رحمانی‌فضلی از تیغ استیضاح نمایندگان مجلس عبور کرد؟/ آیا استیضاح وزیر کشور بار دیگر مشمول مرور زمان می‌شود؟/ نمایندگان مجلس سال 99 همچنان از حوادث آبان‌ماه عصبانی خواهند بود؟

اعتمادآنلاین| مجلس در تکاپوی استیضاح و دولت در تلاش برای گریز وزرا از آن است. تا به حال هفت استیضاح و جابه‌جایی در دولت دوازدهم رخ داده و سه تغییر دیگر کابینه را از حد نصاب می‌اندازد. بر همین اساس دولت سعی می‌کند به هر نحوی شده دست‌کم تا پایان مجلس دهم تغییر دیگری در هیات دولت اتفاق نیفتد.

به گزارش اعتمادآنلاین ، عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور این روزها در مظان اتهام است. بعد از وقوع حوادث آبان‌ماه، بسیاری از جمله نمایندگان مجلس او را به عنوان رئیس شورای امنیت کشور و مسئول نظارت بر اجرای طرح افزایش قیمت بنزین مقصر اتفاقات اخیر می‌دانند. این در حالی است که خود رحمانی‌فضلی عقیده دارد ایراد کار در نحوه اطلاع‌رسانی اجرای این طرح است و رئیس کارگروه آن رئیس صداوسیما بوده و خودش باید در این خصوص توضیح دهد.

اما این صحبت‌ها و توجیه‌ها گویا برای نمایندگان مجلس قانع‌کننده نبود، به همین دلیل با وجود تشکیل جلسه مشترک رحمانی‌فضلی با نمایندگانی که استیضاح او را امضا کرده بودند، اصرار‌ها بر اعلام‌وصول در هیات‌رئیسه بود، هرچند علی مطهری نماینده تهران می‌گوید هیات‌رئیسه مجلس استیضاح رحمانی‌فضلی را به دلیل مخالفت رهبری اعلام وصول نمی‌کند و آنها این استیضاح را به بعد از برگزاری انتخابات موکول خواهند کرد.

ماجرای اصرار نمایندگان بر استیضاح رحمانی‌فضلی چه بود؟

این در حالی است که گفته می‌‌شود با وجود فشارها 20 نفر از نمایندگان مجلس امضای خود را از استیضاح وزیر کشور پس نگرفته‌اند. بر اساس آیین‌نامه داخلی مجلس و اصل 89 قانون اساسی، در صورت درخواست 10 نماینده، مجلس موظف است استیضاح وزرا را به جریان اندازد.

طرح استیضاح رحمانی‌فضلی از روز یکشنبه سوم آذر کلید خورد و با وجود اینکه نمایندگان تاکید کردند از توضیحات رحمانی‌فضلی قانع نشده‌اند، هیات‌رئیسه این استیضاح را اعلام وصول نمی‌کند. علت استیضاح او حوادث آبان‌ماه بعد از گرانی بنزین و عدم پیش‌بینی تمهیدات امنیتی و اجتماعی لازم پس از اجرای این طرح اعلام شد.

مطهری همچنین هفته گذشته 26 آذرماه با اعتراض به عملکرد هیات‌رئیسه، از اعلام وصول نشدن استیضاح رحمانی‌فضلی انتقاد کرده بود. او در این رابطه به خبرنگاران گفت: «استیضاح وزیر کشور امضای کافی برای اعلام وصول داشت و این مطلب را آقای لاریجانی رئیس مجلس هم تایید کرد. ما اصرار داشتیم تا خود ایشان اداره جلسه را بر عهده دارد استیضاح اعلام وصول شود. ایشان به ما قول داد که این کار انجام شود، ولی جلسه را ترک کرد و آقای مصری، نایب رئیس مجلس، گفت مگر من سرباز آقای لاریجانی هستم؟ چرا خودش این کار را نکرد؟ چرا این موضوع به نام من تمام شود؟»

اختلاف‌نظر هیات‌رئیسه و مطهری بر سر عدد امضای استیضاح وزیر کشور

علیرضا رحیمی، عضو هیات‌رئیسه مجلس، علاوه بر تایید رایزنی مطهری با هیات‌رئیسه برای اعلام وصول این استیضاح در روز یکشنبه اول دی‌ماه به مهر گفت: «هیات‌رئیسه و آقای مطهری در مورد عدد امضاهای استیضاح وزیر کشور اختلاف‌نظر دارند. هیات‌رئیسه معتقد است امضاهای طرح استیضاح وزیر کشور، عدد قانونی برای اعلام وصول را ندارد، اما آقای مطهری معتقد است امضاهای استیضاح وزیر کشور دارای نصاب قانونی است.»

هیات‌رئیسه می‌گوید مقام رهبری با استیضاح مخالف‌اند

اما علی مطهری دیروز، سوم دی‌ماه، در مورد ممانعت هیات‌رئیسه مجلس از اعلام وصول این استیضاح به ایلنا خبر داد: «هیات‌رئیسه می‌گوید مقام رهبری با استیضاح مخالف‌اند، لذا آن را اعلام وصول نمی‌کنیم. احتمالاً مخالفت ایشان به خاطر در پیش بودن انتخابات مجلس است.»

او با اشاره به این موضوع که از استیضاح رحمانی‌فضلی منصرف نمی‌شوند ادامه داد: «ما استیضاح را به بعد از انتخابات مجلس موکول می‌کنیم.»

او درباره دلیل اصرار این نمایندگان برای اعلام وصول استیضاح وزیر کشور توضیح داد: «معتقدیم وزیر کشور به عنوان مجری تصمیم شورای هماهنگی سران قوا درباره مدیریت مصرف سوخت، به خاطر فراهم نکردن مقدمات و تمهیدات لازم برای اجرای این تصمیم، زمینه خسارات مالی و تلفات جانی قابل توجه را ایجاد کرده و به نظام جمهوری اسلامی ضربه وارد کرده است، پس باید بیاید و به نمایندگان مردم بابت این اشتباه بزرگش پاسخ بدهد.»

مطهری البته گفته به نظرش رئیس‌جمهوری در این ماجرا متهم ردیف اول است، اما استیضاح او در شرایط موجود به صلاح نیست.

علاوه بر تعلل هیات‌رئیسه در اعلام وصول این استیضاح، آنچه عصبانیت بیشتر نمایندگان و افکارعمومی از عملکرد رحمانی‌فضلی را برانگیخت، جزئیات صحبت‌های او بود که از جلسه با نمایندگان استیضاح‌کننده بیرون آمد.

استیضاح وزیر کشور از حد نصاب افتاده است؟

صحبت‌های مطهری در حالی مطرح می‌‌شود که اسدالله عباسی، سخنگوی هیات‌رئیسه مجلس، با تکذیب صحبت‌های علی مطهری اعلام کرده استیضاح وزیر کشور به حد نصاب نرسیده و به همین دلیل منتفی شده است.

عباسی درباره طرح موضوع کنار گذاشتن استیضاح وزیر کشور به دلیل مخالفت رهبری از طرف مطهری گفت: «ایشان فرافکنی نکنند و نیایند در شرایط فعلی انتخابات التهاب‌آفرینی کنند. اگر آقای مطهری هوس کرده‌اند که استیضاح دیگری انجام دهند می‌توانند مجدداً درخواست بدهند و از نمایندگان امضا جمع کرده و به هیات‌رئیسه برای بررسی اعلام کنند.»

پاسخ رحمانی‌فضلی نمایندگان را متعجب کرد

محمود صادقی که از جمله امضاکنندگان این استیضاح است در خصوص توضیحات وزیر کشور درباره حوادث آبان‌ماه در این جلسه در گفت‌وگو با امتداد بیان کرد: «یکی از نمایندگان شهرستان‌ها اعلام کرد 2 نفر در حوزه انتخابیه من (محدوده کرج و شهرقدس) با اصابت گلوله به مغزشان جان باخته‌اند و از رحمانی‌فضلی سوال کرد که آیا امکان تیراندازی، دست‌کم به پا یا کمر به پایین وجود نداشته که چنین شلیک‌هایی انجام شده است؟ وزیر کشور هم در پاسخ عنوان کرد که خب، شلیک به پا هم انجام شده بوده است. پاسخی که نمایندگان از آن شگفت‌زده شدند و متعجب از اینکه آقای وزیر، با بی‌خیالی چنین مساله‌ای را عنوان کرده است.»

سخنان وزیر کشور تقطیع شده است

انتشار این صحبت‌ها هم موجی از انتقادات را روانه‌ی دولت و وزارت کشور کرد. موضوعی که البته وقتی از علی ربیعی، سخنگوی دولت، در مورد آن پرسیده شد گفت: «من در آن جلسه نبودم ولی با آقای رحمانی‌فضلی که صحبت کردم گفت بیانات من تقطیع شده است و آنچه گفته‌ام شبیه‌سازی موضوع بوده و اینکه چطور اتفاقات رخ می‌دهد.»

طرح استیضاح وزیر کشور می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند

ربیعی پیش از این هم در جریان به راه افتادن موج استیضاح‌ها در اوایل آذرماه و قوت گرفتن استیضاح رحمانی‌فضلی و بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت در مخالفت با آن گفته بود: «بحث استیضاح چند وزیر کلیدی مطرح است. در اتفاقات اخیر وزیر کشور در میدان حضور داشت؛ اگر نمایندگان با تامل بنگرند، احتمالاً می‌توانند با درک شرایط موجود تصمیم دقیق‌تری بگیرند. از سوی دیگر یک انتخابات مهم پیش‌ رو داریم، برگزاری هرچه باشکوه‌تر انتخابات با امنیت و گستردگی بیشتر امروز در مقابل تحریم‌های آمریکا مهم است و طرح استیضاح وزیر کشور می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند.»

با همه این تفاصیل، نباید فراموش کرد اگرچه رحمانی‌فضلی جزو وزرایی بوده که همواره زیر نقد نمایندگان قرار داشته، اما به همان اندازه هم خوش‌شانس ظاهر شده است. در 6 سالی که از 2 دولت حسن روحانی می‌گذرد، هر بار نمایندگان عمدتاً ناراضی از عملکرد او کاغذ به دست گرفته و امضاهایی برای استیضاح او جمع‌آوری کرده‌اند؛ یا کشور با واقعه‌ای روبه‌رو شده که تغییر او را صلاح ندیده‌اند یا مشمول مرور زمان شده و از حیز انتفاع افتاده است.

آن‌طور که مطهری اعلام کرده، استیضاح رحمانی‌فضلی به بعد از انتخابات یعنی اسفندماه موکول شده و خودبه‌خود احتمال کشیده شدن آن به سال آینده وجود دارد. با این شرایط باید منتظر ماند و دید که نمایندگان سال 99 همچنان از عملکرد رحمانی‌فضلی در حوادث آبان‌ماه عصبانی خواهند بود و تمایل به استیضاح او دارند یا خیر.