احتمال نفود و سرایت جنگ سودان به کشورهای همسایه وجود دارد

واشنگتن پست گزارش داده که احتمال نفود و سرایت جنگ سودان به هفت کشور هم مرزش که خودشان با خشونتهای داخلی، درگیری، جنگ یا تنش‌های سیاسی در سال‌های اخیر روبرو هستند، وجود دارد.

به گزارش ایسنا، این روزنامه همچنین نوشت، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل اخیرا هشدار داده بود، درحالیکه کورسوی امید برای دستیابی به قطعنامه‌ای به منظور توقف جنگ در سودان با آتش بس ناموفق  از بین می‌رود، آتش این جنگ می‌تواند به کل منطقه سرایت کند و به کشورهای مصر، سودان جنوبی، جمهوری چاد، جمهوری آفریقای مرکزی، لیبی، اتیوپی و اریتره برسد.

خشونت در سودان در ۱۵ آوریل سال جاری میلادی و پس از آن آغاز شد که ارتش سودان علیه نیروهای واکنش سریع این کشور وارد عمل شدند. این درگیری‌ها تاکنون بیش از ۴۵۰ کشته و ده‌ها هزار بی خانمان برجای گذاشته است. برخی هم به کمک حمل و نقل هوایی اضطراری و قایق‌ها از دریای سرخ عبور کردند. اما بسیاری از سودانی‌ها هیچ گزینه‌ای ندارند جز آنکه برای خودشان مکانی امن بیابند.

خطر سرایت این جنگ در منطقه با توجه به اهمیت ژئواستراتژیک سودان در تقاطع اقیانوس هند، شاخ آفریقا و جهان عرب بالا است. رودخانه نیل و خطوط لوله نفت از این کشور غنی از مواد معدنی عبور کرده و سرنوشت آن را با همسایگانش مرتبط می‌کند.

هفت همسایه سودان با دلهره و نگرانی اوضاع در این کشور را رصد می‌کنند.

لیبی در شمال، سودان را حامی خود در برابر تنش‌های سیاسی و شریکی در مناقشات منطقه‌ای آبی می‌داند. مصر با ژنرال عبدالفتاح البرهان، رئیس ارتش سودان و رئیس دوفاکتوی کشور که با ژنرال محمد حمدان دقلو، از نیروهای واکنش سریع مقابله می‌کند، احساس قرابت دارد.

هم مصر و هم سودان درگیر تنش آبی و به رود نیل وابسته هستند که از اتیوپی سرچشمه می‌گیرد. دو کشور می‌گویند ساخت سد بالادستی توسط دولت آدیس آبابا منابع آبی آنها را تهدید می‌کند و هرگونه تنش بین قاهره و خارطوم می‌تواند تلاش برای دستیابی به توافق مشترک آبی با آدیس آبابا را به مخاطره بیندازد.

در طرف مقابل سودان در روزهای اخیر هزارن تن از آوارگان این کشور از مرز ۱۲۰۰ مایلی با سودان جنوبی عبور کرده تا به این کشور برسند.

سودان جنوبی درگیر تنش و جنگ داخلی و یکی از فقیرترین کشورهای جهان برای جذب و پناه دادن به آوارگان سودانی بسیار ضعیف است. حدود ۱۲ میلیون نفر در سودان زندگی می‌کنند که حدود دو میلیون نفر از آنها در داخل این کشور آواره و سرگردانند و ۷۵ درصد از آنها نیز با مشکلات بشردوستانه دست و پنجه نرم می‌کنند.

همچنین ورود موج ناگهانی این همه آواره سودانی به سودان جنوبی در سالهای اخیر خطر از سرگیری درگیری‌ها و رقابت بر سر منابع ناکافی را در این کشور جوان بیشتر می‌کند.

در طرف غربی سودان، جمهوری چاد متحد اصلی منطقه‌ای آمریکا واقع شده و سازمان ملل تخمین می‌زند حدود ۱۰۰ هزار سودانی به این کشور بگریزند. حدود ۲۰ هزار تن از نخستین روزهای آغاز درگیری در سودان از دارفور به جمهوری چاد گریخته‌اند. چاد در حال حاضر میزبان حدود ۴۰۰ هزار آواره سودانی است که در نتیجه درگیری‌های قبلی به این کشور آمده‌اند و در اردوگاه‌های مرزی ساکنند.

درگیری‌ها در سودان و خلا قدرت می‌تواند به بی ثباتی سیاسی در جمهوری چاد نیز منجر شود چون این کشور ید طولایی در درگیری با نیروهای واکنش سریع دارد.

چاد بیم این را دارد که وارد درگیری منطقه‌ای و جنگ‌های نیابتی هم شود. در اسناد محرمانه افشا شده اخیر آمریکا که واشنگتن پست آنها را منتشر کرد تلاش‌هایی از سوی گروه روسی واگنر برای به خدمت گرفتن شورشیان چادی و آموزش آنها در جمهوری آفریقای مرکزی با هدف انجام توطئه برای سرنگونی دولت چاد دیده می‌شود. واگنر در آفریقای مرکزی فعال است که بخشی از تلاش‌های روسیه برای ایجاد جای پا در قاره سیاه محسوب می‌شود.

جمهوری آفریقای مرکزی هم در جنوب غرب سودان چندین سال است که با تنش‌هایی چون درگیری با شورشیان، سوءمدیریت و خشونت‌های فرقه‌ای روبروست.

اتیوپی هم در جنوب شرق سودان نگران درگیری‌هاست و بیم آن دارد که این مساله بر دو نگرانی اصلی آن اثر بگذارد که یکی تضمین حقوق آبی برای "سد بزرگ النهضه اتیوپی" و دیگری حل و فصل بر سر ادعاهای آن در منطقه مرزی مورد مناقشه است که پیشتر درگیری در آن بوجود آمده؛ سودان همچنین مامنی برای ده‌ها هزار آوار اتیوپیایی از منطقه تیگرای است که به مدت دو سال درگیر جنگ با دولت مرکزی بود و با توافق صلحی ناپایدار در سال ۲۰۲۲ پایان یافت و اگر درگیری‌های سودان به اتیوپی سرایت کند، احتمال از سرگیری تنش‌های داخلی در تیگرای نیز شدت می‌گیرد.

تغییر در توازن قدرت منطقه‌ای می‌تواند ائتلاف شکننده در اریتره را نیز زیر سوال ببرد. سودان میزبان هزاران آواره از این کشور و پناهجو از این همسایه شرقی خود است. اریتره در جنگ اخیر با شورشیان تیگرای کنار اتیوپی ایستاد.

گوترش درباره جنگ سودان به شورای امنیت سازمان ملل گفته بود: جنگ قدرت در سودان فتیله‌ای را روشن می‌کند که می‌تواند در آن سوی مرزها منفجر شود، سال‌ها رنج زیادی را به بار آورد و توسعه را برای چندین دهه به عقب برگرداند.