هیچ مدیری به فکر بعد از خودش نیست

اعتمادآنلاین| چمران می گوید:یکی از مشکلات عمده، سیستم اداری ما است. همه مشکلات به مدیران فرسوده و قدیمی مربوط نیست. بسیاری از مشکلات نیز ناشی از عملکرد همین مدیران جوان است.

قانون منع به کارگیری بازنشستگان اخیرا تصویب و با استقبال بسیاری مواجه شده است. به نظر شما آثار مثبت و منفی اجرای این مصوبه چیست؟

استقبالی که می‌گویید به این خاطر است که همیشه بعد از تصویب هر طرحی در مجلس روی نکات مثبت آن تاکید می‌شود در حالی که ممکن است نکات منفی نیز داشته باشد. وجه مثبت قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان نیز این است که می‌تواند موجب جوان‌گرایی در پیکر دولت شود به خصوص اینکه گفته شد این قانون باید در مشاغل سطح بالا نیز رعایت شود. البته من از این بابت احساس خطر نیز می‌کنم.

چه خطری در این جوانگرایی وجود دارد؟

احتمالا اجرای این طرح موجب افزایش تعداد کارمندان دولت نخواهد شد. این فکر وجود ندارد که به ازای تعداد بازنشستگان باید نیروی جدید وارد شود. قاعدتا همان نیروهایی که در دولت هستند، جابه‌جا خواهند شد. مشکل دیگر این است که جوانان فارغ‌التحصیل در جامعه به خاطر نداشتن سرمایه و مشکلات دیگر به دنبال مشاغل دولتی هستند. این روحیه خطر بزرگی است که موجب فربه شدن دولت می‌شود. دولت از اول انقلاب تاکنون حدود پنج برابر شده است. آفت دیگر این روحیه این است که ابتکار جوانان در کارهای تولید را می‌خشکاند. به نظر من باید متوجه این خطر باشیم. منظورم این نیست که برای این جوانان کار ایجاد نکنیم بلکه معتقد هستم باید برای آنان کار خلاقانه و تولیدزا ایجاد کنیم تا به کار دولتی روی نیاورند.

با توجه به اینکه قانون اخیر چندان در افزایش سطح اشتغال کارایی نخواهد داشت و موجب جابه‌جایی‌های درون سازمانی می‌شود، بفرمایید به نظر شما مدیران و کارمندان جوان در سطح میانی، تجربه و مهارت کافی برای قرار گرفتن در سطوح عالی را دارند؟ این کادرسازی طی سالیان گذشته انجام شده است؟

مشکل اصلی ما این است که کادرسازی نمی‌کنیم. هر فردی در مسوولیتی که قرار دارد کار خود را انجام می‌دهد و به فکر این نیست که بعد از او چه کسی باید آنجا را اداره کند. فکر می‌کنند همیشه باید خودشان سرکار باشند در حالی که ما باید یک یا دو نسل بعد از خود را تربیت کنیم تا قابلیت جایگزینی را داشته باشند. تجربه دوران جنگ نشان می‌دهد که جوانان بعد از ورود به صحنه توانستند کارهای جهادی که انتظار نمی‌رفت را انجام دهند. البته مشکلات و ایراداتی نیز وجود داشت اما به هرحال در کنار مردان باتجربه قرار گرفته و آموختند.

با کنار گذاشتن مدیران بازنشسته از مشاغل دولتی یک خلأ مدیریت ایجاد خواهد شد که باید با استفاده از ظرفیت نیروهای جوان رفع شود. فکر می‌کنید این فرصت نصیب چه کسانی خواهد شد؟ امکان دارد که این خلأ موجب ایجاد یک فضای رانت، فساد و پارتی‌بازی شود؟

قطعا امکان دارد. به هرحال یک مدیر بازنشسته کنار می‌رود و از سطح پایین‌تر باید افرادی بالا بیایند. در این موقعیت مسائل سیاسی و جناحی خیلی دخیل است. متاسفانه شاهد رویکرد جناحی و سیاسی در جابه‌جایی‌ها در دولت یا شهرداری‌ها هستیم. یکسری افراد جدید تحت عنوان جوانگرایی یا نیروهای مطمئن وارد سیستم و دستگاه می‌شوند و آنها نیز رسوب می‌کنند و می‌مانند. ابتدای صحبت که به حجم دولت اشاره کردم منظورم همین بود نخواستم به مسائل سیاسی و جناحی بپردازم. بله، این خطر نیز وجود دارد که با کنار رفتن یک مدیر باتجربه و کارآمد فردی جای او را بگیرد که کاملا سیاسی و جناحی فکر می‌کند نه تخصصی. این رویکرد حتما مشکل‌آفرین خواهد بود.

روابط دوستانه و فامیلی نیز به اندازه نگاه‌های سیاسی موثر است، نیست؟

حتما همین طور است. این آفت را همین حالا هم شاهدیم. من شاهدم برخی علنا می‌گویند بلافاصله بعد از اینکه آمدیم باید پشت خود را ببندیم. این یعنی تا همیشه در این سازمان خواهیم ماند. یکی از مشکلات عمده، سیستم اداری ما است. همه مشکلات به مدیران فرسوده و قدیمی مربوط نیست. بسیاری از مشکلات نیز ناشی از عملکرد همین مدیران جوان است. به عنوان مثال یک مشکل مالی بزرگ در کشور را یک جوان سی‌ساله به وجود آورد. بر همین اساس معتقدم که نباید صرفا بر جوان بودن تکیه کرد. باید کارآمدی و به خصوص علایق ذاتی و درونی به انقلاب، مکتب و ایدئولوژی را نیز در نظر داشت. حتی خارجی‌ها که ایدئولوژی ما را ندارند علاقه و توجه به کشور را جایگزین می‌کنند و برای همین هم پیشرفت می‌کنند.

با توجه به آفت‌های احتمالی که در مورد آن صحبت کردیم، به ثمربخش بودن و موثر واقع شدن این مصوبه خوشبین هستید؟

بله، من خوشبین هستم. ان‌شاءالله که در اجرا درست عمل شود. امیدوارم که مدیران بخواهند کار کنند و دنبال مسائل جناحی نباشند زیرا این رویکرد در شرایط فعلی خیانت به کشور است.

منبع: روزنامه اعتماد