اینستکس ضعیف‌تر از حد تصور بود

اعتمادآنلاین| نوذر شفیعی، کارشناس مسائل بین‌الملل، در خصوص گام دوم ایران در واکنش به بدعهدی‌های طرف مقابل به خصوص کشورهای اروپایی در عدم انجام تعهداتشان در قالب برجام، گفت: به اعتقاد من گام دوم اقدام ایران در واکنش به عدم انجام تعهدات طرفین و باقیمانده در برجام به خصوص کشورهای اروپایی پس از پشت سر گذاشتن چهار مرحله حساس انجام شد.

وی گفت: در مرحله اول زمان ورود ایران به مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران بود، ما با حُسن نیت وارد این گفتگوها شدیم و البته بر اساس ماده 4 NPT و اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دستیابی هر کشوری از جمله ایران به دانش صلح‌آمیز هسته‌ای حق مسلم و غیرقابل اجتناب به حساب می‌آید.

شفیعی افزود: دومین مرحله این است که ایران یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، صبر استراتژیک به خرج داد به این معنا که هر آنچه را که امروز انجام می‌دهد را می‌توانست سال گذشته انجام دهد.

کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: پس از تعهد اروپایی‌ها به ایجاد سازوکار مالی برای تداوم تبادلات تجاری با ایران، مرحله سوم ما هم آغاز شد. ما تا همین امروز شاهد هستیم که هیچ گونه اتفاق خاصی در این ساز و کار رخ نداده است. شما ببینید اینستکس بسیار کوچک‌تر و ضعیف‌تر از آن چیزی بود که تصور می‌شد.

وی ادامه داد: در مرحله آخر هم ایران دو ماه به طرف‌های باقیمانده در برجام به خصوص کشورهای اروپایی فرصت داد تا آنها بتوانند در راستای انجام تعهدات خود در قالب برجام گامی بردارند که این می‌تواند عالی‌ترین درجه حُسن نیت از طرف یک کشور نسبت به حقوق خود در عرصه بین‌الملل به حساب آید.

شفیعی گفت: امروز دیگر توپ در زمین اروپایی‌ها است، ایران نشان داده است که همانگونه که آمادگی لازم برای انعطاف در مسائل مختلف را دارد هر جا که لازم باشد هم با قاطعیت و جدیت لازم برخورد خواهد کرد.

این عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه برداشتن گام دوم ایران یک مرحله تاریخی و نقطه عطفی در روابط میان ایران و اروپا است، خاطرنشان کرد: ایران کماکان راه را باز گذاشته و در صورت انجام تعهدات طرف مقابل می‌تواند به نقطه صفر یعنی زمانی که این کاهش تعهدات را شروع کرد برگردد.

وی ادامه داد: در این مرحله ایران و اروپا باید تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند به روابط دوستانه و همکاری با خود ادامه دهند یا مسیر دیگری را انتخاب خواهند کرد. اگر اروپا واکنش مثبت نشان ندهد به این معنا است که احتمالاً آنها به سمت آمریکا حرکت کرده و در فشار به ایران سیاست‌های آمریکا را همراهی خواهند کرد.

شفیعی افزود: اگر این اتفاق بیافتد در حقیقت آن‌ها به رؤیای اصلی که بدل شدن به اروپای متحد و مستقل بود پشت پا خواهند زد.

کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: برای اروپایی‌ها باید این واقعیت مورد قبول باشد که ایران حق دارد نسبت به عدم انجام تعهدات آنها در قبال برجام و تأمین نشدن منافع اقتصادی ایران در راستای برجام از خود واکنش نشان دهد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: برجام نمی‌تواند به صورت یکطرفه اجرا شود و تمام هزینه‌های آن بر دوش ایران باشد و باید برای اروپا قابل درک باشد که ایران همزمان که تعهداتی را در برجام دارد و همه آنها را هم انجام داده است، از حقوقی هم برخوردار است که امروز تأمین شدن آنها در گروی انجام تعهدات طرف‌های باقیمانده در برجام به خصوص کشورهای اروپایی است.

منبع: مهر