تاثیرگذارترین کمپانی‌های دنیا از نگاه مجله «تایم»/ از گوگل و اپل تا نایک، آدیداس و کلاب‌هاوس

اعتمادآنلاین| آزاده اتحاد- مجله «تایم» به تازگی فهرست صد کمپانی تاثیرگذار حال حاضر دنیا را منتشر کرده است. در این فهرست که به پنج بخش تحت عناوین «پیشگامان»، «رهبران»، «نوآوران»، «غول‌ها» و «اخلالگران» تقسیم شده، نام برخی از غول‌های حوزه‌های بهداشت، محیط زیست، گردشگری، خودرو، فناوری، تغذیه، پوشاک، مسابقه و سرگرمی، آموزش و... به چشم می‌خورد.

ما، کاربران اینترنتی جهان امروز، به طور روزانه با این اسامی سروکار داریم، بی‌آنکه از اهمیت و نفوذشان باخبر باشیم. بسیاری از این کمپانی‌ها در دوران همه‌گیری ویروس کووید-19 و نیز به نفع زندگی روزانه انسان‌ها، کره زمین و بازار و اقتصاد جهانی دست به تغییرات و نوآوری‌های مهمی زده‌اند؛ که البته سود و درآمدهای هنگفتی هم برایشان به همراه داشته است. ناگفته نماند که بسیاری از این کمپانی‌ها این سود و درآمد حاصل از شرایط فعلی را برای کمک به وضعیت معیشتی و سلامت مردم به کار بسته‌اند.

در اینجا نگاهی به تعدادی از مهم‌ترین‌ و نام‌آشناترین‌ شرکت‌ها در هر بخش می‌اندازیم.

***

رهبران

اپل Apple

معرفی محصولات و خدمات تازه

اپل در فصل تعطیلات، به لطف شرایط متاثر از همه‌گیری، یعنی دورکاری و آموزش آنلاین، در فروش ‌آی‌مک و آی‌پد رکوردی 111 میلیارد دلاری را به نام خود ثبت کرد. افزون بر این، اعلام کرد که در تولید مک جدید خود پردازنده‌های اینتل را از رده خارج خواهد کرد و از تراشه‌های ساخت خود که پیش از این در آیفون و آی‌پد امتحانش را پس داده بود استفاده خواهد کرد. این کمپانی همچنین قصد دارد مدل‌های جدید آیفون را وارد رقابت 5G کند و سرویس‌هایی مثل اپل فیتنس پلاس (Apple Fintess+) را نیز ویژه دوران کرونا در اختیار کاربران خود قرار داده است.

سونی Sony Group Corporation

تولید کنسول‌های بازی پرتقاضا

به دنبال ادامه همه‌گیری و افزایش محبوبیت بازی‌های ویدئویی در این دوران، سونی، این کمپانی ژاپنی تولید لوازم الکترونیکی و بازی‌های ویدئویی، از یکی از پرتقاضاترین گجت‌های سال رونمایی کرد: پلی‌استیشن 5. این کنسول بزرگ و قدرتمند در نوامبر روانه بازار شد و تا پایان دسامبر به رغم مشکلاتی که بر اثر همه‌گیری در زنجیره تامین به وجود آمده، چهار و نیم میلیون دستگاه از آن به فروش رفت. جز این، مجموعه تلویزیونی انیمه «شیطان‌کش» (Demon Slayer) که در اکتبر از سوی این کمپانی پخش شد یکی از پردرآمدترین فیلم‌های تمام دوران ژاپن شد.

نایک Nike

حمایت از تغییر

نایک در جلوتر بودن از رقبایش در حمایت از جنبش‌های فرهنگی رکوردار است. در سال 2018، وقتی با ساخت و انتشار یک آگهی تبلیغاتی با حضور کالین کپرنیک ورزشکار و فعال آمریکایی خبرساز شد، هم با افزایش 6 میلیارد دلاری در ارزش بازاری مواجه شد و هم نشان داد که برابری اجتماعی و برابری برند می‌تواند در کنار هم قرار گیرد. سال 2020، در جریان اعتراض‌های سراسری علیه نژادپرستی سیستماتیک در آمریکا، نایک نه فقط تنها برندی بود که پیامی در حمایت از تغییر منتشر کرد- و به کارمندانش قول داد که اوضاع خودش را نیز بهتر خواهد کرد- بلکه اولین برندی بود که اعلام کرد از نهادهای حامی عدالت اجتماعی حمایت مالی خواهد کرد. نایک، کانورس (Converse)، برند جردن (Jordan Brand) و مایکل جردن (Michael Jordan) در مجموع اعلام کردند که یک بودجه 140 میلیون دلاری برای کمک به این نهادها اختصاص داده‌اند؛ سهم نایک 40 میلیون دلار بود.

توییتر Twitter

به‌روز کردن پلتفرم

توییتر در مقایسه با دیگر غول‌های شبکه‌های اجتماعی سود کمتری داشته است. در ماه فوریه، این کمپانی اعلام کرد که با معرفی قابلیت‌های بلندپروازانه تازه، درآمدش را تا سال 2023 دو برابر خواهد کرد؛ از جمله توییتر اسپیسز (Twitter Spaces)، تاپیکس (Topics)، سرویسی مشابه کلاب‌هاوس و به زودی سوپر فالوز (Super Follows)، ویژگی جمع‌سپاری دریافت هزینه‌ای که به کاربران توییتر اجازه می‌دهد از فالوئرها در ازای دسترسی به محتوای اضافی خود هزینه دریافت کنند. توییتر همچنین اعلام کرد که سیاست‌های خود را با اضافه کردن قابلیتی تحت عنوان بردواچ (Birdwatch) برای مقابله با انتشار و گسترش شایعات، اطلاعات غلط و اخبار نادرست تغییر داده است و اکانت دونالد ترامپ را هم در ژانویه از دسترس خارج کرد.

مسترکارد Mastercard

پیشرفت مالی

در آینده مسترکارد پلاستیک وجود نخواهد داشت. پرداخت بدون تماس در راه است و در سال 2020، خریدهای «بدون کارت» (آنلاین یا خودکار) نزدیک به 45 درصد از تراکنش‌های این کمپانی را به خود اختصاص داد؛ نقطه‌ای روشن در سالی که تراکنش‌های مسترکارد زیاد بالا نرفت و درآمد 15.3 میلیارد دلاری‌اش 9 درصد کاهش پیدا کرد. از سویی مسترکارد در بازار 120 هزار میلیارد دلاری پراخت‌های بنگاه به بنگاه و فعالیت‌هایش در ارز دیجیتالی و رمزارز (از جمله همکاری با دولت‌های مرکزی) نیز فرصت پیشرفت دارد.

جانسون اند جانسون Johnson & Johnson

تولید واکسن یک‌ دز

وقتی پای تزریق واکسن به میان می‌آید، هرچه ساده‌تر بهتر. به همین خاطر وزارت بهداشت آمریکا از واکسن تولیدی این شرکت برای ویروس کووید-19 استقبال کرد؛ جانسون اند جانسون برخلاف سایر واکسن‌ها فقط یک بار تزریق می‌شود. اما به دنبال گزارش‌های تعدادی از دریافت‌کنندگان این واکسن مبنی بر بروز چند مورد خون‌لختگی، تزریق آن از اواسط آوریل در آمریکا و صدورش به اروپا متوقف شد. از میان هفت میلیون واکسینه‌شده، هفت نفر دچار ترومبوز عروق مغزی شده‌اند. با این حال، به تازگی مسئولان امور بهداشتی آمریکا از جمله «سازمان غذا و دارو» وابسته به وزارت بهداشت این کشور، تزریق واکسن جانسون اند جانسون را دوباره توصیه و اعلام کرده‌اند که مزایای این واکسن از آثار جانبی آن به مراتب بیشتر و این عوارض اندک قابل اغماض است. قرار است تا آخر ماه ژوئن 55 میلیون دز از این واکسن به اروپا صادر شود.

نوآوران

دولینگو Duolingo

آموزش به کاربران

دولینگو، اپلیکیشن آموزش زبانی که از سال 2011 راه‌اندازی شده، بیش از 500 میلیون بار دانلود شده است. سال گذشته با حضور اجباری بچه‌ها در خانه، برنامه‌ای را روانه بازار کرد که به بچه‌های سه تا هفت سال امکان آموزش خواندن و نوشتن همراه با بازی بدهد. استفاده از قابلیت امتحان مهارت انگلیسی آنلاین این اپلیکیشن هم که به دانشجویان بین‌المللی بیشتری فرصت داد تا برای تحصیل در دانشگاه‌های آمریکایی (که پیش از این باید حضوری می‌بود) درخواست دهند، 2 هزار درصد افزایش یافت.

نینتندو Nintendo

ایجاد اجتماع

وقتی همه‌گیری باعث جدایی میان آدم‌ها شد، نینتندو و کنسول سوییچش (Switch)، در اجتماعات مجازی، فرصتی برای فرار از این وضعیت در اختیار کاربران قرار دادند. قسمت دوم انیمال کراسینگ (Animal Crossing) که به گفته بسیاری بار ماه‌های آغازین قرنطینه را یک‌تنه به دوش کشید، بازی مزرعه‌داری یا شبیه‌سازی است که میانگین زمان بازی در آن معمولاً چند صد ساعت است. انیمال کراسینگ بهترین بازی برای گذران قرنطینه، ساخت‌وساز و به اشتراک گذاشتن ساخته‌ها و سفر به شهرها و ملاقات دیگر بازی‌کننده‌هاست. این بازی چنان محبوبیت یافت که در همان روز اول در تمام فروشگاه‌های دنیا تمام شد و بعد از آن، همه به خرید دیجیتالی این بازی روی آوردند. فروش کنسول سوییچ آن‌قدر افزایش یافت که تا ماه‌ها هیچ کنسولی در بازار نبود و بازی به‌ تنهایی رکورد فروش تمام بازی‌های 2020 را، مجموعاً، شکست. مجموعه نینتندو از مه تا سپتامبر 2020، 73.3 درصد افزایش فروش داشت. رینگ فیت ادونچر (Adventure Ring Fit) هم که برنامه‌های ورزش در خانه دارد در فهرست پرفروش‌ترین بازی‌ها قرار گرفت. اما اقداماتی مثل اولین پارک موضوعی سوپر نینتندو ورلد (Super Nintendo World)، که در ماه مارس در اوزاکای ژاپن افتتاح شد، تا زمانی که کووید‌-19 ریشه‌کن شود، راه دشوارتری در پیش خواهد داشت.

نت‌فلیکس Netflix

بازتعریف هالیوود

با شیوع ویروس کرونا و ادامه قرنطینه‌های خانگی، تجربه تماشای فیلم در سالن سینما کم‌کم دارد به خاطرات می‌پیوندد. این میان هم می‌توان تقصیر را گردن همه‌گیری انداخت هم نت‌فلیکس. موفقیت این پلتفرم پخش آنلاین فیلم و سریال در جذب مخاطب (203 میلیون سابسکرایبر و این رقم همچنان رو به افزایش است) باعث شد استودیوهای فیلمسازی قدرتمندی همچون دیزنی تا برادران وارنر پلتفرم‌های پخش آنلاین خودشان را راه‌اندازی کنند. گفته می‌شود نت‌فلیکس در سال 2020، 17 میلیارد دلار بابت محتوای خود هزینه کرده است؛ آمازون هفت میلیارد دلار و دیزنی پلاس 1.75 میلیارد دلار. کارگردانانی مثل دیوید فینچر هم که از سیستم کنترل خلاقانه‌ای که بر این پلتفرم حاکم است هیجان‌زده شدند، فیلم‌هایشان را به آن سپردند. چنین شد که «منک» (Mank) فینچر، برخلاف بسیاری از فیلم‌هایی که به دلیل همه‌گیری پرده سینما را به خود ندیدند، به لطف حضور در پلتفرم پخش آنلاین وارد رقابت اسکار شد و 10 نامزدی را از آن خود کرد. البته هنوز مشخص نیست که بعد از واکسینه سراسری، مخاطبان سینما همچنان نت‌فلیکس را برای تماشای فیلم انتخاب کنند، اما یک چیز واضح است و آن اینکه سینما و هالیوود بعد از این به کل بازتعریف می‌شوند.

لگو The Lego Group

اقدام خلاقانه و تشویق خلاقیت

در دوران قرنطینه‌های سراسری، خلاقیت‌های لگو بچه‌ها را در خانه سرگرم کرد. گفته می‌شود این کمپانی در این دوران، به لطف فروش سرگرمی‌های خانگی و نیز طرح‌هایی که پیش از همه‌گیری‌، برای افزایش و تقویت فروش آنلاین محصولات خود در سرتاسر دنیا داشت، با رشد 21 درصدی در فروش مواجه شد. با اینکه محصول پرچمدار لگو همچنان همان آجرهای کلاسیک است، این کمپانی خانوادگی 88ساله با توجه به نیاز بازار در این دوران، محصولات جدیدی مثل لگو مدل بریل (Lego Braille Bricks) و نیز یکسری محتواهای آنلاین متناسب با همه‌گیری را به بازار تفریح و سرگرمی معرفی کرد.

زوم Zoom

تسهیل ارتباط مجازی

زوم که به واسطه همه‌گیری و قرنطینه‌های سرتاسری به بستر اصلی اجتماعات کاری، خانوادگی و دوستانه تبدیل شد، در سال گذشته ارزش سهامش از 2 برابر بالاتر رفت. این کمپانی حالا با معرفی قابلیت‌های تازه‌ اعلام کرده که خودش را برای دنیای پساکرونا آماده می‌کند.

اسپاتیفای Spotify

سرمایه‌گذاری هنگفت روی گفت‌وگو

سرویس پخش موسیقی اسپاتیفای که شیوه ارتباط با موسیقی را در دنیا عوض کرد سال 2020 را با 345 میلیون کاربر فعال ماهانه و 155 میلیون سابسکرایبر پولی به پایان رساند. حالا در حال گسترش جهانی است و به بیش از 170 بازار دسترسی پیدا کرده و با خرید گیملت (Gimlet) نزدیک به یک میلیارد دلار در تولید پادکست سرمایه‌گذاری کرده است. اسپاتیفای همچنین در نوامبر گذشته در مگافون (Megaphone)، کمپانی‌ای که به فروش آگهی‌های تبلیغاتی صوتی کمک می‌کند، 235 میلیون دلار سرمایه‌گذاری کرد. از سویی، افراد مشهوری چون مگان مرکل تا جو روگن را برای حضور در برنامه‌های خود جذب کرده و به تازگی از یک مجموعه گفت‌وگو میان بروس اسپرینگستین، خواننده و موزیسین آمریکایی، و باراک اوباما پرده‌برداری کرده است. به زودی نیز قرار است سرویسی به نام اسپاتیفای های‌فای (Spotify HiFi) را معرفی کند که به کاربرانش اجازه می‌دهد آثار مورد علاقه خود را با کیفیت سی‌دی بشنوند.

آدیداس Adidas

کاهش ضایعات

به لطف الیاف غیرطبیعی موجود در 60 درصد پوشاک جهانی، هر سری رختشویی به طور متوسط 6 میلیون میکروفیبر پلاستیکی وارد فاضلاب ما می‌کند. خرابکار اصلی هم پلی‌استر است که بیش از نیمی از الیاف غیرطبیعی بازار جهانی را تشکیل می‌دهد. بنابراین وقتی آدیداس، یکی از بزرگ‌ترین کمپانی‌های تولید پوشاک، قول داد که تا سال 2024 استفاده از پلی‌استر را در تمام محصولاتش متوقف کند، خبر بسیار مهمی بود. این وعده، به همراه راه‌اندازی خط توسعه پرایم‌بلو (Primeblue) و پرایم‌گرین (Primegreen)، 2 پارچه جدید مخصوص پوشاک ورزشی که صد درصد از پلی‌استر بازیافتی تولید می‌شوند، به‌ سرعت برای صنعت پوشاک استانداردی تازه تعریف کرد. و آدیداس را از رقبایی چون اسیکس (ASICS) که قول داده تا سال 2030 پلی‌استر خالص را از چرخه تولیدش حذف کند جلو انداخت.

ایکیا Ikea

حرکت فراتر از تولید محصولات یکبارمصرف

ایکیا سال‌ها در تولید مبلمان و لوازم خانه و آشپزخانه کاربردی تولید انبوه حرف اول را می‌زد؛ به‌ خصوص برای دانشجویان و جوانان. این محصولات خوب بودند، اما در نهایت یکبارمصرف و دورریختنی. حالا این غول سوئدی با 455 فروشگاه در 60 بازار، در تلاش است در آینده محصولات تجدیدپذیرتری تولید کند. این کمپانی با تجهیزات جدیدی که به زنجیره تولید خود اضافه کرده امیدوار است تا سال 2030 محصولات خود را با رویکردی مثبت در راستای بهبود بحران آب‌وهوایی و محیط‌زیست تولید کند؛ در واقع گاز گلخانه‌ای کمتری تولید کند. در چند سال اخیر، ایکیا روی مزرعه‌های آبی و پارک‌های خورشیدی زیادی سرمایه‌گذاری کرده، برای ارسال محصولات وسایل نقلیه برقی را آزمایش کرده و اولین فروشگاه دست‌دوم فروشی خود را نیز افتتاح کره است. این کمپانی به روند نوآوری خود ادامه داده و به تازگی با علی‌بابا هم دست به شراکت زده است.

غول‌ها

گوگل Google

در جست‌وجوی جهانی بهتر

گوگل، پربازدیدترین وب‌سایت دنیا، دیگر بخشی از ادبیات نوین ماست. ما وقتی می‌خواهیم چیزی را جست‌وجو کنیم، آن را گوگل می‌کنیم. سال گذشته این کمپانی اعلام کرد برای واکسینه کردن 250 هزار نفر از کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط کمک مالی خواهد کرد.

والمارت Walmart

تامین پوشاک، خوراک و واکسن آمریکا

والمارت در دوران همه‌گیری نقش بسیار مهمی در تامین تغذیه و پوشاک مردم ایفا و سال گذشته درآمدی نزدیک به 560 میلیارد دلار از آن خود کرد. و این موفقیت را همچون بسیاری از خرده‌فروشان دیگر مدیون افزایش خرید و فروش الکترونیکی است؛ والمارت در سه‌ماهه آخر سال 2020 با 69 درصد افزایش فروش آنلاین مواجه شد. حالا هزاران شعبه این کمپانی، بسیاری در مناطق حومه، در حال واکسینه کردن مشتریان خود هستند. والمارت همچنین در ترمیم چهره خدشه‌دارشده‌اش به عنوان سوء‌استفاده‌گر از کارگران با دستمزد پایین، در فوریه اعلام کرد که دستمزدها را افزایش خواهد داد.

فدکس Fedex

سود حاصل از قرنطینه

سفرهای هوایی بین‌المللی در سال 2020، 60 درصد کاهش یافت، اما یکی از بزرگ‌ترین خطوط هوایی دنیا نه تنها ضربه‌ای متحمل نشد بلکه رشد کرد. فدکس تقریباً با 700 هواپیما، به لطف قرنطینه سراسری از بابت افزایش تحویل مرسولات در منزل، که بیشتر تحویل بار جامانده در فرودگاه به مسافران بود، سود هنگفتی کرد. نزدیک به 65 درصد مرسولات بین اروپا و ایالات متحده جابه‌جا شد. این کمپانی همچنین در دسامبر، اولین واکسن کووید-19 را هم به ایالات‌ متحده رساند.

آمازون Amazon

رونق تجارت الکترونیکی

با تحمیل قرنطینه سرتاسری به شهرهای مختلف دنیا فروشگاه‌ها تعطیل شدند و کسب‌وکارهایی همچون آمازون رونق یافتند. این کمپانی که از سال 1994 پیشگام عرصه خرید و فروش آنلاین بوده است در تابستان گذشته بیشترین میزان سود را داشته و حالا با بیش از یک میلیون کارمند، دومین کمپانی بزرگ ایالات متحده به شمار می‌رود. آمازون در سال 2020 به تنهایی بیش از 400 هزار موقعیت شغلی در این کشور ایجاد کرده است.

اخلالگران

هواوی Huawei

توسعه فناوری دگرگون‌کننده

از نگاه دولت ایالات متحده، هواوی یک جاسوس کمونیست چینی است که برای اهداف شوم خود اطلاعات خصوصی را جمع‌آوری می‌کند. نزد چینی‌ها یک نمونه عالی از مهارت مهندسی است که رن ژنگفی، موسسش، را همچون استیو جابز تحسین می‌کنند. آنچه بر همگان روشن است این است که این شرکت مستقر در شنژن دومین سازنده تلفن همراه و تولیدکننده تجهیزات پیشرو مخابراتی‌ای است که در زیرساخت بیش از 170 کشور به کار گرفته شده. نقش پیشرو هواوی در توسعه 5G، یک فناوری دگرگون‌کننده که سرعت دانلود و بارگذاری را تا حد زیادی بالا می‌برد، باعث شد ایالات‌ متحده فناوری هواوی را قدغن کند و کمپینی راه بیندازد که متحدانش هم چنین کنند؛ این فشار تاکنون تاثیر چندانی بر روند رشد هواوی نگذاشته است.

کلاب‌هاوس Clubhouse

آغاز گفت‌وگو

با ادامه همه‌گیری کووید-19 بسیاری از مردم دنیا روز‌به‌روز بیشتر تشنه گردهمایی‌ها و اجتماعات انسانی شدند، نه فقط کنسرت یا سینما، که همین دورهمی‌های کوچک خانوادگی و دوستانه. این‌چنین شد که کلاب‌هاوس سر بر آورد، اپلیکیشنی که به شمار نامحدودی از کاربران اینترنتی امکان می‌دهد در اتاق‌های مجازی گرد هم بیایند و از هر آنچه می‌شود، از فناوری گرفته تا هنر، با هم گفت‌وگو کنند. این برنامه از زمان راه‌اندازی‌اش در آوریل 2020، در هفته بیش از 10 میلیون کاربر فعال از جمله ایلان ماسک و اپرا وینفری را به خود جذب کرده است. گفته می‌شود در پی استقبال چشمگیر کاربران اینترنتی، غول‌هایی همچون فیس‌بوک نیز در صددند خدمات مشابهی را به کاربران خود ارائه دهند.