واکنش کنعانی به سفر وزیر خارجه عمان و مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا؛ نمی‌توانم به جزییات مذاکره امروز اشاره کنم

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) ۲۶ تیر ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات آنها پاسخ داد.

به گزارش فارس، وی در ابتدا ایام سوگواری و عزاداری برای حضرت اباعبدالله الحسین و یاران باوفای آن حضرت را تسلیت گفت.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره بیانیه مشترک روسیه و شورای همکاری خلیج فارس درباره جزایر سه‌گانه ایرانی و اینکه سفارت ایران قبل از امضای بیانیه طرف روسی را در جریان حساسیت‌های ایران قرار داده بود؟ عنوان کرد: احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها یک اصل شناخته شده و انکارناپذیر در حقوق بین‌الملل و مبتنی بر منشور ملل متحد است. ایران رعایت این اصل را در ارتباط با تمامیت ارضی ایران از سوی همه طرف‌ها اصل واجب الاحترام و لازم الاجرا می‌داند و نسبت به هر اقدامی که خلاف این اصل صورت بگیرد واکنش جدی و مناسب نشان خواهد داد.

این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: ایران موضوع تمامیت ارضی و سرزمینی و حاکمیت خود را بر جزایر سه گانه مورد اشاره هیچ گاه قابل مذاکره و گفت‌وگو ندانسته و دخالت هر طرفی اعم از دولت امارات، دولت روسیه و هر طرفی را در این ارتباط غیرقابل قبول و مردود تلقی می‌کند و نسبت به آن واکنش جدی نشان می‌دهد. در این ارتباط واکنش ایران کاملا صریح و شفاف و بدون هیچگونه مسامحه بوده است. ایران به صورت رسمی به دولت روسیه اعتراض کرده و مواضع سیاسی، غیردقیق و غیرسازنده هیچ خللی در حق مسلم ایران در حاکمیت کامل بلامنازع و غیرقابل مذاکره بر جزایر سه گانه ایرانی نخواهد داشت.

وی با اشاره به سفر امروز وزیر خارجه عمان به تهران اظهار داشت: عمان کشور شریک ما در حوزه مسائل دوجانبه و منطقه‌ای است و هم یک کشور دارای نقش سازنده و مثبت و توأم با حسن نیت برای ایفای نقش سازنده در خصوص برخی موضوعات بین‌المللی مورد توجه مشترک ایران و عمان است. در خصوص موضوعات مورد گفت‌وگوی ایران با برخی طرف‌های بین‌المللی و غیرمنطقه‌ای عمان همواره نقش سازنده داشته است. فرصتی است برای گفت‌وگوی مشترک و سازنده دو کشور و استمرار گفت‌وگوهای مشورتی دو کشور در زمینه‌های مورد علاقه. ان‌شاءالله بعد از سفر توضیحات تکمیلی درباره محورهای گفت‌وگوها در اختیار عزیزان قرار دهیم.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اعزام جنگند‌ه‌های اف 16 توسط آمریکا به منطقه خلیج فارس بیان کرد: نقش دولت آمریکا در خصوص مسائل منطقه ای به ویژه امنیت منطقه هیچگاه صلح آمیز و سازنده نبوده است. اظهارات لفاظی‌ها و تحرکات آمریکا در ارتباط با موضوع گفته شده را سازنده نمی‌دانیم و تحریک آمیز است و تداوم این گونه اقدامات می‌تواند به ایجاد حساسیت‌های جدید در منطقه به ویژه در حوزه راهبردی خلیج فارس و دامن زدن به بی ثباتی و ناامنی کمک کند. ایران نسبت به هر اقدام غیرقانونی و غیرسازنده که امنیت منطقه را تحت تاثیر قرار دهد با حساسیت و دقت رصد و پایش می‌کند و نسبت به هرگونه اقدام تحریک آمیز و غیرقانونی به صورت خاص در نزدیکی مرزهای خود حساس است و نسبت به آن توجه ویژه خواهد کرد و با توجه به اشراف و توانمندی نیروهای مسلح خود در پاسداری از امنیت مرزها و امنیت دریانوردی و هوانوردی در منطقه خلیج فارس حق خود را برای اتخاذ تدابیر مقتضی بازدارنده و منطبق با قواعد و مقررات بین‌المللی و حقوق بین‌الملل محفوظ می‌دارد و از حقوق مسلم خود استفاده خواهد کرد.

وی گفت: توصیه ما به دولت آمریکا پرهیز از هرگونه اقدام تحریک آمیز، غیرسازنده و بی ثابت کننده در منطقه است. امنیت منطقه موضوع مشترک برای همه کشورهای حوزه خلیج فارس است. امنیت در منطقه یک مقوله یکپارچه و تعمیق و تامین آن نیازمند همکاری‌های دسته جمعی کشورهای منطقه است. انتظار می‌رود دیگر کشورها در حوزه آبی خلیج فارس به مسؤولیت‌های خود توجه و هشدارهای لازم را به دولت آمریکا برای پرهیز از هرگونه اقدام تحریک آمیز و غیرسازنده بدهند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا و سفر وزیر خارجه عمان و ارتباط آن با موضوع تبادل زندانیان اظهار داشت: به جزییات مذاکره امروز در این جلسه نمی‌‌توانم اشاره کنم. عمان شریک سازمنده و همراه با نقش مثبت و از شرکای خوب ایران در مسائل مورد توجه مشترک است. ایران از فرصت‌های دیپلماتیک برای تامین حقوق ملت ایران غفلت نخواهد کرد. استفاده از ظرفیت کشورهای دوستی که علاقه‌مندند در مسیر دستیابی به توافق سازنده کمک کنند، ایران در عمل همواره نشان داده از چنین نقش‌های سازنتده‌ای استقبال کرده و خواهد کرد. از مسیرهای دیپلماتیک هیگاه فاصله نگرفتیم و مادامی که حقوق ملت در تداوم مسیر مذاکره باشد دولت ایران از این ظرفیت‌های دیپلماتیک استفاده خواهد کرد.

وی گفت: دولت آمریکا به عنوان طرفی که به صورت غیرقانونی از یک قرارداد بین‌المللی خارج شده هم نسبت به این اقدام مسؤولیت دارد و مسؤول وضعیت حاکم بر روند برجام است و هم درباره بازگشت مسؤولانه همه طرف‌ها به برجام دولت آمریکا باید به مسؤولیت خود عمل کند.

کنعانی اضافه کرد: روند و مسیر مذاکره همچنان باز است و می‌تواند در مسیرهای دیپلماتیک این موضوع پیگیری شود. امکان جمع بندی مذاکرات مبتنی بر گفت‌وگوهای قبلی انجام شده در بازه زمانی نزدیکی میسر است ولی این دولت آمریکاست که باید در این زمینه اراده و تصمیم سیاسی قطعی خود را نشان دهد. به مسیرهای دیپلماتیک تداوم خواهیم داد و پیگیری می‌کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه درباره کنار گذاشتن رابرت مالی اظهار داشت: ارزیابی خاصی منفی یا مثبت در این رابطه نداریم. به رفتار دولت‌ها نگاه می‌کنیم و آمد و رفت دولت‌ها را ملاک ارزیابی سیاست‌ها و برنامه‌ها تلقی نمی‌کنیم و به آن توجه نخواهیم کرد. به رفتار دولت آمریکا توجه داریم و در خصوص تغییر افراد ارزیابی خاصی نداریم و واکنشی در این رابطه نخواهیم داشت.

وی درباره میزبانی از سرکرده گروهک تروریستی منافقین در پارلمان ایتالیا گفت: اقدام رسمی دولت ایران به صورت جدی و فوری انجام شده است. میزبانی از  منافقین و فرقه تروریستی منافقین از سوی هیچ طرف و دولتی قابل دفاع و قابل توجیه نیست. میزبانی از سرکردگان و اعضای این فرقه در هر سطحی و توسط هر کشوری و در هر شکل آن مصداق بارز حمایت از تروریسم و تحریک و تشویق تروریسم است و با مسؤولیت بین‌المللی دولت‌ها در مبارزه با تروریسم در تعارض کامل و آشکار است و به ویژه با شعارهای حقوق بشری و ادعاهای حقوق بشری این گونه دولت‌ها از جمله دولت‌های اروپایی کاملا در تعارض است.

سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: نمی‌شود هم مدعی دفاع از حقوق ملت ایران باشند و هم از قاتلان ملت ایران به کسانی که دستشان به خون ملت ایران و خون بیش از ۱۷ هزار شهروند ایرانی آلوده است حمایت و یا میزبانی کنند. این با مسؤولیت بین‌المللی دولت‌ها در مبارزه با تروریسم در تعارض است. ایران در این رابطه دیدگاه‌های خود را به صورت جدی و صریح به دولت ایتالیا اعلام و با احضار سفیر ایتالیا به آن واکنش جدی نشان داده است.

وی گفت: از همه ظرفیت‌ها برای پیگیری و تعقیب سرکردگان این گروهک استفاده کرده و می‌کنیم. متاسفانه بسیاری از دولت‌ها به رغم شعارهایی که می‌‌دهند به مسؤولیت‌های خود عمل نکردند. انتظار ما از این دولت‌ها عمل به مسؤولیت‌های بین المللی در مبارزه با تروریسم است.

اعزام اعضای تحریک طالبان پاکستان به افغانستان سؤال دیگری بود که در این نشست مطرح شد و کنعانی در این باره گفت: ارزیابی در خصوص این خبر ندارم. آنچه برای ما حائز اهمیت است این است که امنیت در افغانستان مقوله‌ای بسیار مهم و حائز اهمیت هم برای ملت این کشور و هم همسایگان است و اینکه سرزمین افغانستان نباید مورد سوءاستفاده علیه ملت افغانستان و دیگر ملت‌های منطقه قرار بگیرد. برای کمک به حفظ و تقویت امنیت در افغانستان اهمیت قائلیم.

وی بیان کرد: این را هم مسؤولیت مسؤولان دولت افغانستان و هم مسؤولیت بین‌المللی می‌دانیم که به تحکیم ثبات و امنیت در افغانستان کمک کنند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره تبادل زندانیان اروپایی و ایران که سؤال خبرنگار خبرگزاری فرانسه نیز بود اظهار داشت: افرادی که از شهروندان خارجی زندانی شدند مرتکب جرم و نقض قوانین سرزمینی ایران شدند و مبتنی بر قوانین ایران مورد بازجویی و محاکمه قرار گرفته و محکوم به زندان شدند. اطلاعات در اختیار دولت‌های آنها قرار داده شده است. در بحث آزادی آنها نگاه به رأفت انسانی صورت گرفته و ایران در قبال افراد و اتباعی که با نگاه به جوانب انسانی شایسته چنین رأفتی بودند، عمل کرده و بخشی از این موضوعات در چارچوب گفت‌وگوهای جهات ذیربط ایران و کشورهای متبوع آنها در حال انجام است. روند مذاکرات و گفت‌وگوها و وجود همکاری‌های قضایی دو کشور می‌تواند در بازه زمانی آینده منجر به برخی تبادل‌ها در خصوص این گونه زندانیان شود.

وی گفت: عفو زندانی که مرتکب جرم شده یک حق نیست، ولی ایران مبتنی بر نگاه انسانی و وجود همکاری‌های قضایی مشترک بین ایران و طرف‌های مقابل در موارد قابل توجهی نسبت به برخورد انسانی با این زندانیان برخورد کرده و در موارد آتی هم می‌توان شاهد چنین روندی باشیم.

به گزارش فارس، سفر وزیر جنگ رژیم صهیونیستی به جمهوری آذربایجان سؤال دیگری بود که در این نشست پرسیده شد که کنعانی در این باره گفت: اینکه وزیر جنگ این رژیم بازدیدی از مرزهای ارس داشته اطلاعاتی ندارم و مایل به اظهارنظر در این خصوص نیستم. رژیم صهیونیستی مبتنی بر ذات و ماهیت جعلی خود همواره امنیت و ثبات خود را در ایجاد بی ثباتی و ناامنی در کشورهای منطقه و خاصه در بین کشورهای اسلامی جست‌وجو کرده است.

وی گفت: آنچه از دولت‌های اسلامی انتظار می‌رود توجه به این واقعیت است که رژیم صهیونیستی به دنبال تامین منافع نامشروع خود در سایه دامن زدن به سوءتفاهم‌ها، بی ثباتی‌ها و ناامنی‌ها و ایجاد اختلاف بین کشورهای اسلامی و در بین همسایگان است. این رویکرد کاملا شناخته شده در رفتار سیاسی و امنیت رژیم صهیونیستی در ارتباط با کشورهای اسلامی است.

رد درخواست آمریکا برای بلوکه کردن اموال ایران توسط دادگاهی در فرانسه سؤال دیگری بود که در این نشست مطرح شد و سخنگوی وزارت خارجه در این باره گفت: ایران هیچگونه اقدام غیرقانونی دولت آمریکا چه به صورت مستقیم و چه از طریق کشورهای ثالث برای تعدی به اموال و دارایی‌‌های ملت ایران را برنمی‌تابد. اقداماتی از این دست مصداق بارز راهزنی و سرقت دارایی‌های ملت ایران است. انتظار ایران از همه کشورهای دنیا است که چنین تقاضاهایی را از سوی دولت آمریکا نادیده بگیرند و به مسؤولیت‌های خود در ارتباط با دیگر کشورها متعهد و پایبند باشند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره حمله امروز به کریمه و ادعاهای مطرح شده درباره کمک نظامی ایران به روسیه تصریح کرد: هرگونه اقدامی را در مسیر تشدید روند جنگ در موضوع اوکراین غیرسازنده و مخل صلح و امنیت بین‌المللی می‌دانیم و هرگونه اقدام از سوی هر طرفی برای دامن زدن به آتش جنگ در اوکراین را نه به نفع اوکراین، نه روسیه و نه جامعه جهانی می‌دانیم.

این دیپلمات ارشد ایرانی گفت: راهکار این بحران جنگ نیست و بازگشت مسیر سیاسی است و اینکه همه طرف‌هایی که دارای نقش و تاثیر و نفوذ هستند باید کمک کنند راهکار سیاسی تقویت شود. تشدید آتش جنگ در قضیه اوکراین باعث نگرانی ایران است. اتهامات علیه ایران را کاملا مردود می‌دانیم و قائل به راهکار سیاسی هستیم و بر این موضع همچنان تأکید می‌کنیم. ادعاهای آنهایی که یک طرف جنگ هستند و اخیرا تصمیم به صادرات جنگ افراز و تسلیحات ممنوعه به یک طرف جنگ گرفته مردود و غیرقابل مسموع است و این ادعاها را رد می‌کنیم.

 سخنگوی وزارت خارجه درباره اخبار منتشر شده درباره تعویق سفر رئیسی به کنیا به خاطر فشار اسرائیل که سؤال یکی از خبرنگاران گفت: سفر رئیس جمهور به کنیا براساس دعوت به عمل آمده از سوی همتای کنیایی سفر موفقی بود و در زمان خود انجام شد و نتایج مثمرثمر در تقویت همکاری‌ها داشت.

کنعانی اضافه کرد: روابط دو کشور در سال‌های گذشته رو به پیشرفت بوده است و این سفر و توافقات امضا شده زمینه ساز ایجاد جهش در مسیر جلو در روابط دو کشور است و در پرتو وجود اراده مشترک و سفرهای مقامات، خوشبین هستیم روابط دو کشور در مسیر رو به رشدی قرار دارد.

وی درباره انتصاب سفیر ایران در انگلیس هم گفت: سفیر ایران در انگلیس منصوب خواهد شد. انتخاب سفرای جدید در تعداد قابل توجهی از کشورها انجام شد و سفرای جدید ایران مستقر شدند و تعداد قابل توجهی از سفرا در آستانه عزیمت به حوزه ماموریت خود هستند و درباره این کشور و دو کشور باقیمانده (فرانسه و آلمان) اقدام لازم صورت خواهد گرفت و شاهد ارتقای فعالیت‌های دیپلماتیک در این کشورها خواهیم بود.

کنعانی بیان کرد: در ارتباط با کشورهایی که روابط ما در شرایط جدید شاهد ایجاد فضای مثبت بودیم بلافاصله اقدام به فعال سازی سفارتخانه‌ها کردیم از جمله لیبی و هیأت دیپلماتیک ایران اعزام شد و سفارت را فعال کردیم. در ارتباط با همه کشورهایی که علاقه‌مند به توسعه روابط هستند اقدام لازم را در زمان مناسب و به فوریت انجام خواهیم داد. ایجاد حساسیت رسانه‌ای در این خصوص را غیرضروری می‌دانیم. دولت و دستگاه دیپلماسی به مسؤولیت خود توجه دارد و در این زمینه اقدام خواهد کرد.

وی در پاسخ به سؤالی درباره عضویت در بریکس بیان کرد: ایران درخواست عضویت خود را در گروه بریکس از مدت‌ها پیش اعلام کرده و رایزنی‌های خود را با اعضای بریکس انجام داده است. درخواست ایران مورد توجه این مجموعه قرار دارد و بر همین مبنا رئیس جمهور در اولین اجلاس روسای بریکس به صورت مجازی برای اولین بار شرکت کرد و امیرعبداللهیان هم در اجلاس وزرای خارجه بریکس حضور یافت.

کنعانی بیان کرد: از رئیس جمهور برای اجلاس بعدی سران بریکس دعوت به عمل آمده است. برای پیوستن اعضای جدید هنوز کشورهای عضو بریکس آیین نامه عضویت را تنظیم نکرده‌اند و اعضای بریکس گفتند در حال مشورت درباره آیین نامه عضویت کشورهای جدید هستند و آن را به اجلاس وزرای خارجه و سران بریکس ارائه خواهند داد. امیدواریم روند عضویت به سرعت فراهم شود و ایران برای پیوستن به آن اقدامات دیپلماتیک خود را انجام خواهد داد.

سخنگوی وزارت خارجه درباره روابط با آفریقا اظهار داشت: اولین تور آفریقایی رئیس جمهور بعد از ۱۰ سال از سفر رئیس کشور ما به آفریقا انجام شد و سفر موفق و پر محتوایی از جنبه مذاکرات و اسناد امضا شده بود. فضای گفت‌وگوها در این سفر سازنده بود. در این سفر درباره کشت فراسرزمینی گفت‌وگو شد. شرکت‌هایی از ایران علاقه‌مند به فعالیت در این حوزه هستند و هم اکنون برخی شرکت‌های فعال ایران از بخش خصوصی در برخی از کشورهای آفریقایی در حال فعالیت در این حوزه هستند. 

وی درباره پیشنهاد ایران برای تشکیل مجمع گفت‌وگوهای همکاری خلیج فارس نیز اظهار داشت: این یک روند است و ایران مبتنی بر پیشنهادی که ارائه کرد و مذاکرات در سطح عالی با طرف‌های خود در حوزه خلیج فارس آن را مورد اهتمام در تعاملات دیپلماتیک با کشورهای حوزه خلیج فارس قرار خواهد داد. این روند است و در روند دیپلماتیک مورد اهتمام ایران خواهد بود.

کنعانی درباره قرارداد بین ایران و عراق برای بازپرداخت بدهی گاز از طریق تهاتر نیز گفت: همکاری‌های ایران و عراق در حوزه اقتصادی دوجانبه و مبتنی بر نیاز و منافع مشترک است و این همکاری‌ها ادامه می‌یابد. متاسفانه مداخله خارجی و نقش غیرسازنده آمریکا درباره همکاری‌های دوجانبه ایران و عراق به عنوان عامل مخل عمل می‌کند و انتظار ایران است که دولت عراق در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهد. ایران و عراق در حال تجربه مدل‌های همکاری هستند و تهاتر یکی از شیوه‌های همکاری با کشورهای مختلف دنیاست و تهاتر به عنوان شیوه اثرگذار جدید و مورد توجه در تعاملات تجاری کشورهای مختلف در حال اجرا و تجربه است.

وی بیان کرد: مذاکرات و همکاری‌ها بین ایران و عراق وجود دارد و مانعی برای تقویت این همکاری‌ها نیست.

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر فرمانده ارتش پاکستان و دیدارش با امیرعبداللهیان نیزز اظهار داشت: سفر مقام عالی نظامی پاکستان در استمرار همکاری‌های سازنده ایران و پاکستان انجام شده است و طرفین بر ضرورت تقویت همکاری‌های دفاعی و نظامی مبتنی بر منافع مشترک و تقویت همکاری‌ها با هدف تامین امنیت برای دو کشور و تقویت فضای امنیتی در طول مرزهای طولانی مشترک بین دو کشور تأکید دارند و این مذاکرات و سفر فرصت مناسبی برای تکمیل مشورت‌ها بین طرفین و تأکید بر اجرای توافقات دو گذشته بود.

کنعانی بیان کرد: با وجود اراده سیاسی عالی و تماس ها و گفت‌‌وگوهای مشترک دو کشور به ویژه در حوزه نظامی برداشت ما این است در مسیر خوبی برای تقویت همکاری‌ها قرار داریم و این همکاری‌ها کمک می‌کند امنیت مشترک تامین و مرزهای دو کشور زمینه ساز تقویت همکاری‌ها و توسعه و شکوفایی باشد.

وی درباره گفت‌‌وگوها با عراق در خصوص مبارزه با گروه‌های تروریستی در شمال این کشور گفت: دولت عراق اخیرا اعلام کرد که با مقامات اقلیم کردستان عراق برای استقرار نیروهای دولت فدرال در مرزهای مشترک با ایران به توافق رسیده است، ایران از چنین اقداماتی که در راستای اجرای توافقنامه امنیتی ایران و عراق استقبال می‌کند و این انتظار و توقع را از مقامات عراقی دارد که نسبت به اجرای کامل توافق پایبند باشد و در بازه زمانی توافق شده عملی و اجرایی کند. الان قضاوت درباره کم و کیف اجرا نمی‌کنیم. مذاکرات بین دو طرف برقرار است و سفیر ما در بغداد ملاقاتی با مشاور امنیت ملی عراق داشت و گفت‌وگو کرد و انتظار ما از دولت عراق پایبندی کامل به توافق و اجرای آن در بازه زمانی مورد توافق است.

کنعانی افزود: برداشت ما این است که امنیت در مرزهای دو کشور به نفع دو کشور و ملت و زمینه ساز همکاری‌های تجاری و اقتصادی است. تداوم حضور نیروهای تروریستی در عراق مخل مرزهای دو کشور و امنیت عراق است و انتظار داریم دولت عراق در این خصوص توجه جدی داشته باشد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی گفت: از اولویت‌های دولت در حوزه خارجی توسعه روابط با کشورهای مختلف دنیاست. 

وی درباره دعوت از ایران برای شرکت در نشستی در قطر بیان کرد: موضوع لبنان را متعلق به ملت لبنان و موضوعی لبنانی می‌دانیم. این ملت لبنان هستند که در خصوص سازوکارهای داخلی خود به توافق برسند. اینکه کشورهایی یا طرف‌هایی با احترام به حق ملت لبنان بتوانند به روند سیاسی در این کشور کمک کنند، از روندهای سازنده توأم به احترام به حق ملت لبنان استقبال می‌کنیم و چنانچه از ایران خواسته شود در روند سازنده مشارکت کند استقبال می‌کند. اطلاعی ندارم که از ایران دعوت شده باشد.