10 بیماری ویروسی که از طریق هوا منتقل می‌شود

اعتمادآنلاین| مژده اصغرزاده- بیماری‌هایی که از طریق هوا منتقل می‌شوند اغلب واگیردارند و بیشتر آنها به بیماری‌هایی مسری و همه‌گیر تبدیل می‌شوند. چنین بیماری‌هایی باعث ترس و اضطراب کل دنیا شده و فکر همه مردم جهان را به خود مشغول کرده است.

اعتمادآنلاین، به نقل از «world atlas»، گزارش می‌دهد که یکی از بیماری‌هایی که نگرانی و دلهره بر جان تمام مردم جهان انداخته کروناویروس 2019 (کووید 19) است. این بیماری از طریق ذره‌هایی که هنگام سرفه یا عطسه در هوا پخش می‌شود انتقال می‌یابد؛ اما این بیماری تنها بیماری‌ای نیست که از طریق هوا منتقل می‌شود. ما در زیر به چند مریضی دیگر که از راه هوا پخش می‌شوند اشاره می‌کنیم:

آنفلوانزا

آنفلوانزا چهار نوع ویروس دارد (که سه مورد آن مربوط به انسان است) و سیستم تنفسی (بینی، گلو و ریه‌ها) را درگیر می‌کند. این بیماری معمولاً بدون هیچ درمانی از بین می‌رود؛ اما در شرایط خاصی پیشرفت کرده و ممکن است جان انسان را به خطر بیندازد.

بیماری ذات‌الریه ویروسی و ذات‌الریه باکتریایی ثانویه از این دست هستند. این‌گونه بیماری‌ها باعث تشدید بیماری‌های زمینه‌ای مثل مشکل قلبی یا آسم نیز می‌شوند.

علائم آنفلوانزا معمولاً عبارت است از: تب، لرز، عطسه، آبریزش بینی، گلودرد، گرفتگی عضلات، خستگی و سردرد. باید گفت ویروس آنفلوانزا باعث اسهال و استفراغ نمی‌شود. البته اگر استفراغ شدید با درد قفسه سینه، تنگی نفس و سرگیجه همراه بود ممکن است فرد دچار آنفلوانزای شدید شده باشد و باید با داروهای مناسب درمان شود.

سرماخوردگی

احساس می‌کنید گلویتان درد می‌کند؟ آبریزش بینی دارید؟ اگر دچار آنفلوانزا نشده باشید، پس حتماً سرماخورده‌اید. سرماخوردگی از طریق ویروس‌های گوناگونی آشکار می‌شود، اما عامل بیشتر این سرماخوردگی‌ها ویروس سرماخوردگی یا rhinovirus است.

بیشتر اوقات مادرتان به شما می‌گوید که قبل از ترک کردن منزل حتماً لباس گرم بپوشید و اگر این کار را نکنید، سرما می‌خورید. البته مادرها در اغلب موارد درست می‌گویند؛ اما در این مورد کمی اشتباه می‌کنند. هیچ‌گونه شواهدی دال بر این نیست که حتماً در هوای سرد سرما می‌خورید، یا اینکه سوپ جو باعث بهبود سرماخوردگی می‌شود (با این حال سوپ مادر را حتماً نوش جان کنید).

آبله‌مرغان

عامل آبله‌مرغان مرغ‌ها نبوده‌اند. این بیماری از طریق ویروس واریسلا زوستر (varicella-zoster) منتقل می‌شود و به شدت مسری است. اگر کسی آبله‌مرغان نگرفته باشد یا واکسن آن را نزده باشد، حتماً در تماس با شخص بیمار دچار آبله‌مرغان خواهد شد. این بیماری باعث ایجاد تاول‌های دردناک می‌شود که ممکن است دوره آن تا 10 روز نیز طول بکشد. علائم دیگر این بیماری تب، بی‌اشتهایی، سردرد و خستگی است.

بیشتر وقت‌ها کودکان سالم بدون هیچ مشکلی دوره درمان این بیماری را طی می‌کنند، اما در مواردی که بیماری وخیم شود تمام بدن و حتی چشم و گلو نیز پر از زخم می‌شود.

اوریون

عامل این بیماری ویروس اوریون است که یک یا هر 2 غده بزاقی را درگیر می‌کند و بلع دردناک می‌شود. علائم بیماری معمولاً 2 تا سه هفته پس از ورود ویروس ظاهر می‌شود. البته در مواردی نیز گزارش شده که بعضی از مردم بدون بروز هیچ علامتی به این بیماری مبتلا می‌شوند. اوریون با واکسن MMR پیشگیری می‌شود. این واکسن از بروز سه بیماری سرخک، سرخجه و اوریون جلوگیری می‌کند.

سرخک

سرخک نیز مانند اوریون یک بیماری ویروسی است که تا مدتی پیش نیز در آمریکای شمالی شایع بود، اما اکنون با واکسن MMR از شیوع آن جلوگیری می‌کنند. حدود 2 هفته بعد از ظهور ویروس لکه‌های کک‌و‌مک مانندی روی پوست به وجود می‌آید که با تب، سرفه خشک، آبریزش بینی، گلودرد، ورم ملتحمه و لکه‌های کوپلیک (لکه‌های بی‌رنگ که درون دهان ظاهر می‌شود) همراه است.

نام سرخجه و سرخک شبیه هم است، اما این 2 بیماری متفاوت‌اند؛ سرخجه عفونتی است که ویروس آن با سرخک کاملاً فرق دارد و گفته می‌شود که این بیماری به شدت سرخک نیست.

سیاه‌سرفه

اگر صدای سرفه شخصی را که گرفتار این بیماری است شنیده باشید، درمی‌یابید که چرا نام آن را سیاه‌سرفه نهاده‌اند. این بیماری باعث عفونت دستگاه تنفسی می‌شود و بسیار مسری است. عامل سیاه‌سرفه نوعی باکتری به نام بوردتلا پرتوسیس (Bordetella pertussis) است. مبتلایانِ این بیماری قبل از نفس کشیدن دچار سرفه سختی می‌شوند که صدایی مثل فریاد زدن دارد.

سل

سل که عامل آن باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوسیس (Mycobacterium tuberculosis) است بیشتر ریه‌های فرد مبتلا را درگیر می‌کند. فقط کسانی که عفونت فعال دارند این بیماری را از طریق هوا به دیگران منتقل می‌کنند (مخصوصاً هنگام عطسه یا سرفه). افرادی که علامت بارزی از این بیماری ندارند نمی‌توانند آن را به دیگران منتقل کنند.

نکته مثبت بیماری سل این است که سرعت انتقال آن بسیار پایین است و دیر به شخص سالم منتقل می‌شود. همین‌طور این بیماری درمان‌پذیر است و پس از 2 هفته مصرف دارو بهبود حاصل می‌شود.

آبله

بیماری آبله از سال 1949 تاکنون در آمریکا گزارش نشده، اما شدت این بیماری زیاد نیست. عامل آبله ویروس واریولا (variola) است که تب و لک پوستی همراه می‌اورد. حدود 30 درصد از کسانی که بیماریشان پیشرفت کرده جان می‌بازند، اما کسانی که درمان می‌شوند نیز نمی‌توانند کاملاً از شر بیماری رها شوند.

طبق گزارش «مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها»، کسانی که بر این ویروس غلبه کرده‌اند زخم‌هایی دائمی در مناطقی از بدن و صورت‌شان باقی می‌ماند و در مواردی نیز به کوری می‌انجامد. واکسن این بیماری در سال 1980 باعث ریشه‌کن شدن آن شد. آخرین مورد از آبله در سال 1977 گزارش شد. پس از آن نیز دیگر هیچ موردی گزارش نشد.

مننژیت

مننژیت از عوامل گوناگونی سرچشمه می‌گیرد که برخی ویروسی و بعضی باکتریایی هستند. این بیماری وقتی نمود می‌یابد که پرده‌های مغز بر اثر عفونت مایع محیطی متورم شود. علائمی که در مننژیت ویروسی و باکتریایی پیدا می‌شود در مراحل اولیه شبیه یکدیگرند، اما مننژیت باکتریایی وخیم‌تر است.

سیاه‌زخم

سیاه‌زخم با اینکه بیماری نادری است، اما عفونت باکتریایی جدی‌ای است که علائم آن شاید تا 2 ماه پنهان بماند. اگر درمان پزشکی مناسب و به‌موقع انجام نگیرد، تمام انواع سیاه‌زخم کشنده خواهد بود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها اعلام کرده است که این بیماری به ندرت از طریق هوا منتقل می‌شود. گرچه ممکن است ذرات تنفسی فرد مبتلا در موادی مثل پشم، چرم و مو باقی مانده باشد و آنها را آلوده کند.