اختلال بویایی ناشی از کووید-19 خطرناک اما درمان‌پذیر است

اعتمادآنلاین| مژده اصغرزاده- یکی از بیماران مبتلا به کووید-19 به نام لوسی قبل از آغاز قرنطینه مبتلا شد. او مشکل تنفسی داشت و پزشک به او گفته بود که اگر لب‌هایش کبود شد، به اورژانس مراجعه کند. خوشبختانه با استراحت در خانه بهبود یافت، اما این پایان بیماری او نبود؛ او پس از یک هفته بویایی و چشایی خود را از دست داد. این علائم در آن زمان هنوز جزو علائم اصلی کرونا به شمار نمی‌رفت.

به گزارش اعتمادآنلاین ، به نقل از «The Conversation»، پس از گذشت 2 ماه بویایی لوسی تا اندازه‌ای به حالت اول بازگشت؛ اما در اواخر ماه مه هنگام خوردن صبحانه متوجه شد که به اختلال شامّه (parosmia) مبتلا شده. بیماری‌ای که بر اثر آن فرد نمی‌تواند بو را احساس کند. او مواد غذایی‌ای چون قهوه، شکلات، شراب، تخم‌مرغ، پیاز، سیر و لیمو را امتحان کرد. گاهی بویایی داشت و گاهی هم نمی‌توانست بوها را حس کند. پس از مدتی بوی بعضی از غذاها را شبیه بوی فاضلاب حس می‌کرد و به همین دلیل نمی‌توانست غذا بخورد. او لیستی از چیزهایی که بوی خوبی می‌داد و می‌توانست بخورد تهیه کرده بود و برخی از غذاها را با اضافه کردن مقدار زیادی دارچین یا فلفل سیاه می‌خورد.

لوسی پس از مدتی دیگر نمی‌توانست خوب غذا بخورد. در نتیجه رژیم غذایی او به سمت غذاهای ناسالم رفت و روحیه‌اش بدتر شد. گاهی بعضی از غذاها را امتحان می‌کرد و در برخی اوقات می‌توانست آنها را میل کند. بعضی وقت‌ها می‌توانست غذاهای جدید و سالم بخورد و از اینکه توانسته غذاهای مختلفی بخورد خوشحال بود.

تجربه لوسی تنها یکی از چندین موردی است که بیماران در پیام‌های آنلاین برای پزشکان تعریف کرده‌اند. اختلال شامه اختلالی رایج است و معمولاً در بیماران مبتلا به بیماری‌های ویروسی ظاهر می‌شود و اغلب پس از طی دوره بهبودی این حالت پدید می‌آید. این اختلال یکی از عوارض جانبی کووید-19 محسوب می‌شود. پزشکان به ‌ویژه کسانی که در زمینه بویایی کار می‌کنند از دیدن این نوع بیماران تعجب نمی‌کنند و امری شایع برای آنها تلقی می‌شود. ویروس باعث ایجاد مشکلاتی در حس بویایی افراد می‌شود که دلیل احتمالی آن آسیب دیدن عصب‌های گیرنده بو و ناتوانی این عصب‌ها در شناسایی مولکول‌هایی است که در مخاط بینی حل می‌شوند.

ادعا می‌شود که اختلال شامه بر اثر بهبود نسبی گیرنده‌های بویایی در بخش فوقانی بینی روی می‌دهد. به دلیل اینکه ما بوها را به صورت ترکیبی از مولکول‌ها حس می‌کنیم؛ اگر بخشی از این گیرنده‌ها کار نکنند، روند شناسایی بو تحت تاثیر قرار می‌گیرد و منجر به ایجاد سیگنال‌های مخدوش می‌شود که اغلب ناخوشایند (troposmia) و برخی اوقات خوشایند است (euosmia).

تمرین بویایی

تمرین بویایی عملی مهم برای کمک به غلبه بر مشکلات پس از بروز اختلال بویایی است. این کار آسان نیست، اما این اقدامات می‌تواند بویایی را تحریک کند. بو کردن ترب یا خردل باعث فعال شدن عصب سه‌قلو می‌شود.

افرادی که به اختلال بویایی دچار می‌شوند نباید سکوت کنند و این اختلال را نادیده بگیرند. متخصصان بویایی‌شناسی (olfactologist) این علائم را به ‌خوبی می‌شناسند و درمان‌های پزشکی را برای بهبود این اختلال پیشنهاد می‌کنند. واضح است که می‌بایست تحقیقات بیشتری درباره درمان این اختلال انجام گیرد تا بیماران هرچه سریع‌تر بهبود یابند.