خطر بیماری‌های انگلی در ماهیان آکواریومی

اعتمادآنلاین| ماهیان آکواریومی با ظاهری زیبا و اندازه‌های متفاوت در سال‌های اخیر طرفداران بسیاری پیدا کرده و نگهداری و پرورش آن‌ها رونق فراوانی یافته است. امروزه تجارت ماهیان زینتی در بیش از 125 کشور دنیا یک صنعت چند میلیارد دلاری است. ماهیان زینتی آب شیرین در مقایسه با سایر آبزیان دریایی به دلیل نیاز به امکانات ساده و ارزان در محیط‌های مصنوعی، بیشتر مورد توجه مردم شهرنشین قرار گرفته‌اند. طبق اطلاعات موجود حدود 30 گونه ماهی آب شیرین اکثریت بازار جهانی را به خود اختصاص داده‌اند.

به بیان محققان، باوجود کنترل بهداشتی و اقدامات پیشگیری‌کننده از وقوع بیماری، همواره در پرورش ماهیان آکواریومی امکان بروز بیماری‌های مختلف وجود دارد. از میان عوامل مسبب بیماری‌های عفونی، امکان مواجهه ماهی با عوامل انگلی بیشتر است.

شدت همه‌گیری بیماری‌های انگلی به عوامل محیطی نظیر وضعیت میزبان، سن، اندازه و تراکم جمعیت بستگی دارد. به‌غیراز ضررهای مستقیم حاصل از مرگ‌ومیر ماهیان در اثر آلودگی انگلی، انگل‌ها اثرات جانبی قابل ملاحظه‌ای نیز بر روی رشد و رفتار ماهی گذاشته و باعث افزایش قیمت تولید می‌شوند.

برای بررسی این موضوع، گروهی از پژوهشگران کشور از دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج و موسسه آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ایران پژوهشی را انجام داده‌اند که در آن به شناسایی انگل‌های خارجی یک نوع ماهی زینتی وارداتی با نام گورامی دارف و نام علمی Colisa lalia پرداخته شده است.

در این تحقیق، 150 قطعه ماهی گورامی دارف که از ناحیه جنوب شرقی آسیا وارد کشور شده بودند، ازنظر آلودگی انگل‌های خارجی پوست و آبشش مورد مطالعه قرار گرفتند. این نمونه‌ها در بدو ورود به کشور و در همان آب اولیه (کشور صادرکننده) به آزمایشگاه انتقال داده شدند.

نتایج بررسی‌های این تحقیق نشان داد که تعداد قابل‌توجهی از ماهیان گورامی دارف وارداتی به چندین انگل تک‌یاخته و منوژن خارجی آلوده بودند.

در این خصوص، بابک شعیبی عمرانی و همکارش به‌عنوان مجریان این پژوهش می‌گویند: «طبق نتایج به‌دست‌آمده، بیشترین میزان آلودگی با 28 درصد مربوط به انگل موسوم به تریکودینا بود. همچنین انگل مونوژن هترواونکوکلدیئوس بوچکیلی از آبشش با درصد فراوانی 19 دومین انگل ازنظر میزان شیوع بود».

آن‌ها می‌افزایند: «سومین انگل جداشده از پوست و آبشش با شیوع 16 درصد مربوط به انگل ژیروداکتیلوس بود که از شایع‌ترین کرم‌های جلدی است. این انگل زنده‌زا بوده و بسیار سریع تولید مثل می‌کند و بالاخره کمترین میزان فراوانی متعلق به انگل ایکتیوفتیریوس مولتی‌فیلیس با حدود 3 درصد بود که از پوست و آبشش ماهی مورد نظر جدا شد».

به گفته شعیبی عمرانی و همکارش: «ایران به‌عنوان یکی از کشورهای واردکننده ماهی زینتی هرساله حجم زیادی از این ماهیان و به‌تبع آن عوامل بیماری‌زای آن‌ها را وارد می‌کند. بر همین اساس جهت پیشگیری از انتقال انگل‌ها به همراه ماهیان وارداتی، انجام اعمال پیشگیرانه نظیر بررسی بهداشتی ماهیان در کشور مقصد، قرنطینه ماهیان وارداتی و کنترل نقل‌وانتقال ماهیان، مراقبت و نمونه‌برداری منظم از مخازن نگهداری ماهیان به‌منظور تشخیص سریع ماهیان آلوده و همچنین بازرسی مراکز توزیع و پخش ماهیان داخلی و وارداتی توسط کارشناسان سازمان دامپزشکی از ضروریات امر خواهد بود و بررسی محموله‌های وارداتی و نیز کارگاه‌های بزرگ و اصلی تکثیر و پرورش ماهیان زینتی به لحاظ آلودگی‌های انگلی باید از طریق پایش‌های مستمر صورت پذیرد».

یافته‌های فوق را مجله علمی-ترویجی «آبزیان زینتی» که متعلق انجمن علمی ماهیان زینتی ایران است، منتشر کرده است.

منبع: ایسنا