غیرقانونی نیست، اما مکانیکی است

اعتمادآنلاین| صادق زیباکلام از دانشگاه تهران بازنشسته شد؛ حکمی که به گفته او در اسفند ماه 96 صادر شد. این استاد علوم سیاسی توضیح داد که «نه به خودم اطلاعی می‌دهند، نه دانشکده حقوق و نه گروه آموزشی درجریان این تصمیم قرارداشته است.» احتمال می‌دهد که سخنان اخیرش در مورد اسلامی شدن علوم انسانی از جمله دلایل بازنشستگی اجباری‌اش شده است.

دلیل بازنشستگی شما از استادی دانشگاه تهران چه بوده است؟ آیا موعد بازنشستگی‌تان بوده است؟

اعلام بازنشستگی من خلاف قانون نبوده؛ بخشنامه‌هایی از وزارت علوم و شورای عالی انقلاب فرهنگی وجود داشته که اگر استادی میزان مشخصی از خدمت و سن خاصی داشته باشد، دانشگاه می‌تواند بازنشسته‌اش کند اما مبحث بازنشستگی استاد نمی‌تواند تابع یک فرمول مشخص باشد. یک فرد 70 ساله با 40 سال سابقه ممکن است توانمندی‌های زیادی برای تدریس و تحقیق داشته باشد. جدا از فرمول‌ها و قاعده‌ها و آیین‌نامه‌ها غالبا رییس دانشگاه و گروه‌های آموزشی در این باره نظر می‌دهند. اما برخورد با من در دانشگاه تهران خیلی مکانیکی صورت گرفته است. اصلا در نظر گرفته نشده که من هنوز می‌توانم تدریس و پژوهش کنم یا خیر. بررسی نشده که دانشجویان لیسانس و دکتری از من راضی هستند یا توان مدیریت کلاس را دارم یا خیر. اصولا مدیریت دانشگاه یک کلام از گروه آموزشی استعلام نکرده است. اساتید می‌توانند در پایان سال تحصیلی یک پایه یا گروه بگیرند. تعداد این اساتید خیلی کم است چون علاوه بر آموزش باید مقاله و تحقیقات وجود داشته باشد. من هر سال گروه و پایه‌ام را گرفته‌ام. این نشان می‌دهد که هنوز دارای توانمندی‌هایی هستم. رییس دانشگاه تهران بدون تعلل به دستور عمل کرده و به همین دلیل است که ابهاماتی به وجود می‌آید.

دلیل کنار گذاشتن‌تان از دانشگاه آزاد چه بوده است؟

هیچ دلیلی ارایه نشد. من 10 سال بود که به صورت پاره‌وقت آنجا کار می‌کردم. اساتید هیات علمی دانشگاه‌ها می‌توانند عضو پاره‌وقت دانشگاه‌های آزاد باشند. دانشگاه آزاد قرار‌داد مرا لغو کرد، بدون اینکه توضیحی ارایه کند. دانشگاه تهران هم صرفا مساله سن و 40 سال تدریس را مطرح کرده است. این دو تصمیم در بهمن و اسفند 96گرفته شده است. در پاییز سال گذشته مجموعه برنامه‌هایی به نام گستره شریعت در مورد اسلامی شدن علوم انسانی برگزار شد. من در این برنامه‌ها استدلال کردم که علوم انسانی اسلامی نمی‌تواند وجود داشته باشد، چون علم نمی‌تواند تابع ایدئولوژی باشد. البته نمی‌خواهم بگویم این موضع‌گیری باعث اخراج از دانشگاه آزاد و بازنشستگی در دانشگاه تهران شده اما به من گفتند که اگر قبول ندارید علوم انسانی- اسلامی به وجود بیاید چه اصراری دارید در دانشگاه‌ها باشید؟

چه کسانی؟

دانشجوها و اساتید حزب‌اللهی می‌گفتند. به من می‌گفتند مادامی که امثال لیبرال‌های غربزده‌ای چون تو در دانشگاه‌ها باشند، علوم انسانی نمی‌تواند اسلامی شود.

شغل دیگری به جز تدریس در دانشگاه دارید؟

خیر؛ برخلاف همه در جمهوری اسلامی که دوست دارند بگویند مستضعف هستیم، از طرف خانواده پدری و مادری بسیار ثروتمندم و اگر حقوق دانشگاه را هم نگیرم، با فرزندانم تا آخر عمر می‌توانیم خیلی راحت زندگی کنیم.

چند سال تدریس کردید؟

25 سال دانشکده حقوق، چند سال دانشکده فنی و 7 سالی هم مرخصی بدون حقوق برای دکترا گرفته بودم. من استاد تمام هستم و قرار بود که با استاد تمام منعطف‌تر برخورد شود. در دوران آقای احمدی‌نژاد که خیلی از اساتید را به دلایل سیاسی بازنشسته کردند، چنین بحثی مطرح بود.

بعد از بازنشستگی می‌توانید از اتاق‌تان در دانشگاه استفاده کنید؟

بله؛ اتاقم را می‌گیرند و از همین الان غصه قاب‌هایم را گرفته‌ام. چون قاب‌هایی که در اتاق من است، بخشی از تاریخ ایران است. من معتقدم اصلح‌ترین مرجع برای تشخیص بازنشستگی گروه‌های آموزشی هستند.

شکایت می‌کنید؟

اگر گروه علوم سیاسی بگوید من توانمندی ندارم، من می‌روم و پشت سرم را نگاه نمی‌کنم. اما در صورتی که گروه علوم سیاسی بر توانایی تدریس من اذعان کند، اعتراض قانونی به تصمیم رییس دانشگاه خواهم کرد.

منبع: روزنامه اعتماد