داستان خبرنگارهای اخراجی؛ صندلی‌های سست جلوی دوربین

محمدحسین لطف‌الهی - شبکه خبری فاکس‌نیوز شامگاه دوشنبه همکاری خود را با تاکر کارلسون، محبوب‌ترین مجری این شبکه و یکی از تاثیرگذارترین چهره‌های رسانه‌ای محافظه‌کار در ایالات متحده پایان داد.

این تصمیم در شرایطی اتخاذ شد که هفته گذشته فاکس در توافق با شرکت دامینیون، سازنده ماشین‌های رای‌گیری در امریکا پذیرفت در ازای صرف‌نظر کردن این شرکت از پیگیری شکایت، 787.5 میلیون دلار به دامینیون بپردازد. دامینیون به دلیل انتشار اطلاعات نادرست در خصوص انتخابات 2020 و ارایه داده‌های دروغین درباره عملکرد ماشین‌های رای‌گیری ساخت دامینیون از فاکس شکایت کرده بود. تاکر کارلسون در این پرونده نقشی تعیین‌کننده داشت.

بسیاری از اسناد عرضه شده به دادگاه در شکواییه شرکت دومینیون به مطالب مطرح شده در برنامه آقای کارلسون مربوط بوده است. با این حال، ریز پیامک‌های تلفنی آقای کارلسون که در پرونده شکایت دومینیون ارایه شده نشان می‌دهد، همیشه سخنانش در تلویزیون مطابق با باورهایش نبوده است. همچنین گفته می‌شود در این پیام‌ها، اظهاراتی هم علیه مدیران فاکس‌نیوز وجود دارد که بخش زیادی از آنها به خواست وکلای این رسانه علنی نشده است.

برنامه کارلسون در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ محبوب‌ترین برنامه محافظه‌کاران و هواداران ترامپ بود و رییس‌جمهور پیشین امریکا به عنوان متحد ایدئولوژیک کارلسون مرتبا به عنوان مهمان در برنامه او حضور می‌یافت. هر دو آنها در خصوص مسائلی نظیر برخوردهای نژادپرستانه و سختگیرانه با مهاجران اتفاق نظر داشتند و به مخالفان سیاسی خود با شدیدترین لحن و اغلب بر پایه اطلاعات نادرست حمله می‌کردند.

تصمیم‌گیری درباره پایان همکاری با کارلسون از سوی لکلان مرداخ، مدیر ارشد اجرایی فاکس (و فرزند روپرت مرداخ، یکی از بنیانگذاران این شبکه خبری) و سوزان اسکات، مدیر اجرایی رسانه فاکس نیوز اتخاذ شده است.

در بیانیه‌‌ای که فاکس‌نیوز در این باره منتشر کرده، آمده است که کارلسون و فاکس برای پایان همکاری «به توافق رسیده‌اند» و از زحماتی که کارلسون طی این سال‌ها کشیده تجلیل شده است. با این وجود برخی منابع مدعی هستند که تا زمان اتخاذ تصمیم نهایی کارلسون از تمایل فاکس‌نیوز به قطع همکاری با او اطلاعی نداشت. روزنامه نیویورک‌تایمز به نقل از دو منبع آگاه نوشته است: «آقای کارلسون هیچ اطلاعی نداشت که روزهای آخر خود را در فاکس‌نیوز سپری می‌کند. این تصمیم صبح روز دوشنبه به اطلاع کارلسون رسید و جاستین ولز، تهیه‌کننده ارشد فاکس نیز بیکار شد.»

به گفته سخنگوی فاکس‌نیوز، برنامه «Fox News Tonight» موقتا جایگزین برنامه کارلسون خواهد بود. میزبانی اولین قسمت از این برنامه را برایان کیلمید بر عهده داشت و جز جملاتی کوتاه که طی آن از کارلسون یاد شد صحبتی از او و دلایل پایان همکاری‌اش با فاکس‌نیوز به میان نیامد.

کارلسون همزمان با شکایت ابی گروسبرگ، تهیه‌کننده سابق فاکس‌نیوز هم روبه‌رو است که مدعی است کارلسون در محل کار، فرهنگی زن‌ستیزانه و تبعیض‌آمیز را حاکم کرده بود. خانم گروسبرگ روایت کرده است که در اولین روز کاری خود برای کارلسون با محیطی روبه‌رو شد که در آن تصاویر بزرگی از نانسی پلوسی، رییس پیشین مجلس نمایندگان ایالات متحده با لباس شنا روی دیوار نصب شده بود.

تانویر رحمان، وکیل خانم گروسبرگ درباره کنار گذاشتن کارلسون از فاکس‌نیوز گفته است که این مساله به نوعی تایید دروغگویی سیستماتیک، آزارگری و ترویج تئوری‌های توطئه از سوی کارلسون است.

این خبر واکنش‌های زیادی را در رسانه‌های امریکایی در پی داشت. در برنامه The View شبکه تلویزیونی ABC که مجریان آن از نظر سیاسی لیبرال به حساب می‌آیند و از نگاه‌شان کارلسون یک ابرشرور است، زمانی که بیانیه پایان همکاری فاکس و کارلسون خوانده شد تماشاگران در استودیو فریاد خوشحالی سر دادند. در میان شبکه‌های نزدیک به جریان محافظه‌کار نیز شبکه تلویزیونی Real America’s Voice به ‌شدت از تصمیم فاکس ابراز تعجب کرد. دونالد ترامپ جونیور پسر رییس‌جمهور سابق ایالات متحده در این شبکه تلویزیونی پیش‌بینی کرد که کارلسون بازگشت قدرتمندتری به رسانه‌ها و عرصه برنامه‌سازی خواهد داشت. او همچنین گفت که امیدوار است که کارلسون را جایی ببیند که مجبور نباشد محدودیت‌های ناشی از حضور پل رایان (رییس سابق مجلس نمایندگان و عضو هیات‌مدیره فاکس) را تحمل کند.

انتشار‌دهنده اطلاعات دروغین

برخی تحلیلگران رسانه‌ای پایان ناگهانی حضور کارلسون در فاکس‌نیوز را اتفاقی اثرگذار بر روند انتشار اطلاعات دروغین در فضای رسانه‌ای ایالات متحده می‌دانند.

روزنامه نیویورک‌تایمز نوشته است: این اتفاق باعث شد تا تاکر کارلسون بلندگویی را که برای انتشار تئوری‌های توطئه در موضوعاتی نظیر واکسن‌های بیماری کووید 19، موضوعات جنسیتی و سلامت انتخابات از آن استفاده می‌کرد از دست بدهد.

فعالان مدنی و چهره‌های سیاسی هم امیدوارند این اتفاق شروعی برای محدود کردن شخصیت‌هایی باشد که در رسانه‌ها اطلاعات دروغین منتشر می‌کنند.

بریجت تاد، مدیر ارتباطات یک گروه حمایت از برابری‌های جنسیتی به نام «فرابنفش» در این باره در توییتر نوشته است: «این مجری تلویزیونی یکی از کسانی بود که بخش زیادی از صحبت‌های خود را به صحبت‌هایی با محتوای سفید برترپنداری، اطلاعات نادرست و زن‌ستیزی اختصاص می‌داد.» سارا کیت الیس، مدیر اجرایی یک سازمان مردم‌نهاد دیگر هم نوشته است که «ما به هیچ‌وجه از رفتن او از رسانه ناراحت نیستیم.»

برنامه‌ کارلسون، «Tucker Carlson Tonight» یکی از پربیننده‌ترین برنامه در میان برنامه‌های تلویزیونی بود. این برنامه به‌طور میانگین در سه ماه اول سال 2023 هر شب حدود 3 میلیون و 250 هزار بیننده داشت.

برخی کارشناسان بدبینانه معتقدند این آمد و رفت‌ها روی روند کلی انتشار اطلاعات دروغین تاثیر ندارد. هاوارد پولسکین که به‌طور ویژه رسانه‌های محافظه‌کار را بررسی و درباره آنها مطالعه می‌کند در این خصوص معتقد است: «با رفتن کارلسون از فاکس، طبیعی است که بازتاب تئوری‌های توطئه که او از آنها حمایت می‌کرد کاهش خواهد یافت، اما این به‌آن معنا نیست که این تئوری‌ها دیگر منتشر نمی‌شود یا جایی میان اخبار نخواهد داشت.» او می‌افزاید: «اطلاعات دروغین در اخبار مانند علف‌هایی هرز هستند که ریشه آنها به مرور زمان قوی‌تر شده و به اعماق خاک نفوذ کرده است. اینکه یک علف هرز را از روی خاک حذف کنید به معنای آن نیست که به‌طور کامل از بین رفته و دیگر وجود ندارد. در حال حاضر هم در جریان راست صداهای زیادی مشابه کارلسون وجود دارد که در حال تکثیر هستند.»

بسیاری از کسانی هم که از رفتن کارلسون از فاکس ناراحت شدند، کسانی بودند که خود انتشار‌دهنده اطلاعات دروغین بودند و از عدم توضیح شفاف فاکس استفاده می‌کنند تا بگویند کارلسون به دلیل «گفتن حقیقت‌هایی که دیگران نمی‌گویند» حذف شده است.

رابرت اف کندی، کاندیدای ریاست‌جمهوری روز سه‌شنبه بدون ارایه شواهد یا مستنداتی در این زمینه اعلام کرد که ممکن است فاکس‌نیوز به دلیل جلب رضایت شرکت‌های دارویی تبلیغ‌کننده و اسپانسرهای مالی خود کارلسون را که حرف‌های درستی درباره واکسن‌های کووید 19 می‌زد، اخراج کرده است.

یک پزشک ضد واکسن نیز در کانال تلگرامی خود نوشته است: «انتظار نداشته باشید فاکس‌نیوز حقیقت را بگوید، زیرا آنها تمام تلاش خود را کردند تا از شر تنها خبرنگاری که قابل کنترل نبود، خلاص شوند.»

رشاد رابینسون، رییس یک گروه مردم‌نهاد معتقد است این احتمال وجود دارد که کارلسون با «کسی بدتر» از او جایگزین شود و پایان همکاری کارلسون و فاکس به معنای تغییر سیاست‌های کلی فاکس‌نیوز نیست .

دان لمون و جف شل؛ دو اخراج پر سر و صدای دیگر

 همزمان با سر و صداهای اخراج تاکر کارلسون یک مجری مطرح دیگر نیز پس از سال‌ها همکاری با یک شبکه خبری مطرح از کار بیکار شد. سی‌ان‌ان روز دوشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که به همکاری خود با دان لمون، مجری مطرحی که به مدت 17 سال در این شبکه مشغول به کار بود، پایان داده است. در بیانیه سی‌ان‌ان لحن انتخاب شده برای این مساله بسیار آرام و شامل آرزوی روزهایی خوب برای دان لمون بود، اما واکنش لمون کاملا در تضاد با این بیانیه قرار داشت. لمون نوشته است که شگفت‌زده شده که چرا هیچ کدام از مدیران سی‌ان‌ان حاضر به اعلام این مساله به او نشده‌اند و او از طریق مدیر برنامه‌هایش متوجه این مساله شده است.

بر اساس گزارش روزنامه واشنگتن‌پست او با سی‌ان‌ان تا سال 2026 میلادی قرارداد داشته و برای مدیریت پایان همکاری یک وکیل استخدام کرده است.

او ساعاتی پیش از انتشار بیانیه در پخش زنده حضور داشت و هیچ نشانه‌ای از خشم یا هیجان خداحافظی در اجرای او دیده نمی‌شد.

گمانه‌زنی‌های زیادی در خصوص دلایل اخراج او وجود دارد. برخی معتقدند این اخراج به اظهارات او درباره نیکی هیلی، کاندیدای ریاست‌جمهوری از حزب جمهوری‌خواه بازمی‌گردد. لمون درباره خانم هیلی گفته بود که «او دیگر در دوران اوج خود نیست؛ زنان در دهه بیست، سی یا نهایتا چهل در دوران اوج هستند.» زمانی که با مخالفت دیگر مجری زن برنامه روبه‌رو شد نیز پاسخ داد «من فقط درباره واقعیت‌ها صحبت می‌کنم، می‌توانید درباره این موضوع گوگل کنید.» بسیاری از افراد در سی‌ان‌ان این اظهارنظر او را «جنسیت‌زده» و «قضاوت بی‌پایه بر مبنای سن» می‌دانند. در پی این اظهارنظر لمون مجبور شد عذرخواهی کند و بپذیرد که در یک کلاس آموزشی مربوط به این مسائل حاضر شود.

ان‌بی‌سی‌نیوز نوشته است که گمانه‌زنی‌هایی درباره بدرفتاری او با همکاران زن نیز وجود دارد.

در ان‌بی‌سی نیز تحولات مهمی جریان داشت. روز یکشنبه اعلام شد که جف شل از مدیران ارشد ان‌بی‌سی یونیورسال در پی شکایت یک مجری زن یکی از شبکه‌های زیرمجموعه این سازمان خبری اخراج شده است. بر اساس گزارش‌ها، هادلی گامبل، گزارشگر ارشد سی‌ان‌بی‌سی به مدیران مجموعه گزارش داده بود که جف شل به او آزار رسانده است.

تجربه مشابه پایان ناگهانی همکاری

 تاکر کارلسون و دان لمون به لیست بلندبالایی از مجریانی پیوسته‌اند که پیش از پایان همکاری با شبکه‌ تلویزیونی متبوع خود برنامه‌ای بسیار پربیننده داشتند. آنها اغلب در جای دیگری به کار خود ادامه دادند و هر کدام تجربه و سرنوشت متفاوتی را تجربه کردند.

بیل اورایلی، مجری یکی از برنامه‌های پربیننده فاکس‌نیوز که در سال 2017 در پی یک رسوایی مربوط به آزارگری جنسی اخراج شد اکنون مجری اصلی یک پادکست به نام «No Spin News» است. این پادکست در رتبه‌بندی پادگیر اپل جایگاه هفتاد و یکمین پادکست پرشنونده در ایالات متحده را دارد.

او همچنین در وب‌سایت خود مصاحبه‌های زنده، یادداشت و گزارش‌هایی از خود و افراد همفکر خود را منتشر می‌کند. بر اساس آمار وب‌سایت SimilarWeb، وب‌سایت او به‌طور میانگین ماهانه 1.2 میلیون بازدیدکننده دارد در حالی که این رقم در وب‌سایت فاکس‌نیوز حدود 329 میلیون بازدید در دوره مشابه است.

گلن بلک، مجری سابق فاکس‌نیوز که سال 2011 از این شبکه جدا شد نیز اقدام به راه‌اندازی یک مجموعه خبری آنلاین شامل وب‌سایت The Blaze کرده است. این وب‌سایت ماه گذشته 12 میلیون بازدیدکننده داشته است. او همچنین میزبان یک پادکست به نام The Glenn Beck Program است که در پادگیر اپل جایگاه سیزدهم پرشنونده‌ترین پادکست‌ها در امریکا را دارد.

کریس کومو، مجری سابق سی‌ان‌ان سال 2021 از این شبکه تلویزیونی اخراج شد. دلیل اخراج او به تلاش‌هایش برای سرپوش گذاشتن بر رسوایی اندرو کومو، برادرش و فرماندار نیویورک بازمی‌گشت. او اکنون مجری برنامه «کومو» در یک تلویزیون اشتراکی است و برنامه او در ماه گذشته 5 میلیون بازدید را به ثبت رسانده است.