نهنگ سفید؛ باج ایالات متحده به محمدبن سلمان
به نظر می‌رسد توافق با بوئینگ بخشی از توافق آمریکا- عربستان برای تشویق این پادشاهی باشد تا دست از برنامه هسته‌ای خود بکشد.
مقامات سعودی به روزنامه وال استریت ژورنال گفتند که محمد بن‌سلمان، ولیعهد این کشور، تلاش می‌کند با بازی در میان قدرت‌های جهانی و به جان هم انداختن آنها، دسترسی بهتری به فناوری هسته‌ای آمریکا داشته باشد. در ماه‌های اخیر، عربستان‌سعودی خشم ایالات متحده را برانگیخته؛ چرا که این کشور که به طور سنتی نزدیک‌ترین متحد بین‌المللی آمریکا بوده، به دشمنان ایالات متحده یعنی چین و روسیه نزدیک‌تر شده است.
بازی قدرت محمدبن سلمان
به گزارش دنیای اقتصاد، تحلیلگران به اینسایدر گفتند که به نظر می‌رسد این اقدام بخشی از «بازی قدرت» بن‌سلمان باشد؛ آن هم در بحبوحه تصورات مبنی بر کاهش نفوذ ایالات متحده در منطقه.
براساس گزارش وال استریت‌ژورنال، بن‌سلمان ممکن است از روابط خود با چین و روسیه برای ایجاد روابط امنیتی نزدیک‌تر با ایالات متحده استفاده کند. سینزیا بیانکو، پژوهشگر خلیج فارس در شورای اروپا، به وال استریت‌ژورنال گفت سعودی‌ها «با همه -اسرائیل و ایران، چین و ایالات متحده، روسیه و اروپایی ها- معامله می‌کنند و در مورد آنچه می‌خواهند انجام دهند و اینکه هدف نهایی آنها چیست، کاملا مبهم هستند.»
به گفته او استدلال سعودی‌ها این است: «در جایی که همه به این فکر می‌کنند که واقعا مشغول چه کاری هستند، سردرگمی زیادی ایجاد کنید، دقیقا نکته همین است.»
معامله برد - برد ریاض و واشنگتن
اکتبر گذشته، دولت بایدن عربستان را متهم کرد که در کاهش تولید نفت از روسیه حمایت کرده و با این کشور همراهی می‌کند. این اقدام به ضرر آمریکا و به نفع روسیه بوده است. این اختلاف نظر باعث ایجاد تنش‌های دیپلماتیک میان دو کشور شد. در ماه دسامبر، بن‌سلمان از شی‌جین پینگ، رئیس جمهور چین در عربستان‌سعودی استقبال مجللی به عمل آورد.
بااین حال، عربستان‌سعودی اقداماتی را برای راضی کردن ایالات متحده انجام داده است. در همین راستا، بسته‌های کمک بزرگی را به اوکراین، متحد ایالات متحده، ارسال کرد. چنین به نظر می‌رسد که دو کشور عربستان و آمریکا به راه حل «بینابین» رسیده اند؛ به این معنی که عربستان از فناوری هسته‌ای صرف نظر کند و در عوض، قراردادی با بوئینگ برای ساخت و به روز کردن ناوگان هوایی عربستان صورت گیرد که با استقبال کاخ‌سفید مواجه شد.
به نظر می‌رسد این اقدام توازن‌بخش مبتنی بر محاسبه عربستان باشد مبنی بر اینکه ایالات متحده مجبور به دادن امتیازاتی به عربستان است تا هم اتحاد دو کشور برقرار بماند و هم نفوذ فزاینده چین تا حدودی خنثی شود. برنامه هسته‌ای غیرنظامی و دسترسی بهتر به تسلیحات جدیدتر ایالات متحده از دیرباز اهداف اصلی عربستان بوده است و ریاض هفته گذشته گفت که این‌ها بهای عادی سازی روابطش با اسرائیل خواهد بود.
آمریکا به دنبال مهار برنامه هسته‌ای عربستان باشد و در همین راستا، به توافقاتی با این کشور دست یافت. به این ترتیب، کاخ سفید از توافق «پایه» بین عربستان سعودی و شرکت بوئینگ استقبال کرد و گفت که این قرارداد از مشاغل ایالات متحده حمایت می‌کند و نقطه عطفی در همکاری بین عربستان سعودی و صنایع آمریکایی به شمار می‌رود.
دو شرکت هواپیمایی سعودی با خرید ۷۸فروند بوئینگ ۷۸۷ «دریم لاینرز» موافقت کردند و گزینه‌هایی را برای خرید ۴۳فروند دیگر مطرح کردند. کاخ سفید گفت «خوشحال است که بوئینگ پس از سال‌ها بحث و گفتگو و مذاکرات فشرده در ماه‌های اخیر سرانجام توانست این قرارداد‌ها را با عربستان سعودی منعقد کند.»
جینا رایموندو، وزیر بازرگانی آمریکا گفت این قرارداد «یک پیروزی آشکار برای تولیدکنندگان و کارگران آمریکایی است و از بیش از ۱۴۰هزار شغل در بیش از ۳۰۰تامین کننده بوئینگ در ۳۸ایالت ایجاد می‌کند» و «همکاری مناسبی برای مشارکت اقتصادی بین دو کشور ماست که اکنون در هشتمین دوره خود قرار دارد.» این قرارداد در آمریکا و عربستان مورد استقبال قرار گرفت.
سناتور لیندسی گراهام، جمهوری‌خواه از کارولینای جنوبی که بوئینگ در آن مونتاژ می‌شود، گفت که قانون‌گذاران این ایالت از نزدیک با بوئینگ، عربستان‌سعودی و دولت «برای غلبه بر موانع به‌منظور امکان پذیر شدن این توافق همکاری کردند.
دولت بایدن کار فوق العاده‌ای در این زمینه انجام داده است.» جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، هم از «سفارش بزرگ» و «بزرگ‌ترین معاملات تاریخ بوئینگ» استفاده کرد. یک مقام دیگر آمریکایی هم بوئینگ را «نهنگ سفید» نامید. بااین حال، به نظر می‌رسد توافق با بوئینگ بخشی از توافق آمریکا- عربستان برای تشویق این پادشاهی باشد تا دست از برنامه هسته‌ای خود بکشد.
دیدگاه تان را بنویسید