هاشمی را باید همان‌طوری که بود، شناخت/ تصویرسازی از شخصیت‌ها راه بجایی نمی‌برد/ انتقاد موسوی خویینی‌ها بیشتر متوجه طرفداران هاشمی بود/ یک نفر خطبه‌های هاشمی را جمع‌آوری و منتشر کند/ موسوی خویینی‌ها در نقل قول‌ها بسیار دقیق است/ هاشمی قبل از انقلاب از مبار

اعتمادآنلاین| اظهارات اخیر آیت‌الله محمد موسوی خویینی درباره مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و انتقادات او از هاشمی با واکنش‌های زیادی همراه شده است. به ویژه آنکه برخی اعتقاد دارند موسوی خویینی باید این انتقادات را در زمان حیات هاشمی رفسنجانی مطرح می‌کرد. عباس عبدی که زمانی سردبیری روزنامه سلام به مدیرمسئولی آیت‌الله موسوی خویینی را برعهده داشته است، طی گفت‌وگویی با اعتمادآنلاین به نقد و تحلیل این موضوع پرداخته است. او در این خصوص توضیح داد که «برداشت من این است که آقای موسوی خویینی‌ها بیشتر در پاسخ به این رفتار طرفداران آقای هاشمی که می‌خواهند تصویر غیرواقعی و روتوش‌کرده از ایشان ارایه دهند صحبت کرده‌اند و این تصویرسازی دروغین به نفع جامعه و اقای هاشمی نیست و راه بجایی ندارد.»

عباس عبدی تحلیلگر سیاسی در پاسخ به این پرسش که شکسته شدن سکوت آقای موسوی خویینی‌ها بعد از فوت آقای هاشمی را چگونه تحلیل می‌کنید و چرا این سخنان در زمان حیات آقای هاشمی مطرح نشد، توضیح داد: واقعیت این است که چنین صحبت‌هایی احتمالا پاسخی به تصویرسازی‌هایی است که از آقای هاشمی ساخته می‌شود. چراکه در زمان حیات آقای هاشمی چنین تصویرسازی وجود نداشت و مباحث و موضوعات به همان شکلی که واقعیت داشتند، بودند. اما درباره اینکه چرا در زمان حیات آقای هاشمی چنین مباحثی مطرح نشد، فرض کنید که این مسائل مطرح شده بودند. شما چه نتیجه‌ای می‌توانید بگیرید؟ آیا آقای هاشمی، جوابی می‌دادند؟

او ادامه داد: مگر آقای هاشمی در زمان حیات خودشان به این همه انتقاداتی که نسبت به ایشان مطرح شده بود، پاسخی دادند که حالا به موارد دیگر پاسخی بدهد؟ من تصور می‌کنم که این مباحث اخیر انتقاد به آقای هاشمی نبود، بلکه انتقادات به فضاسازی‌هایی بود که امروز درباره آقای هاشمی در حال شکل‌گیری است. بعلاوه بخش مهمی از انها در دفاع از آقای هاشمی بود ولی چون تصویرسازان این وجه دفاع از آقای هاشمی با تصورات امروزشان همخوانی ندارد آنها را علیه اقای هاشمی تلقی کرده‌اند. درحالی که گوینده با هدف دفاع و تحسین او گفته است.

عبدی با بیان اینکه برداشت من از صحبت‌های آقای موسوی خویینی‌ها چنین نیست که ایشان می‌خواسته تماماً علیه آقای هاشمی حرف بزند، تصریح کرد: آقای موسوی خویینی‌ها یک عقیده مشخصی دارد که قبلا در «سلام» آن را بیان کرده بودیم و ایشان هم بر آن تاکید داشت. این عقیده که همه شخصیت‌ها، مجموعه‌ای از تاریخ این ملت هستند. این چنین نیست که بیاییم همه را محکوم یا تبرئه کنیم و از افراد بت‌سازی یا آنان را تخریب کنیم.

انتقاد موسوی‌خویینی‌ها بیشتر متوجه طرفداران آقای هاشمی بود

او افزود: برداشت من این است که آقای موسوی خویینی‌ها بیشتر در پاسخ به این رفتار طرفداران آقای هاشمی که می‌خواهند تصویر غیرواقعی و روتوش‌کرده از ایشان ارایه دهند صحبت کرده‌اند و این تصویرسازی دروغین به نفع جامعه و آقای هاشمی نیست و راه بجایی ندارد. آقای هاشمی را باید همان‌طوری که بود شناخت. ضمنا ما یک آقای هاشمی هم نداریم، ما 3، 4 تا آقای هاشمی داریم در مقاطع گوناگون که هرکدام از آنها را باید جداگانه تحلیل کرد.

عبدی همچنین در پاسخ به این پرسش که آقای موسوی خویینی‌ها در این مصاحبه تعاریف و عبارتی را درباره آقای هاشمی به کار می‌برد و شما این تعاریف را چگونه تحلیل می‌کنید، تصریح کرد: این کلمات و عبارات مثل «سوپر چپ» و «سوپر رادیکال» شاید جالب نباشد که به‌کار ببریم ولی چون این کلمات در محاوره مطرح شده موضوع فرق می‌کند. اگر مصاحبه به شکل مکتوب بود، احتمالا این کلمات به شکل و ترتیب دیگری مطرح می‌شدند. البته آقای موسوی خویینی بخشی از مواردی را که گفتند قبلا هم گفته شده بود و به نظر می‌آید که نیازی در کاربرد آن نبود.

یک نفر خطبه‌های هاشمی را جمع‌آوری و منتشر کند

وی با طرح این پیشنهاد که «یک نفر پیدا شود و تمام سخنرانی‌های آقای هاشمی را در نمازهای جمعه دهه 60 که مکتوب و کامل پیاده شده است منتشر کند»، اظهار کرد: اگر این اتفاق رخ بدهد، خیلی از مسائل روشن خواهد شد. ضمن آنکه آقای موسوی خویینی‌ها نمی‌خواهد بگوید که آقای هاشمی فرد بد یا فرد خوبی بوده است. خود ایشان منتسب به جریان چپ است و این موضوع بدی نیست و اگر بخواهد چپ بودن ایشان را منفی تلقی کند، در واقع خودشان را رد کرده است. بحث بر سر این است که آیا تغییر و تحولات بوده یا خیر؟ قبول کنیم که آقای هاشمی قبلا چپ بوده است و یا به قول آقای موسوی، «سوپرچپ» بوده است. قبل از انقلاب آقای هاشمی از مبارزات مسلحانه حمایت می‌کرد. البته آقای موسوی خویینی‌ها نیز از این نوع مبارزات حمایت می‌کرد. ولی درصدد لاپوشانی ان نباید برآمد. دفاع از مبارزه مسلحانه با تصویری که اکنون از ایشان می‌سازند تناسب ندارد.

وی خاطرنشان کرد: می‌توانید به اسناد کمیسیون ماده 10 احزاب مراجعه کنید. آنجا این مسائل را کامل ببینید و بفهمید که ماجرا از چه قرار بوده است.

موسوی خویینی‌ها در نقل قول‌ها بسیار دقیق است

عبدی با بیان اینکه آقای موسوی‌خویینی‌ها فرد بسیار دقیقی در نقل قول‌ها است، گفت: من در عین حال می‌خواهم به این نکته اشاره کنم که امسال دوستانی از روزنامه سازندگی از من درخواست کردند که با آقای کرباسچی درباره آقای هاشمی مناظره کنم. پارسال هم دوستان دیگر در سالگرد فوت ایشان خواستار این گفتگو با آقای زنجانی بودند. من پاسخ دادم که دوست ندارم اکنون در نقد آقای هاشمی صحبت کنم. هرچه بوده تمام شده و رفته و خدا ایشان را رحمت کند.

این تحلیلگر سیاسی با بیان اینکه امروز زمان مناسبی برای طرح برخی مسائل نیست، اظهار کرد: سر یک فرصت مناسب و البته غیر معطوف به مسائل سیاسی روز، می‌توان درباره امور مختلف در خصوص آقای هاشمی صحبت کرد. البته من بخشی از نقدهایم را گفته‌ام، دوستان ایشان بیایند و یکی از این نکات و موارد را پاسخ بدهند. متاسفانه چون نمی‌توانند پاسخ دهند فوری برچسب تخریب‌گری می‌زنند. با این حال اگر من جای آقای موسوی‌خویینی‌ها بودم شاید این مصاحبه را در این مقطع سالگرد فوت ایشان انجام نمی‌دادم یا حداقل مصاحبه مکتوب می‌کردم. طبعاً به تشخیص خودشان این کار را درست دانسته‌اند. اینکه بگوییم چرا در زمان حیات آقای هاشمی این مسائل را مطرح نکرده است، مگر ما که گفتیم چه گلی به سر ما زدند که اگر ایشان در زمان حیات آقای هاشمی گفته بود، به سرش می‌زدند؟ آیا می‌پذیرفتند و می‌گفتند بله اشتباه شده است؟ اینها بهانه است.

دنبال حاشیه‌ها نباشیم

عبدی با بیان اینکه طرح مسائل حاشیه‌ای و فرعی به ما کمکی نخواهد کرد، تصریح کرد: حاشیه‌ها کمکی نمی‌کند. به نظرم نباید برای سنگر گرفتن پشت افراد از آنان تصویرسازی غیرواقعی نمود. بهتر است همان چهره‌ای که از آقای هاشمی وجود داشت را برجسته کنند و اگر خواستند بگویند ما طرفدار آقای هاشمی چهارم از سال 88 به بعد هستیم. نه آنکه پیش از آن را مخدوش و روتوش کنند. ما هم به این افراد در این مسیر کمک می‌کنیم ولی اگر قرار است به قبل برگردند بدانند که خیلی به نفع آنان نخواهد بود.

او افزود: یکی از مسائل عجیب و غریبی که درباره آقای هاشمی گفته می‌شود این است که ایشان مخالف اشغال سفارت بوده است. من نمی‌دانم و نمی‌فهمم که چطور این مساله مطرح می‌شود؟ خطبه‌های نماز جمعه ایشان را ببینید. مواضع ایشان را نسبت به این مساله در مقاطع گوناگون پیگیری کنید، بعد متوجه خواهید شد که ایشان حتی در خفا نیز هیچگاه چنین مخالفتی نداشته است. اگر مخالف بود قطعا سر یک هفته تمامش می‌کرد. بعلاوه چگونه ممکن است با این اتفاق مخالف باشد در حالی که بهره‌بردار اصلی از آن بوده است؟ آنان که می‌گویند آقای هاشمی با آن واقعه مخالف بود درکی از سیاست و شعور هاشمی ندارند.