سنگ‌هایی که با دمای 3 هزار درجه سانتی‌گراد می‌بارند

اعتمادآنلاین| مژده اصغرزاده - اگرچه به نظر می‌رسد که در سیاره زمین هفته‌ای جهنمی را پشت سر گذاشته باشیم، در سیاره K2-141b اوضاع وخیم‌تر است. این سیاره آب‌وهوایی بسیار گرم و غیرعادی دارد. مطالعه‌ای که اخیراً انجام شده نشان می‌دهد این سیاره به قدری گرم است که می‌تواند سنگ‌ها را تبخیر کند و این سنگ‌ها دوباره به جامد تبدیل شوند و بر سطح سیاره ببارند و در معرض بادی با قدرت بیش از سه هزار مایل در ساعت قرار گیرند.

به گزارش اعتمادآنلاین ، به نقل از «Digital Trends»، ستاره‌شناسان دانشگاه مک‌گیل از مدل‌سازی رایانه‌ای استفاده کردند تا شرایط احتمالی موجود در این سیاره را که تقریباً هم‌اندازه زمین است و در مدار نزدیک به ستاره کوتوله نارنجی می‌چرخد شناسایی کنند. این سیاره مانند زمین دارای یک سطح، اقیانوس و جو است؛ اما برخلاف زمین، هر سه این موارد در سیاره K2-141b از سنگ ساخته شده‌اند.

مادامی که این سیاره بسیار نزدیک به ستاره خود می‌چرخد، ستاره آن مقدار زیادی نیروی جاذبه بر این سیاره اعمال می‌کند؛ این بدان معناست که این سیاره در جای خود مانده و همیشه یک طرف آن به سمت آن ستاره است. به این شرایط قفل شدن مرتب (tidally locked) می‌گویند که به ایجاد شرایطی غیرعادی می‌انجامد. کارشناسان تخمین زدند که یک طرف این سیاره دارای دمای سه هزار درجه سانتی‌گراد است و آن‌قدر گرم است تا سنگ‌ها را ذوب کند و طرف دیگر آن منفی 200 درجه و بسیار سرد است.

گرمای شدید در قسمت روز این سیاره به این معنی است که سدیم، مونوکسید سیلیسیم و دی‌اکسید سلیسیم، که سنگ‌های سطح سیاره از این مواد ساخته شده‌اند، قبل از متراکم شدن و بر اثر باران دوباره به سطح این سیاره می‌ریزند و در جو تبخیر می‌شوند. این عمل دقیقاً مانند بخار شدن آب بر سطح زمین است. بخار مواد معدنی از طریق بادها به قسمت شب سیاره منتقل و در آن قسمت به سرعت خنک می‌شود و بر اقیانوس ماگما می‌بارد.

عکس بالا برداشتی از یک هنرمند است که از سیاره گداخته K2-141b به تصویر کشیده است. در مرکز این سیاره منطقه بزرگ نورانی اقیانوسی از سنگ‌های مذاب وجود دارد که جو بخار ناشی از سنگ‌ها آن را پوشانده است. بادهای مافوق صوت به قسمت شب سیاره می‌وزند و در زیر باران سنگی و برف متراکم می‌شوند که این بادها دوباره به طرف گرم‌ترین منطقه اقیانوس ماگما می‌وزند.

مطالعه انجام‌شده نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از ابزارهای نجومی پیشرفته برای بررسی جزئیات سیاره‌های دیگر استفاده کرد. نویسنده اصلی مقاله گیانگ انگوین (Giang Nguyen) در بیانیه‌ای اعلام کرد این مقاله اولین مطالعه‌ای است که درباره آب‌وهوای سیاره K2-141b انجام شده است و توانسته با تلسکوپ‌های نسل جدید مثل تلسکوپ جیمز وب اسپیس (James Webb Space) آب‌وهوای سیاره‌ای را که صدها سال نوری دورتر از ما قرار دارد تشخیص دهد.

این مطالعه می‌تواند از دیگر سیارات نیز ما را به سرنخی برساند. پروفسور نیکولاس کوآن (Nicolas Cowan) نویسنده دوم این مقاله می‌گوید که تمام سیاره‌های سنگی، از جمله زمین، اول به صورت مذاب بوده‌اند اما بعدها سرد شده و به شکل جامد درآمده‌اند. سیارات گدازه در این مرحله از تکامل‌شان دید تازه‌ای درباره سیاره‌ها به ما می‌دهند.