چین با حمایت از روسیه به دنبال چه هدفی است؟

کرملین اعلام کرد: ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه از ۱۶ تا ۱۷ مه (۲۷ و ۲۸ اردیبهشت) به دعوت شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین به عنوان اولین سفر خارجی خود در دوره جدید تصدی پست ریاست جمهوری، به این کشور سفر می‌کند.

به گزارش خبرآنلاین، دفتر مطبوعاتی کرملین روز سه‌شنبه اعلام کرد که ولادیمیر پوتین علاوه بر دیدار با شی جین پینگ، در جریان سفر خود به چین با لی چیانگ،نخست‌وزیر جمهوری خلق چین، برای گفتگو درباره همکاری‌ها در زمینه‌های اقتصادی و بشردوستانه نیز دیدار خواهد کرد.

کرملین افزود: رهبران دو کشور پس از مذاکرات خود بیانیه مشترکی را امضا و در مراسمی به مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد روابط دیپلماتیک بین چین و اتحاد جماهیر شوروی شرکت خواهند کرد.

هوآ چونیینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین هم در بیانیه‌ای اعلام کرد که دو طرف درباره «روابط دوجانبه، همکاری در زمینه‌های مختلف، و مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای مورد علاقه مشترک» گفتگو خواهند کرد.

پوتین همچنین به شهر هاربین در شمال شرق چین سفر خواهد کرد تا از یک نمایشگاه تجاری و سرمایه گذاری بازدید کند. نمایشگاه چین و روسیه در هاربین میزبان بیش از ۱۴۰۰ شرکت از جمله خودروساز چینی FAW's Hongqi، تولیدکننده نفت سینوپک و شرکت راه آهن CRRC است. به گفته وزارت بازرگانی چین، انتظار می رود بیش از ۲۰۰ پروژه در این رویداد امضا شود.

این دومین سفر پوتین طی شش ماه گذشته به چین خواهد بود که پس از تحریم‌های کشورهای غربی به دلیل حمله نظامی روسیه به اوکراین، یک راه نجات اقتصادی برای روسیه است.

در این سفر یک هیئت تجاری بزرگ از جمله آنتون سیلوانوف وزیر دارایی و الویرا نابیولینا رئیس بانک مرکزی روسیه پوتین را همراهی خواهند کرد.

توسعه روابط تجاری چین و روسیه

چین و روسیه در فوریه ۲۰۲۲ یعنی چند روز قبل از اعزام ده ها هزار نیروی روسی به اوکراین، شراکت "بدون محدودیت" را اعلام کردند.

پوتین پس از تلاش آمریکا و متحدانش برای منزوی کردن روسیه -به عنوان مجازات جنگ در اوکراین- به سمت چین چرخید. از فوریه ۲۰۲۲، پکن به بزرگترین بازار نفت و گاز روسیه و همچنین به صادر کننده اصلی به روسیه تبدیل شده است.

داده های گمرک چین نشان می دهد که تجارت چین و روسیه در سال ۲۰۲۳ به رکورد ۲۴۰.۱ میلیارد دلار رسیده است که نسبت به سال قبل ۲۶.۳ درصد افزایش داشته است. همچنین روسیه با افزایش بیش از ۲۴ درصدی صادرات نفت به چین در سال ۲۰۲۳ علیرغم تحریم های غرب، به بزرگترین تامین کننده نفت خام چین تبدیل شده است.

تهدیدات بی نتیجه واشنگتن

ایالات متحده به طور فزاینده ای نگران نقش چین در کمک به روسیه برای تجهیز ماشین جنگی مسکو است و به پکن هشدار داده است که شرکت های چینی ممکن است به دلیل تامین صنایع دفاعی مسکو با تحریم های ثانویه روبرو شوند. ایالات متحده در آخرین اقدامات تنبیهی خود بیش از ۲۸۰ نهاد از جمله ۲۰ شرکت مستقر در چین و هنگ کنگ، را برای فلج کردن قابلیت های نظامی و صنعتی روسیه تحریم کرد. البته چین اعلام کرده است که صادرات کالاهای دو منظوره را به دقت زیر نظر دارد و انکار می کند که تجارتش با روسیه چیزی خارج از مبادلات عادی دوجانبه است.

در طول دو سال گذشته، دولت های روسیه و چین توانایی قابل توجهی برای انطباق با محدودیت های ایالات متحده نشان داده اند. تیم اقتصادی که در سفر پوتین به چین وی را همراهی میکنند در پی این هستند که تا در برابر شوک تحریم ها روسیه را مقاوم کنند و پس از آن، سیستم مالی روسیه را به سرعت از وابستگی به دلار و یورو به وابستگی به رنمینبی تغییر دهند. تا دسامبر سال ۲۰۲۳، رنمینبی بیش از یک سوم از تسویه حساب های تجاری روسیه با شرکای خارجی را به خود اختصاص داده بود. سپرده های رنمینبی در روسیه در سال ۲۰۲۳ به ۶۸.۷ میلیارد دلار رسید که از دارایی های دلاری بیشتر بود.

دلایل حمایت چین از روسیه

چین مانند سایر بازیگران بین المللی در نهایت امر به منافع خودش نظر دارد. پکن می داند که هرچه پوتین در غرب منزوی تر شود، بیشتر مجبور به چرخش اقتصاد روسیه به سمت همسایه بزرگ شرقی اش می شود. پکن سعی دارد تا روسیه را به بازاری برای مصرف کالاهای چینی تبدیل کند و در عین حال از نفت و گار روسیه که اکنون مجبور است آن را زیرقیمت بازار به فروش برساند بهره مند شود.

علاوه بر این چین سعی دارد تا از مورد روسیه و اوکراین الگو برداری کرده و در سال های آینده اقدامی شبیه اقدام پوتین را در مورد تایوان تکرار کند درست به همین دلیل در حالی که پکن خواهان تشدید تنش نیست، علاقه عمیقی برای اطمینان از عدم شکست روسیه در جنگ اوکراین دارد به همین جهت چین تلاش دارد از راه های مختلف به روسیه کمک کند تا از پیروزی این کشور در جنگ اوکراین اطمینان حاصل کند.