جنگی در کار نیست/ در مقطع فعلی مذاکره جواب نمی‌دهد

اعتمادآنلاین| «سیدحسین موسویان» دیپلمات پیشین کشورمان در پاسخ به این پرسش که طرح عملیاتی تیم بولتون برای کشاندن ترامپ به دام جنگ چیست، به تشریح ابعاد هشتگانه طرح دو مرحله‌ای جناح جنگ‌طلب آمریکا پرداخت.

او مرحله اول این طرح را «فشار حداکثری» دانست و گفت: طرح عملیاتی این مرحله دارای چهار بعد است که از یک سال قبل آغاز شده و تا قبل از انتخابات سال 2020 آمریکا ادامه خواهد داشت. در بعد اول: جنگ اقتصادی شامل جامع‌ترین تحریم‌های اقتصادی و بستن تمام شریانات مالی و اقتصادی ایران به قصد ایجاد شورش و ناامنی و فروپاشی از داخل است. مهم‌ترین بخش این جنگ نیز بستن مجاری مبادلات بانکی، بازرگانی و فروش نفت ایران است.

بعد دوم: جنگ سیاسی است که محور آن کمپین دیپلماتیک در سطح جهانی با تأکید بر تهدید جلوه دادن و بزرگ‌نمایی ایران است. تشکیل اتحاد منطقه‌ای با اسرائیل و برخی از کشورهای عربی، اتهامات در مورد بمب هسته‌ای و تروریسم و توان دفاعی و موشکی، فشار به متحدان به ویژه اروپا برای همراه شدن با آمریکا بخشی از جنگ سیاسی است.

بعد سوم: جنگ روانی، تبلیغاتی، دیپلماسی عمومی است که با هدف تحریک و آماده سازی افکار عمومی جهانی و ایجاد رعب و وحشت در داخل ایران انجام می‌شود و جنجال اخیر اعزام ناوهای آمریکایی هم در این قالب می‌گنجد. پیشنهادهای مکرر ترامپ، بولتون، پمپئو و برایان هوک در مورد آمادگی برای مذاکره با تهران بخشی از عملیات در حوزه دیپلماسی عمومی و افکار عمومی جهانی است که آمریکا را خواهان گفت‌وگو و صلح و ایران را ضد گفت‌وگو و صلح جلوه دهند. کاخ سفید برنامه‌ریزی یک کمپین مفصل برای جلب حمایت و همراهی کنگره و افکار عمومی در داخل و خارج از آمریکا را نیز در دست اجرا دارد.

بعد چهارم: جنگ امنیتی است که شامل اقدامات متعددی است از جمله ایجاد ناامنی در داخل، حمایت از گروه‌های تروریستی و اپوزیسیون ایران، تشدید شکاف قومی در داخل ایران و تضعیف نیروهای متحد منطقه‌ای ایران همچون حزب‌الله لبنان و حشد الشعبی عراق است.

موسویان در توضیح مرحله دوم این طرح اظهار کرد: این مرحله «دام اقدام نظامی» برای ترامپ است.

او ادامه داد: در بعد اول این است که آنها ابتدا تا قبل از آغاز مبارزات اصلی انتخاباتی، نتیجه مرحله اول را ارزیابی خواهند کرد. اگر در مجموع نتیجه عملیات فشار حداکثری مطلوب باشد که نیازی به مرحله بعد نخواهند داشت. اولویت آن‌ها فروپاشی (نظام سیاسی ایران) بدون جنگ است؛ برخی شاخص‌های اقتصادی ایران بعد از خروج آمریکا از برجام، آنها را به نتیجه این سناریو امیدوار کرده است. برای مثال سقوط ارزش پول ملی، وضعیت اقتصادی و میزان تورم از جمله شاخص‌هایی است که جناح جنگ‌طلب را امیدوار کرده که با ادامه این روند، نیازی به جنگ نخواهد بود.

این دیپلمات با سابقه پیشین کشورمان تصریح کرد: بعد دوم این است که در طول چند ماه آینده سعی خواهند کرد، اقدامات آمریکا یک «عملیات دفاعی و نه تهاجمی» قلمداد شود. نتانیاهو با اطلاعات جعلی این بعد را مدیریت خواهد کرد. او با یک برنامه حساب شده، اطلاعات ساختگی برای مراکز امنیتی و اطلاعاتی آمریکا و سایر کشورهای غربی ارسال خواهد کرد مبنی بر این‌که ایران از طریق نیروهای متحد منطقه‌ای همچون حزب‌الله یا الحشد الشعبی یا حوثی‌ها قصد عملیات علیه نیروها یا تأسیسات آمریکا را در منطقه یا متحدان آمریکا دارد. نمونه آن را در سفر غیرمترقبه اخیر پمپئو دیدیم که وحشت زده به بغداد رفت. سرویس‌های اطلاعاتی اسرائیل اطلاعات ساختگی به واشنگتن داده بودند که ایرانی‌ها و متحدان‌شان قصد عملیات علیه نیروهای آمریکایی در عراق را دارند. رسانه‌های اسرائیل هم اخیراً گزارش‌هایی منتشر کرده و مدعی شده‌اند که ایران قصد عملیات علیه تأسیسات نفتی عربستان دارد و انتظار داریم این سناریوها تکرار شوند. سناریو انفجارات در کشتی‌های بندر الفجیره امارات هم اولین و آخرین این سناریو نخواهد بود.

موسویان بعد سوم را آماده‌سازی نیروها و پایگاه‌های نظامی آمریکا در ابعاد عملیات هوایی و دریایی در منطقه دانست و افزود: هرچند اقدامات آنها در این مرحله با اغراق‌های فراوان همراه بوده و با هدف جنگ روانی است، اما نوعی آماده‌سازی ظرفیت نظامی هم هست.

این دیپلمات پیشین کشورمان بعد چهارم مرحله دوم این طرح را خلق یک یا چند عملیات تروریستی توسط عوامل خودشان علیه نیروهای آمریکایی یا مراکز و تأسیسات متحدان آمریکا در منطقه دانست و گفت: با خلق این عملیات‌ها، بلافاصله ایران را متهم می‌کنند و اسناد ساختگی دال بر دخالت ایران هم فوراً منتشر می‌کنند. البته نباید از خطر عوامل خودسر نفوذی آنها هم غافل بود. آقای پمپئو به صراحت گفت که ما راهکارهای مختلف را آماده کرده‌ایم که اگر ایران تصمیم بدی گرفت، ترامپ قدرت انتخاب داشته باشد، نیروهای بازدارنده را مستقر کرده‌ایم که آمادگی پاسخ مناسب داشته باشیم.

او تاکید کرد: مقامات سیاسی، امنیتی و نظامی ایران باید از هم اکنون پادزهر همه ابعاد مختلف این توطئه‌ها را فراهم کنند. ممکن است کسانی در داخل حتی از روی احساسات انقلابی شعار دهند که نیروهای آمریکا و متحدان آنها را در منطقه باید مورد حمله قرار داد و نابود کرد، مراکز نفتی و نظامی مزدوران آمریکا در منطقه را باید منفجر کرد و چنین و چنان خواهیم کرد. باید دانست که این‌گونه شعارها دقیقاً بازی در زمین محور بولتون و نتانیاهوست و حتی ممکن است برای طرح چنین تهدیداتی در داخل ایران هزینه هم بکنند تا با بزرگ کردن این شعارها و تهدیدات توسط رسانه‌های جهانی، سند سازی کرده تا اقدامات خود را مشروع و دفاعی جلوه دهند.

دیپلمات پیشین کشورمان در پاسخ به کسانی که از احتمال جنگ می‌گویند، گفت: من مکرراً در چند ماه گذشته نوشته و گفته‌ام که شخص ترامپ، اکثریت کنگره و مردم و رسانه‌ها و اندیشکده‌ها و مراکز علمی آمریکا، سایر قدرت‌های جهانی و اکثریت قاطع کشورهای جهان با جنگ مخالف هستند و از این رو در مقطع فعلی جنگی در کار نیست. اما باید بدانیم که جبهه بولتون و نتانیاهو در چارچوب طرح دو مرحله‌ای با ابعاد هشت گانه‌ای که گفتم، برای کشاندن ترامپ به دام جنگ با ایران تلاش خواهد کرد. با خروج از برجام و حمایت سایر قدرت‌های جهانی از برجام، آمریکا در مقطع فعلی در موضع ضعف و انزواست و تلاش می‌کند که ورق را برگرداند.

سخنگوی پیشین تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در دوران اصلاحات در مورد مذاکره یا عدم مذاکره با آمریکا به ویژه که مقامات عالی و ارشد نظام بر مضر بودن مذاکره تاکید دارند، گفت: من در چهل سال گذشته همیشه معتقد به کاهش تشنج میان آمریکا و ایران بوده‌ام و افزایش خصومت و دشمنی را مفید ندانستم و نمی‌دانم. اما در چند ماه گذشته در چند مقاله و مصاحبه گفتم که در مقطع فعلی مذاکره جواب نمی‌دهد چون اولاً، مذاکره تحت فشار و تهدید حداکثری، به معنی ضعف و تسلیم است که مغایر با روحیه و غیرت ایرانی و اسلامی ملت ایران است. از این رو آمریکا باید به اصل احترام و عدم مداخله پایبند شود که دست از زورگویی و تهدید نداشته است. ثانیاً، هرچند ترامپ تشنه گفت‌وگو و مذاکره است اما چهره‌های کلیدی دولت او، دنبال تغییر نظام هستند و مذاکره نمی‌خواهند و طرح تمایل به مذاکره هم یک کار تبلیغاتی است. بنا بر این باید طرف آمریکایی تکلیف خود را روشن کند که هنوز نکرده است. ثالثاً، هیچ تضمینی هم وجود ندارد که به فرض مذاکره و توافق، طرف آمریکایی بدان پایبند باشد، پس باید تضمین‌های محکم در مورد پایبندی آمریکا وجود داشته باشد که ندارد. رابعاً، فرض کنیم همه این موارد هم قابل حل باشد، تا زمانی که در داخل یک اجماع و هماهنگی وجود نداشته باشد، هیچ مذاکره‌ای به نتیجه نمی‌رسد. در شرایط فعلی اتحاد و وحدت داخلی از اولویت اول برخوردار است.

معاون پیشین سیاست خارجی شورای عالی امنیت ملی در پاسخ به این پرسش که دلیل رفتارهای عجیب ترامپ چیست که از یک طرف تحریم و از طرف دیگر درخواست مذاکره و تماس از سوی ایران را مطرح می‌کند، اظهار کرد: جان بولتون قبل از ورود به کاخ سفید طرح «فشار حداکثری» را مکتوب به ترامپ داد. در این طرح به ترامپ پیشنهاد کرده که از برجام خارج شوید، تحریم‌های حداکثری را آغاز کنید، مرتب پیشنهاد آمادگی برای مذاکره را مطرح کنید، مطمئن باشید که ایرانی‌ها رد خواهند کرد، آن وقت تحریم‌ها را افزایش دهید و بدین ترتیب در افکار عمومی جهانی هم توپ در زمین ایرانی‌ها خواهد بود که حاضر به گفت‌وگو نیستند. از این رو بسیاری از سیاستمداران و رسانه‌های بزرگ و کارشناسان و اساتید برجسته آمریکایی و حتی اروپایی‌، روسی و چینی وارد میدان شده‌اند که دست جبهه جنگ طلب را نزد افکار عمومی آمریکا و دنیا باز کنند و مانع این توطئه شوند و به ترامپ فشار بیاورند که بولتون را از کار برکنار و جناح جنگ‌طلب را منزوی کنند.

او گفت: آن عده‌ای که اصرار می‌کنند جان بولتون دنبال جنگ نیست و جنگ‌طلب نیست، در واقع متوجه باشند که در کدام جبهه کار می‌کنند.

موسویان ادامه داد: این پروژه از یک سال قبل کلید خورده و در حال اجراست. آخرین گفته ترامپ که طرف ایرانی به من زنگ بزند و خبر سی ان ان که کاخ سفید شماره تلفن هم از طریق سفارت سوئیس به تهران داده نیز بخشی از جنگ تبلیغاتی علیه ماست. از این رو ایران هم باید ابتکار متقابل داشته باشد. برای مثال در پاسخ به درخواست تماس و دادن تلفن توسط طرف آمریکایی، تهران هم می‌توانست تلفن بدهد و بگوید اگر آقای ترامپ کاری دارد، زنگ بزند. بعید است ترامپ زنگ بزند اما در افکار عمومی جهان مطرح خواهد شد که تهران به شما شماره داده و اگر جدی هستید زنگ بزنید. اما در کارزار دیپلماسی عمومی و در جهت آرایش جنگی متقابل در بخش دیپلماسی عمومی و افکار عمومی، این‌گونه اقدامات، پرتاب کردن توپ به زمین ترامپ است. حالا اگر ترامپ هم زنگی زد که نشان از اقتدار ایران خواهد بود و ما ضرر نخواهیم کرد.

او در پاسخ به این‌که اظهارات «سیدعباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه که گفته است، کاخ سفید تلفن ما (ایران) را دارد و اگر کاری دارند زنگ بزنند تاکید کرد: این موضع ناشی از شناخت درست از جنگ تبلیغاتی آمریکا و در جهت دفع این توطئه است.

منبع: ایسنا