سرمایه‌گذاری عربستان در ایران بدون احیای برجام ممکن نیست

با گذشت زمان، ابعاد بیشتری از توافق ایران و عربستان روشن‌تر می‌شود به طوری که «محمد الجدعان»، وزیر دارایی عربستان حتی منتظر از سرگیری رسمی روابط و بازگشایی سفارت دو کشور نماند و طی سخنانی از آمادگی عربستان برای سرمایه‌گذاری در ایران خبر داد که اکنون در سایه بحران اقتصادی نیاز مبرمی بدان دارد.

به گزارش شفقنا به نقل از العربی الجدید، الجدعان با بیان اینکه سرمایه‌گذاری عربستان در ایران پس از توافق می‌تواند «به شکل بسیار سریع» اتفاق افتد، گفت: فرصت‌های بسیاری برای این سرمایه‌گذاری در ایران و عربستان برای دو طرف وجود دارد و مادامی که بندهای توافق مورد احترام باشد، هیچ مانعی برای این کار وجود ندارد.

حجم ناچیز مبادله‌های تجاری دو کشور

اظهارات این مقام عربستانی درباره چشم‌اندازهای اقتصادی توافق با ایران در حالی است که به گفته «روح الله لطیفی»، سخنگوی سابق گمرک ایران حجم مبادلات تجاری دو کشور اکنون رقم بسیار ناچیزی است و طی 11 ماه گذشته کمتر از 15 میلیون دلار بوده است.

لطیفی افزود: این رقم، حجم صادرات ایران به عربستان است اما در مقابل، عربستان صادراتی به ایران نداشته است، صادرات ایران هم شامل فولاد، آهن، زعفران، شیشه و گلاب بوده است، این در حالی است که عربستان در گذشته «سرمایه‌گذاری خوبی» در صنایع غذایی ایران داشته است.

به گفته وی، شرکت صنایع غذایی عربستان «صافولا» در گذشته در بخش روغن خوراکی ایران سرمایه‌گذاری داشته و یک دهه پیش 80 درصد از سهام شرکت صافولا بهشهر را خریداری کرده بود که یکی از قدیمی‌ترین شرکت‌های ایرانی در تولید روغن است.

لطیفی اظهار داشت: دو شرکت وابسته به صافولا 50 درصد از بازار روغن خوراک در ایران را در اختیار داشتند حتی اکنون محصولات‌شان در بازار ایران به نام روغن لادن، لادن طلایی، بهار و نسترن به فروش می‌رسد همچنین آب‌میوه «رانی» عربستان یکی از محبوبترین نوشیدنی‌ها در ایران است که «عادل العوجان»، مالک این شرکت را واداشت تا شعبه‌ای برای تولید رانی در ایران در سال 2009 میلادی تاسیس کند اما با اعدام شیخ نمر باقر النمر، روحانی شیعی عربستانی و قطع روابط با ایران، برخی در ایران خواهان تحریم تولیدات عربستان شدند.

لطیفی که اکنون عضو کمیته روابط بین‌الملل و توسعه تجارت در خانه صنعت و معدن و تجارت ایران است به العربی الجدید گفت: ایران همواره از سرمایه‌گذاری کشورهای دیگر استقبال کرده و طی دو سال اخیر قوانین جذاب و رقابتی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی تصویب کرده که بر اساس آن، اتباع خارجی که 100 هزار دلار سرمایه‌گذاری کنند، می‌توانند به مدت 5 سال مجوز اقامت در ایران را کسب کنند، پیش از این، رقم مذکور 250 هزار دلار بود.

لطیفی گفت: دولت ایران درخصوص سرمایه‌گذاری‌ها به خصوص اگر کلان باشد، تضمین هم ارائه می‌دهد و عربستان با سرمایه‌گذاری در ایران می‌تواند از نیروی کار متخصص،جوان و ارزان در ایران و نیز هزینه‌های تولید پایین در کشور بهره‌مند شود و همچنین با استفاده از اراضی ایران می‌تواند کالاهای خود را به راحتی به آسیای مرکزی، اوراسیا، قفقاز، شبه قاره هند صادر کرده و از گذرگاه‌های بین‌المللی شرق-غرب و شمال-جنوب استفاده کند.

یکی از بندهای مورد توافق، سرمایه‌گذاری متقابل است

از سوی دیگر، «محمد حسین انصاری فرد»، در مصاحبه با العربی الجدید گفت: سخنان مسئولان عربستانی نشانگر آن است که روابط ایران و عربستان امری غافلگیر کننده نیست بلکه در نتیجه دو سال تماس‌های فشرده و گفت‌وگوهای محرمانه میان دو طرف است

انصاری فرد با بیان اینکه توافق ایران و عربستان در پکن ریشه‌د‌ار و برنامه‌ریزی شده است، گفت: از بندهای مورد توافق، سرمایه‌گذاری متقابل است، عربستان ذخایر ارزی بسیار خوبی دارد و سرمایه‌گذاری‌های بسیاری در کشورهای همسایه دارد لذا طبیعی است که آنها علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در ایران باشند چرا که ما بستر بسیار غنی و فرصت‌های قوی‌تری از دیگر کشورها از جمله در زمینه گردشگری، صنایع و کشاورزی برای سرمایه‌گذاری داریم، عربستان اغلب مواد غذایی خود را از خارج کشور وارد می‌کند و می‌تواند از طریق سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی و توسعه زراعت نوین، بخش بزرگی از نیازهای غذایی خود را از ایران تامین کند.

وی افزود: عربستان همچنین از طریق توسعه جذابیت‌های گردشگری در ایران می‌تواند اقدام به جذب گردشگران عرب به ایران کند همچنین بخش صنعت و گردشگری درمانی از فرصت‌های خوب برای سرمایه‌گذاری است چرا که پزشکی ایران در منطقه از سطح بالایی برخوردار است.

اما در همین رابطه باید گفت که در صورت وجود اراده و تمایل مشترک برای همکاری اقتصادی، بزرگترین مانع در مسیر تقویت همکاری اقتصادی و سرمایه‌گذاری عربستان در ایران، تحریم‌های شدید امریکا علیه ایران است که همه بخش‌های اقتصادی از جمله سرمایه‌گذاری خارجی را هدف گرفته است.

در سایه این تحریم‌ها، سرمایه‌گذاری عربستان یا هر کشور دیگر در ایران در گرو تحقق دو مورد زیر است: نخست، دستیابی به معافیت‌های تحریمی از امریکا و یا لغو این تحریم‌ها با احیای توافق هسته‌ای که از ماه سپتامبر مذاکرات درخصوص آن متوقف شده و تلاش‌ها و میانجیگری‌ها برای از سرگیری آن موفقیت‌آمیز نبوده است.