قمار سنگین بن‌سلمان و ضرری که روی دست سعودی گذاشت

اعتمادآنلاین| میدل‌ایست‌آی نوشت: مرکز سافت بانک قرار بود ابزاری برای تحول اقتصادی پادشاهی سعودی باشد. حال با شواهد موجود باید این سوال را پرسید که آیا میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری سعودی‌ها از بین رفته و آیا پادشاهی عربستان پولش را هدر داده است؟

در ادامه این مطلب آمده است: هنگامی که صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی در سال 2015 تحت کنترل مستقیم ولیعهد محمد بن‌سلمان قرار گرفت و برنامه این صندوق در سال 2017 اعلام شد، قرار شد سرمایه‌گذاری در داخل و خارج از کشور انجام شود تا صندوق بتواند یک سرمایه‌گذار مالی برای اقتصاد پادشاهی عربستان باشد.

این صندوق تلاشهایی را در راستای متنوع سازی سرمایه‌گذاری‌ها به اجرا گذاشته که یکی از اولین و بزرگترین نمودهای آن سرمایه‌گذاری 100 میلیارد دلاری در سافت بانک ژاپن بود، که طی آن در شرکت‌های فناوری رده بالا سرمایه‌گذاری شد. در این ارتباط، تلاش مقامات صندوق بر این بود که به پیشرفت‌های آینده نگرانه در زمینه‌ی هوش مصنوعی، روباتیک و توالی ژن دست یابند.

عربستان سعودی به همراه صندوق سرمایه‌گذاری مستقل ابوظبی به نام مبادله، تقریباً دو سوم سرمایه‌ی سافت بانک در توکیو را به خود اختصاص دادند. به طوری که صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان حدود 35 میلیارد دلار در این مرکز سرمایه‌گذاری کرد.

سرمایه‌گذاری در شرکت خوشه‌ای ژاپنی کنگلوم را یک رقابت عالی برای صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان در چارچوب چشم‌انداز سال 2030 عربستان بود که در سال 2016 مطرح شد. به نظر می رسید که سافت بانک تعهد کرده است تا تلاشهای متنوع سازی را از طریق دخالت در بخش‌های فناوری، انرژی تجدید پذیر و در پروژه بزرگ 500 میلیارد دلاری نئوم مگاسیتی در دریای سرخ به انجام برساند. گفتنی است، ارتباطات سافت بانک با عربستان سعودی و محمد بن‌سلمان، زمانی که جمال خاشقجی به قتل رسید، مورد بازرسی قرار گرفت، اما این مرکز تا حدود زیادی موفق شد، تبلیغات منفی را از بین ببرد.

درست یک سال پیش، رسانه‌ها درباره اینکه سافت بانک به عنوان یک بازیگر اصلی در صحنه‌ی فناوری استارتاپ و سرمایه‌گذاری ظهور کرده است، ابراز نگرانی کردند. به گفته روری فیفی، مدیرعامل شرکت مشاوران منا، یک شرکت تحقیق و مشاوره منطقه ای در لندن، ریاض در ابتدا علاقه‌مند به مشارکت در زمینه‌های مختلف بود اما سال گذشته به خاطر بروز مشکلاتی در سرمایه‌گذاری از این کار عقب‌نشینی کرد.

در اواخر سال 2019، مسائل مالی در شرکت آمریکایی وی ورک بروز کرد. گفتنی است، سافت بانک 18.5 میلیارد دلار در این شرکت دلار سرمایه‌گذاری کرده بود، البته این در کنار سایر سرمایه‌گذاری‌ها بود. به هر حال، در این سال، سافت بانک با ضرر 13 میلیارد دلاری مواجه شد.

سپس در سال 2020، با گسترش پیامدهای اقتصادی بیماری همه‌گیر کووید 19، مشکلات بیشتری فراروی سافت بانک قرار گرفت. شرکت‌هایی که مرکز سافت بانک در آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده است، مانند اوبر، جایی که سافت بانک 9/3 میلیارد دلار در آن دارد، قیمت سهام خود را کاهش داد‌ه‌اند. بنگاه‌های دیگر نیز کاهش سهام داشته اند و در نتیجه، صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان 18 میلیارد دلار دیگر در سه ماه نخست سال جاری ضرر کرد. سالی که می‌توان آن را سال ضرر مطلق نامید.

گفتنی است، از میان 88 شرکتی که صندوق ویژن در آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده بود، سافت بانک در اواسط ماه مه اعلام کرد که انتظار می رود 15 مورد آن‌ها موفقیت آمیز باشد و 15 مورد نیز ورشکسته شوند.

هیو مایلز، سردبیر عرب دایجست به عنوان یک مرکز با اعضای خصوصی که در قاهره خبرنامه ای را با موضوعات سیاسی و اقتصادی تولید می کند، گفت: این یک قمار فاجعه بار برای عربستان سعودی بود، ابتدا حوادث شرکت وی ورک رخ داد و اکنون خبرهای بدتری می‌شنویم. این یک ضرر مطلق است. آنها مبلغ هنگفتی را از دست داده اند.

اما طبق گفته فیفی، خسارت به داراییهای صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان به آن اندازه‌ای که تبلیغ می‌شود، نیست. وی گفت، در سال گذشته سافت بانک سودهایی داشته است که برخی از ضررهای اخیر را جبران می کند. فیفی ادامه داد: به طور مثال، اوبر بسیاری از ضررها را جبران کرده و دوباره روند رشد را در پیش گرفته است. برخی بخش‌ها مانند Guardant Health نیز عملکرد بسیاری خوبی داشته اند. اگر از مورد وی ورک بگذریم، باید بگوییم که عملکرد صندوق ویژن یک موفقیت بزرگ نیست، اما فاجعه هم به شمار نمی‌رود. البته بعید به نظر می‌رسد که شرایط هرگز بهبود پیدا کند.

منبع: انتخاب