اجازه اعتراض به معترضان سوپاپ اطمینان نظام است

اعتمادآنلاین| جواد آرین‌منش تا چندی قبل دبیر حزب موتلفه در مشهد بود اما مدتی‌ است که حمیدرضا ترقی بر صندلی او تکیه زده است. آرین‌منش، نماینده اصولگرا در مجلس هفتم و هشتم مردم مشهد را نمایندگی می‌کرد و نایب‌رییس کمیسیون فرهنگی بود. با او در مورد تقابل‌های یکی دو روز اخیر در مشهد صحبت کردیم. او معتقد است نه تجمعات دی ماه و نه تجمعات اخیر مشهد ساماندهی نشده‌بوده و اعتراض مردم است. آرین‌منش می‌گوید اگر فرصت اعتراض را فراهم کنیم تا معترضان بدون نگرانی در جایی اجتماع کنند، سخنرانی کنند یا بیانیه و پیشنهاد و راهکار ارایه کنند نوعی سوپاپ اطمینان برای نظام ایجاد می‌شود و نباید از آن نگران بود.

هفته گذشته باز هم شاهد برخی تجمعات اعتراضی بودیم. به نظر شما این اعتراضات تداوم اعتراضات دی ماه است؟

بر اساس اصل 27 قانون اساسی تجمع و راهپیمایی بدون حمل سلاح به شرط اینکه مخل مبانی اسلام نباشد امری به حق شناخته شده و برای اجرایی شدن این بند از قانون ‌اساسی آیین‌نامه‌ای نیز وجود دارد. اخیرا هم تلاش‌هایی از سوی وزیر کشور و معاونت سیاسی وزیر کشور صورت گرفته تا آیین‌نامه‌ای تدوین شود و زمینه برگزاری سالم تجمعات و راهپیمایی‌ها فراهم شود اما متاسفانه در عمل تاکنون این اصل دموکراتیک قانون اساسی شکل اجرایی به خود نگرفته است. موانع فرهنگی، نبود احزاب پویا و فعال و نگرانی و ترس از امنیت برگزاری اینگونه مجامع یا تعهداتی که به عهده متقاضیان گذاشته می‌شود احتمالا دلایلی است که باعث محقق نشدن این اصل شده است. ما شاهد هستیم که صرفا برخی راهپیمایی‌های کلیشه‌ای و همیشگی که عموما موید رفتار دولت و حاکمیت است، مجوز دارد و تقریبا تاکنون راهپیمایی نداشتیم کسانی که شاید بتوان آنها را جزو اپوزیسیون تلقی کرد یا منتقد نظام دانست یا حتی اقلیت‌های دینی و مذهبی به موضوعی اعتراض کنند که این اعتراض مجوز داشته و قانونی باشد و از طریق این اجتماعات پیام خود را به صورت مستقیم منتقل کنند. بنابراین معتقدم بستر مشروع اجتماعات و راهپیمایی‌ها مهیا نشده از همین روی ما شاهد حرکت‌هایی از سوی برخی افراد معترض هستیم که در شکل‌های غیرمتعارف یا غیرقانونی این روزها درکشور شکل می‌گیرد. نتیجه این راهپیمایی‌ها هم تقابل بین معترضان و پلیس است که شرایطی نامطلوب ایجاد می‌کند. اگر فرصت این راه را فراهم می‌کردیم تا معترضان بدون نگرانی در جایی اجتماع کنند، سخنرانی کنند یا بیانیه و پیشنهاد و راهکار ارایه کنند نوعی سوپاپ اطمینان برای نظام ایجاد می‌شود و نباید از آن نگران بود. این اصل مترقی قانونی اساسی تاکنون تحقق پیدا نکرده و همواره شاهد بودیم که ضد انقلاب از آن بهره می‌برند و مدیریت آن به جای اینکه در داخل نظام و از سوی خودی‌ها انجام شود از شبکه‌های اجتماعی فراخوان داده می‌شود.

روز پنجشنبه معاون سیاسی استاندار خراسان رضوی اعلام کرد که تجمعات در مشهد غیرقانونی است. از سویی علم‌الهدی، امام جمعه این شهر نیز از مردم خواسته حالا که مجلس و دولت تماشاچی هستند، مردم به صحنه بیایند. به نظر شما این تقابل میان نیروهای اجرایی استان با تریبون‌داران مشهد به چه علت است؟

برخی دوگانگی‌ها همواره اتفاق می‌افتد بدون اینکه چارچوب آیین‌نامه‌ها مورد توجه قرار بگیرد. اگر راهپیمایی بر طبق آیین‌نامه باشد هماهنگی استانداری، فرمانداری، معاونت سیاسی با کسانی که فراخوان می‌دهند، لازم است. در اجرای این آیین‌نامه‌ها هم نباید شهروند درجه یک و دو داشته‌باشیم. با کسانی که درخواست تجمع می‌دهند چه با سلیقه ما جور در بیاید و چه سلیقه ما را تامین نکند باید در چارچوب ضوابط و معیارها رفتار کنیم. حرکت‌های اعتراضی که این روزها صورت می‌گیرد به تقابل معترضان با پلیس می‌انجامد البته در هیچ نقطه‌ای از ایران این اعتراضات مبتنی بر چارچوب آیین‌نامه اجتماعات نیست یعنی کسی متقاضی اعتراضات نبوده و به صورت خودجوش فشارهای اقتصادی این اتفاق را رقم می‌زند که البته این راه مطلوب نیست. مشکلات در کشور همچون فساد و فقر و نابرابری اجتماعی، بیکاری و... وجود دارد و جدی است و باید به مردم حق داد. البته این نکته را هم تاکید می‌کنم که راه برون رفت از مشکلات آشوب و هرج و مرج و درگیر شدن با پلیس و نافرمانی‌های مدنی نیست. ما امروز مخصوصا به عنوان کسی که به اصولگرا معروف شده‌ایم هرگز تقابل میان دولت و مردم و تقابل میان دولت و مجلس و اختلاف بین قوای سه‌گانه را در چنین شرایطی راهگشای حل مشکلات نمی‌دانیم. این طور نیست که ما فرض را بر این بگیریم که مشکلات کشور را دولتمردان ما نمی‌دانند و ما می‌خواهیم با تجمعات و راهپیمایی این مشکلات را منتقل کنیم لذا مردم به خیابان بیایند و علیه دولت شعار بدهند. اگر چنین اتفاقی رقم بخورد تضعیف قوای سه گانه و نظام جمهوری اسلامی است.

البته به نظر می‌رسد که شرایط مشهد متفاوت بوده است. تجربه اعتراضات دی‌ماه هم اثباتی بر همین مدعا بود که اعتراضات مشهد کاملا خودجوش نبوده است. چند روز پیش هم وزیر کشور اعلام کرد هیچ کدام از اعتراضات مدت اخیر از سوی گروهک‌های خارجی سازماندهی نشده‌بوده. تجربه دی ماه نشان داد که مدیریت‌ داخلی تجمعات محتمل‌تر است. امروز هم در اظهارات مقام اجرایی و امام جمعه تقابلی را شاهد هستیم. نظر شما چیست؟

ائمه جمعه در سراسر کشور طرف رجوع مردم هستند. مشکلات مردم به این علما منتقل می‌شود و طبیعتا در خطبه دوم نماز جمعه هم باید محتوای خطبه پرداختن به مسائل اجتماعی روز باشد. مهم‌ترین مسائل ما هم مشکلات حاد اقتصادی است که طرح ‌می‌شود و طرح این موضوع و مشکلات هم ضروری است اما اگر ما راه‌حل اصلی را تقابل مردم و دولت بدانیم، ‌معتقدم در شرایط فعلی راهکار قابل قبولی نیست و نتیجه‌ای از این تقابل نمی‌گیریم بلکه اتفاقا در شرایط بحران بیش از هر زمانی نیازمند وحدت و انسجام و عقلانیت هستیم. لذا در چنین شرایطی نمایندگان رهبری که طبعا دسترسی بیشتری نسبت به مردم عادی به مسوولان عالیرتبه کشور دارند، می‌توانند منویات مردم را منتقل کنند و تصمیمی گرفته شود که نتیجه آن حل مشکلات باشد.

این اظهارنظرها به تقابل دامن می‌زند یا آن را کمتر می‌کند؟

قطعا تقابل در هر شکل آن و در شرایط کنونی نه‌تنها راهگشای مشکلات نیست بلکه مشکلات را افزون می‌کند و امکان حل عاقلانه آن را دشوارتر می‌کند. اگر فرض بگیریم دولت نمی‌خواهد مشکل را حل کند و دولت مردمی نیست سوء‌ظن بدی نسبت به دولت است. اینگونه تصور می‌شود یا دولت آگاه نیست یا اراده‌ای برای حل مشکلات در شرایط کنونی ندارد و باید آن را هوشیار کرد. برای هوشیار کردن و تذکر به دولت هم مردم را به اعتراض فرابخوانیم و شعارهای ضد دولت سر داده شود؛ در این میان عده‌ای هم به خود حق می‌دهند که شعارهای متفاوتی ارایه دهند. اگر اجازه دهیم کار به تقابل با دولت بینجامد باید به دیگران هم این اجازه را بدهیم. برای مثال باید اجازه بدهیم که طرفداران دولت یا طرفداران احزاب و گروه‌های سیاسی مختلف هم شعارهای خود را بیان کنند تا احساس تبعیض و دوگانگی ایجاد نشود و مردمی که معترض و ناراضی هستند احساس نکنند هدف شلوغ کردن صحنه است تا صدای آنها شنیده نشود.

به نظر شما تجمعات روز پنجشنبه وجه اشتراکی یا افتراقی با اعتراضات دی ماه دارد؟

معتقدم ادامه همان حرکت‌هایی است که ریشه اقتصادی دارد. به هر حال شرایط اقتصادی کشور وخیم است. بیکاری 5,6 میلیونی جوانان، تعطیلی کارخانه‌ها، رکود طولانی‌مدتی که درکشور وجود دارد، تورم سرسام‌آوری که فلج‌کننده است، جمع زیادی از مردم زیر خط فقر قرار دارند و مجموعه این نارضایتی‌ها باعث ایجاد حرکت‌هایی در گذشته و اکنون شده که همگی ریشه در نارضایتی و وخامت اقتصادی دارد. برچسب زدن به جوانان که خیلی‌ها را می‌شناسیم. در داخل نظام هستند، برخی ایثارگر هستند یا رزمنده بودند برچسب ضد انقلاب می‌زنیم. با این برچسب زدن‌ها خود به خود آنان را از مسیر نظام و انقلاب دور می‌کنیم.

سازماندهی این اعتراضات را هم مثل قبل می‌دانید؟

معتقدم فاقد سازماندهی و رهبری است. حرکت‌هایی خودجوش و سازمان نیافته‌ای است که برخاسته از نارضایتی‌‌ها است.

در جریان اعتراضات 96 برخی چهره‌های امنیتی و اطلاعاتی و انتظامی یا حتی دولت معتقد بودند سازمان یافته است.

این حرکت‌ها به صورت خودجوش انجام می‌شود اما اپوزیسیون خارج از کشور به حساب خود می‌گذارد. وقتی ما به این حرکت‌ها رسمیت نمی‌دهیم طبیعی است که اپوزیسیون خارج از کشور روی موج سوار می‌شود روی موج حرکت‌های مردمی سوار می‌شوند و چنین تلقی می‌کنند که آنها هدایت می‌کنند.

فکر می‌کنید نیروهای داخلی مخالف دولت هم نمی‌توانند در ساماندهی این تجمعات تاثیرگذار باشند؟

به هر حال زمان تسویه حساب نیست. اینکه ما رییس‌جمهوری را به مجلس احضار کنیم، طرح سوال و استیضاح یا برکناری برخی از وزرا حتی تغییر رییس بانک مرکزی هیچ مشکلی را حل نمی‌کند. این‌ مسائل فقط وقت دولت و مجلس را می‌گیرد و دردی درمان و دوا نمی‌شود. مجلس باید بگوید نتیجه این اقدامات چیست؟ نابه‌سامانی‌های کشور حاصل ناکارآمدی همه مسوولان و قوای سه گانه است.

منبع: اعتماد