای در این پهنه تاریخی و تمدنی گذشته است و بسترهای ارزشمندی برای همکاری منطقه ای شکل گرفته است هرچند کماکان فاصله قابل توجهی میان دستاوردها و ظرفیت های واقعی منطقه اکو به چشم می خورد. اینجانب در مراسمی که به مناسبت سی امین سالگرد پیوستن ۷ عضو جدید به سازمان همکاری اقتصادی در ۱۱ دسامبر در تهران برگزار شد تصریح کردم سازمان اکو میتواند الگوهای موفقی در همکاری‌های جنوب - جنوب؛ همکاری مابین کشورهای محصور در خشکی و کشورهای ترانزیت؛ همکاری مابین کشورهای تولید کننده و مصرف کننده انرژی، همکاری‌های مردم-محور بویژه در حوزه گردشگری؛ همکاریهای علمی و دانشگاهی؛ و همکاریهای فنآورانه و نوآورانه ارائه کند. براین باوریم که ارزش‌ها و میراث مشترک غنی فرهنگی، مذهبی و آیینی کشورهای عضو بن مایه‌ای قوی جهت چنین چشم انداز روشنی در منطقه است.   

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: تحولات سال‌های اخیر در جهان و تاثیرات آن بر منطقه ما ضرورت همگرایی و همسویی مابین کشورهای منطقه را دوچندان کرده است. کوید ۱۹ و آثار مخرب آن و نیز بحران‌های اخیر امنیت غذایی و امنیت انرژی در جهان به روشنی آسیب پذیری کشورهای مختلف، صرفنظر از حجم اقتصادی آنها، را نمایان ساخت. لذا برای همه کشورهای جهان و منطقه، تقویت تاب آوری در مقابل شوک‌های احتمالی در آینده، نه یک انتخاب که یک ضرورت است. البته در تحقق این تاب آوری یکی انتخاب‌های موجود، همکاری‌های جمعی در قالب سازو کارهای چندجانبه است. سازمان اکو و بنیان‌هایی که در این ۳۰ سال به وجود آورده است می‌تواند اولین انتخاب برای همکاری در این راستا باشد.

وی در ادامه بیان کرد: اکو باید ارتقا دهنده تجارت درون- منطقه‌ای مابین اعضا باشد. تاکنون کمتر چنین بوده است و تجارت فیمابین اعضا، حمایت کافی را از سازوکارهای تجاری اکو دریافت نکرده است. پیشنهاد می‌کنم و درخواست می‌کنم همه اعضا و نه فقط ۵ کشور عضو موافقتنامه تجاری اکوتا، از شروع مذاکرات برای آزادسازی تجاری در سطح منطقه حمایت کرده و در آن مشارکت کنند.

وی همچنین با بیان اینکه مواصلات و حمل و نقل یکی از پیشرانه‌های همگرایی و توسعه جمعی و شکوفایی هر چه بیشتر ظرفیت‌های اقتصادی منطقه در سال‌های پیش رو است،‌گفت: اکو به عنوان یک منطقه، خود یک مسیر ترانزیتی برای اتصال مناطق پیرامونی شامل شرق و جنوب آسیا، اروپای شمالی و شرقی، و جنوب خلیج فارس است.

وزیر خارجه در ادامه با ذکر این نکته که بحران امنیت انرژی جاری در جهان و منطقه به وضوح آسیب پذیری کشورهای مصرف کننده انرژی نسبت به شوک‌های غیرمنتظره را عیان ساخت، اظهار داشت: تغییرات اقلیمی و سرمای زمستانی اخیر نیز آسیب پذیری برخی کشورهای تولیدکننده انرژی را گوشزد کرد. منطقه اکو می‌تواند به الگویی از مشارکت مابین کشورهای تولید کننده و کشورهای مصرف کننده انرژی تبدیل شود. بی تردید، مشارکت در حوزه گاز و حوزه برق از اولویت‌های اکو در این راستاست. مایلم به ابتکار ریاست جمهوری اسلامی ایران تحت عنوان «گاز در خدمت بازیابی اقتصاد جهانی پس از کووید» اشاره کنم که در مجمع کشورهای صادر کننده گاز ارائه شد. این ابتکار می‌تواند مبنایی برای مشارکت در منطقه اکو نیز باشد.

وزیر خارجه بیان کرد: اکو بیش از پیش نیازمند سرمایه گذاری در حوزه فناوری‌های نو، صنایع دانش بنیان و دیجیتالی کردن فعالیت‌های اقتصادی است. جمهوری اسلامی ایران آماده است دستاوردهای خود در حوزه‌های دانش بنیان را با کشورهای عضو اکو به مشارکت گذارد.

امیرعبداللهیان همچنین با بیان اینکه ما همواره از ابتکارات و پیشنهاداتی که به تقویت نقش و جایگاه اکو در توسعه اقتصادی کشورهای عضو منجر شود استقبال کرده‌ایم، اظهار داشت: در این راستا، «تقویت احساس تعلق به اکو» در نزد بخش‌های خصوصی و دولتی و نیز نخبگان کشورهای عضو و بالاتراز همه در نزد مردم منطقه بسیار کلیدی است. همچنین نیازمند حضور همه ۱۰ کشور عضو در سازوکارها و ترتیبات همکاری اکو هستیم. این مهم می تواند، و باید، یکی از دست آوردهای دهه چهارم باشد. در همین نشست وزرا ایجاد دو سازوکار جدید همکاری شامل تاسیس «مرکز منطقه ای مدیریت ریسک بلایای طبیعی اکو» در جمهوری ایران و «مرکز انرژی‌های پاک اکو» در جمهوری آذربایجان در دستورکار است و انتظار درایم همه اعضا از ایجاد آنها حمایت کرده به آنها بپیوندند.  

وزیر خارجه در ادامه سخنانش در این نشست با ذکر این مطلب که افغانستان یک عضو بسیار مهم و بخشی از خانواده بزرگ اکو است، گفت: جمهوری اسلامی ایران از جمله کشورهای اصلی در طراحی و تصویب «سیاست حمایتی اکو برای افغانستان» بوده و همواره از ضرورت اجرای کامل و موثر آن حمایت کرده است. این حمایت علاوه بر کمک‌های دوجانبه برای رفع مشکلات مردم نجیب افغانستان و جلوگیری از بحران‌های انسانی است. بی تردید، ایجاد یک دولت فراگیر در افغانستان نه تنها می‌تواند به برنامه‌های کمک رسانی و نیز بازسازی کشور یاری رساند بلکه تهدیدهای ناشی از عملیات تروریستی، آوارگان و قاچاق مواد مخدر برای منطقه را کاهش خواهد داد.

وی همچنین افزود: ما اقدام هیات حاکمه افغانستان در محروم کردن زنان و دختران از تحصیل را، اقدامی در تعارض با تعالیم دین رحمانی اسلام می‌دانیم و نگرانی عمیق خود را از آن اعلام می‌کنیم.  

وزیر خارجه اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران علاوه بر رویکردهای مسؤولانه در چارچوب‌های منطقه‌ای، در عرصه های جهانی نیز به تعهدات خود پایبند است. از جمله، در چارچوب مبانی و اصول ملی و اسلامی، قانون اساسی و تعهدات بین‌المللی، توجه به موضوعات حقوق بشری در زمره اولویت های جمهوری اسلامی ایران است و همواره از گفت‌وگو در چارچوب احترام متقابل و از تعامل معنادار با شرکای جدی استقبال کرده و می‌کند.

وی ادامه داد: در ابتکارات و برنامه های جهانی و منطقه ای برای مواجهه با چالش‌های زیست محیطی و تغییر آب هوا و آثار آنها از جمله بر منابع آبی و وقوع بلایای طبیعی فعالانه و مسئولانه حضور داریم. مدیریت آب در داخل و همکاری با کشورهای منطقه در ارتباط با رودخانه‌های مشترک و نیز مقابله با ریشه ها و آثار طوفان های گرد و غبار از جمله حوزه هایی هستند که به آنها اهتمام داریم. در سال ۲۰۲۲ اجلاس منطقه ای در سطح وزراء محیط زیست در تهران با هدف تدوین کنوانسیون منطقه‌ای برگزار شد. درصدد هستیم اجلاس بین‌المللی گرد و غبار را براساس قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد برگزار کنیم.

وزیر خارجه ادامه داد: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران  بر پایه دکترین سیاست خارجی متوازن، تعامل و همکاری با جهان و عدم مداخله در امور داخلی استوار است. صدور قطعنامه مداخله جویانه و نامتعارف پارلمان اروپا را قویا محکوم می‌کنیم. بی تردید تبعات منفی چنین رفتارهای احساسی برای اروپا هزینه زا است و لذا مسیر درست، تمرکز بر دیپلماسی، تعامل سازنده و عقلانیت است.

رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین گفت: جمهوری اسلامی ایران رفتار اهانت آمیز نسبت به مقدسات ادیان الهی به ویژه اهانت به ساحت مقدس قرآن کریم و حمایت دولت های غربی از آن تحت عنوان آزادی بیان را به هیچ وجه قابل قبول ندانسته و آن را شدیدا محکوم می‌کند.

وی در پایان از دبیرکل اکو و همکارانشان در دبیرخانه بواسطه تلاش برای اجرایی کردن برنامه های سازمان اکو تشکر کرده و بار دیگر حمایت جمهوری اسلامی ایران از سازمان اکو را اعلام کرد.