پنج راه برای اینکه کودکان‌مان عاشق کتاب خواندن شوند

اعتمادآنلاین| مژده اصغرزاده- علاقه به مطالعه برای رشد فکری کودک بسیار مفید است. کتاب خواندن در اوقات فراغت باعث افزایش اطلاعات عمومی، تاثیر مثبت بر پیشرفت تحصیلی، بالا بردن توانایی خواندن و همچنین گسترش دایره واژگان کودکان می‌شود.

به گزارش اعتمادآنلاین ، به نقل از «The Conversation»، مطالعات نشان می‌دهد اوقاتی که صرف مطالعه کودک می‌شود بر موفقیت او در آینده تاثیر خواهد گذاشت. حتی این مساله از موقعیت اجتماعی‌ و اقتصادی خانواده نیز مهم‌تر است؛ بنابراین جای تعجب ندارد که بسیاری از والدین علاقه دارند که فرزندشان با کتاب خو بگیرد.

اما مساله مهم اینجاست که بعضی از روش‌هایی که خانواده‌ها و معلمان برای مطالعه کودک در نظر می‌گیرند ممکن است نتیجه عکس دهد و باعث شود او دیگر کتاب نخواند. از سوی دیگر شواهدیدر دست است دال بر اینکه می‌توان با انجام چند روش کودکانی را که به کتاب علاقه ندارند کتابخوان کرد.

نگارنده مقاله در رساله دکتری خود به بررسی عادت‌های مطالعه گروهی کودکان در یک باشگاه کتابخوانی پرداخته است. ایسانگ اوا (Isang Awah) کودکان بین 9 تا 12 سال را انتخاب کرده تا با ارائه روش‌هایی عشق به مطالعه را در آنها شعله‌ور سازد. او از یافته‌های پژوهش خود به پنج روش رسیده که در زیر آنها را برمی‌شمریم:

با صدای بلند کتاب بخوانید

خواندن کتاب با صدای بلند علاقه کودکان به کتاب را افزایش می‌دهد و به آنها کمک می‌کند تا با موضوعات مختلف درگیر شوند. در پژوهش انجام‌شده هر روز یکی از کارمندان باشگاه کتابخوانی با صدای بلند برای بچه‌ها کتاب خواند و بیشتر کودکان گفتند که از خواندن این کتاب‌ها لذت برده‌اند و دوست دارند که کسی با صدای بلند برای آنها کتاب بخواند. یکی از پسرانی که در این مطالعه شرکت ‌کرده بود گفت مادر و پدرش هنگامی که او کوچک بوده برایش کتاب می‌خواندند و همین امر باعث شده او کتاب خواندن را دوست داشته باشد.

البته بعضی از کودکان اظهار کردند که شیوه کتاب خواندن برایشان مهم است و بر لذتی که از شنیدن آن کتاب می‌برند تاثیر می‌گذارد. پس باید این مساله را در نظر داشته باشیم که کتاب‌ها را با هیجان برای بچه‌ها بخوانیم تا کودک به موضوع کتاب علاقه‌مند شود.

دسترسی کودکان به کتاب آسان باشد

کودکانی که به راحتی به کتاب دسترسی دارند کتاب‌های بیشتری می‌خوانند. اگرچه چند مورد استثنا هم در این پژوهش وجود داشت. در این مطالعه مشخص شد که کودکانی که کتاب‌های زیادی در خانه و مدرسه داشتند در اوقات فراغت‌شان بیشتر از کسانی که به کتاب دسترسی راحت نداشتند مطالعه می‌کردند. دختر کوچکی از میان شرکت‌کنندگان گفت که عاشق کتاب‌های کمیک است، اما به راحتی نمی‌تواند آنها را بخرد. او می‌گفت اگر بتواند کتاب‌هایی را که دوست دارد بخرد، بیشتر مطالعه خواهد کرد.

والدینی که شاید امکان خرید کتاب برایشان میسر نباشد می‌توانند بچه‌ها را به کتابخانه‌های عمومی ببرند و به کودکان کمک کنند تا کتاب‌های مورد علاقه خود را بخوانند. گزینه دیگر نیز دانلود کتاب‌های الکترونیکی رایگانی است که برای کودکان مناسب باشد.

فضایی را برای مطالعه اختصاص دهید

این مساله که کودکان جایی راحت و مناسب برای کتابخوانی داشته باشند به اندازه اختصاص دادن وقت مناسب برای کتابخوانی اهمیت دارد. کتاب خواندن بچه‌هایی که در تحقیق شرکت کردند تحت تاثیر عواملی چون میزان سروصدا، گرمای محیط، عوامل مزاحم و صندلی‌های نامناسب بود. یافته‌های تحقیق نشان داد که کودکان وقتی در محیط مطالعه مناسب قرار گیرند شادترند و مدت‌زمان بیشتری را صرف کتاب خواندن می‎‌کنند.

بگذارید کودکان خودشان کتاب‌ها را انتخاب کنند

طی مطالعه صورت‌گرفته هنگامی که کودکان خودشان کتاب‌ها را انتخاب می‌کردند بیشتر از کتاب خواندن لذت می‌بردند و در اوقات فراغت نیز این کتاب‌ها را می‌خواندند؛ اما وقتی والدین یا معلمان آنها را مجبور می‌کردند که کتابی را بخوانند کمتر میل و رغبت نشان می‌دادند و همیشه از خواندن آن لذت نمی‌بردند و گاهی کتاب را رها می‌کردند. دختری از شرکت‌کنندگان گله می‌کرد که معمولاً کتاب‌هایی را که معلم‌ها برای اوقات فراغتش انتخاب می‌کنند دوست ندارد. او می‌گفت: «گاهی این کتاب‌ها را می‌خوانم و گاهی هم نیمه‌کاره رها می‌کنم.» چند کودک دیگر نیز این گله را داشتند.

درباره کتاب حرف بزنید

صحبت درباره کتاب راه دیگری است که علاقه‌مندی بچه‌ها به مطالعه را بیشتر می‌کند. کتاب‌هایی که درباره‌شان صحبت می‌کنید باید مورد علاقه کودک واقع شود پس راجع به کتاب‌هایی که مربوط به بزرگسالان است و خودتان به آنها علاقه دارید صحبت نکنید. بسیاری از کودکانی که در این مطالعه شرکت کردند گفتند که بحث کردن راجع به کتاب‌های مختلف را دوست دارند و از خواندن کتاب‌هایی که کارمندان کتابخانه یا اشخاص دیگر توصیه کرد‌ه‌اند لذت برده‌اند.

ممکن است موضوعاتی چون ورزش، فیلم یا حیوانات برای کودکانی که به کتاب خواندن علاقه ندارند هیجان‌انگیز باشد و صحبت درباره این کتاب‌ها آنان را سر شوق بیاورد. وقتی فرزندان‌مان کتاب خواندن را کاری سرگرم‌کننده و لذت‌بخش بیابند احتمالاً بیشتر اوقات خود را با کتاب سر می‌کنند و از مزایای مطالعه کردن بهره‌‌مند می‌شوند.