افرادی که هوش هیجانی بالاتری دارند بهتر می‌توانند اخبار جعلی را تشخیص دهند

اعتمادآنلاین| مژده اصغرزاده- انتشار اطلاعات غلط در قالب شایعه و تبلیغات فریبکارانه موضوع جدیدی نیست. حتی در دوران باستان نیز انتشار اخبار دروغ رواج داشت. اطلاعات غلطی که اکتاویوس درباره آنتونی و کلئوپاترا منتشر کرد باعث شد که آنان افراد شروری شناخته شوند. با وجود این، گسترش رسانه‌های اجتماعی، چرخه اخبار 24 ساعته و تمایل مردم به دانستن اخبار کوتاه نشان می‌دهد که اکنون دسترسی به اخبار غلط بیش از هر زمان دیگری فراوان و در دسترس است.

به گزارش اعتمادآنلاین ، به نقل از «The Conversation»، اخبار جعلی یا فیک نیوز در زمان رویدادهای مهمی چون برگزیت، انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و شیوع ویروس کرونا بیشتر شد. انتشار این دست اخبار میزان اعتماد به خبرگزاری‌ها، دولت و حتی واکسن کووید-19 را کاهش داد. در پژوهش جدیدی که انجام شد محققان دریافتند اخبار جعلی به یک اندازه بر انسان‌های مختلف تاثیر نمی‌گذارد. افرادی که هوش هیجانی بالاتری دارند بهتر می‌توانند اخبار جعلی را از واقعی تشخیص دهند.

اخبار غیرقابل‌ اعتماد

کسانی که خبرهای جعلی می‌سازند از انتشار آنها چه سودی می‌برند؟ شاید برخی از آنان در تلاش برای سرکوب یا قانونی ‌جلوه دادن دیدگاهی افراطی باشند؛ اما در بیشتر موارد به دنبال پول‌اند.

انتشاردهندگان خبرهای جعلی می‌خواهند با روش‌های خشونت‌بار توجه مخاطب را به خود جلب کنند تا مخاطب روی آن مطلب کلیک کند، به وب‌سایت مرجع برود یا آن خبر را به اشتراک بگذارد. این افراد از طریق جذب تبلیغات در وب‌سایت‌شان کسب درآمد می‌کنند. هرچه این خبرها عجیب‌تر باشد، احتمال کلیک یا به اشتراک‌گذاری آن بیشتر خواهد شد و هرچه سایت بازدید بیشتری داشته باشد، درآمد آنها از راه تبلیغات نیز افزایش خواهد یافت.

تحقیقاتی در زمینه روانشناسی و علوم سیاسی طی چند سال اخیر انجام شده تا مشخص شود که چه کسانی اخبار جعلی را باور می‌کنند و چطور می‌توان این اخبار را شناسایی و رد کرد. گوردون پنی‌کوک (Gordon Pennycook)، محقق و روانشناس در دانشگاه رجینای کانادا، در سال 2019 با همکارانش تحقیقی انجام دادند و عوامل مختلفی را که افراد را تحت تاثیر اخبار جعلی قرار می‌دهند بررسی کردند. آنها دریافتند کسانی که تفکر تحلیلی دارند قادرند بهتر از سایرین اخبار جعلی را تشخیص دهند.

در پژوهش جدیدی که مارک شفرد و ناریسونگ هوه (Mark Shephard and Narisong Huhe) و استفانی پرستون (Stephanie Preston) با ارزیابی تشخیص اخبار جعلی بر نمونه‌ای از مردم انگلیس صورت گرفت طیف وسیعی از اخبار اعم از اخبار سلامت، مهاجرت، جنایی، آموزش و تغییرات آب‌وهوایی بررسی شد تا تحقیق پنی‌کوک تکمیل شود.

از شرکت‌کنندگان در این پژوهش سوالات مختلفی درباره صحت هر خبر پرسیده شد. تشخیص اخبار جعلی بسیار چالش‌برانگیز بود ولی به طور متوسط شرکت‌کنندگان می‌توانستند اخبار جعلی را تشخیص دهند. در این تحقیق سعی شد ارتباط بین افرادی که سطح بالایی از هوش هیجانی دارند (یعنی آگاهی و توانایی تسلط بر احساسات و درک احساسات دیگران را دارند) و کسانی را که می‌توانند اخبار جعلی را شناسایی کنند کشف کنند.

با استفاده از پرسشنامه‌های مربوط به هوش هیجانی که شرکت‌کنندگان پر کردند مشخص شد کسانی که هوش هیجانی بالاتری دارند بهتر می‌توانند اخبار جعلی را تشخیص دهند. تحقیقات نشان داده که می‌توان هوش هیجانی را ارتقا داد. پژوهشگران در حال کار روی روشی هستند تا بتوانند به افراد آموزش دهند که هوش هیجانی خود را بالا ببرند و اخبار جعلی را کشف کنند. به این ترتیب می‌توان به افراد یاد داد تا با دقت بیشتری به اخبار گوش دهند و متوجه شوند کدام خبر جعلی و کدام درست است.