جامعه‌ای که از نظر رسانه‌ای ایراد دارد، نشانه چیست؟ / عباس عبدی پاسخ می‌دهد

اعتمادآنلاین| عباس عبدی، رییس انجمن صنفی روزنامه‌نگاران تهران گفت: ذات حکمرانی‌ها به سمت بد شدن است مگر این که از طریق بیرون از حکمرانی یعنی به واسطه نهادهای مدنی و به طور مشخص رسانه‌ها، حکمرانان تحت نظارت و کنترل شدید رسانه‌ها باشند.

رئیس‌جمهوری به تازگی انقلاب اسلامی را تکمیل‌کننده انقلاب مشروطیت دانستند. نظر جنابعالی در این باره چیست؟

من نمی دانم منظور ایشان از تکمیل انقلاب مشروطیت چیست. این اظهارات معمولا همان جملات کلیشه ای است که همه ما به نحوی آنها را به کار می بریم ولی معلوم نیست که از آن، معنای روشن و یکسانی را مدنظر داشته باشیم.

اما اگر منظور تشابه نسبی آن دو با یکدیگر است خوب این سوال پیش می‌آید که چرا انقلاب مشروطه باید تکمیل شود؟ مگر چه نقصی داشت که مردم آن زمان متوجه نشدند؟ بعلاوه مگر برای جبران هر نقصی باید انقلاب کرد؟ بهتر است بگوییم که انقلاب مشروطه یا اهداف درستی را انتخاب نکرده یا موفق نشده آن اهداف را به ثمر برساند یا این که این اهداف نیمه کاره مانده است.

از این حیث می توان گفت انقلاب اسلامی در سال 57 به یک معنا خواهان ادامه آن شعار هایی بود که محقق نشد. خواهان مبارزه با استبداد بود. خواهان تامین آزادی بود. خواهان تحقق حاکمیت ملی و حاکمیت قانون بود، همان چیزهایی که در گذشته هم می‌خواستند محقق کنند.

ولی این که آیا الان هم همان خواست‌ها دارد ادامه پیدا می کند یا نه باید گفت که وضعیت ما به همان اندازه تفاوت دارد که حکومت برآمده از مشروطیت، 40 سال بعد از آن همان معنای اولیه را داشت.

بنابراین فکر می کنم با این وضعیتی که داریم می بینیم کلا اهدافی که مورد نظر انقلاب بود یا حداقل اهداف اصلی اش آن طور که باید و شاید محقق نشده است. فکر می کنم این را باید توجه کنیم که ادامه مسیر موجود با اهداف اولیه فاصله دارد.

بهترین دلیلش هم سخنان و وعده‌های فعالان اصلی انقلاب است که با عملکرد موجود تطابقی ندارد ولو اینکه الان کسانی بخواهند این را ادامه طبیعی و منطقی همان روند اولیه تلقی کنند.

نقش رسانه در داشتن حکمرانی خوب چگونه است؟

بهتر است بگوییم حکمرانی خوب بدون رسانه های آزاد اصلا بی معنا است. غیرممکن است. شدنی نیست. انگار که بگوییم کشت محصولات کشاورزی در قطب. در آن هوای سرد و درغیاب آفتاب که اصلا محصولی کشت نمی‌شود.

بنابراین حکمرانی خوب بدون یک رسانه کارآمد و آزاد توهم و پوچ است.

رسانه کارامد شرط لازم یک حکمرانی خوب است. چگونه اثرگذاری دارد؟ رسانه آزاد به لحاظ ساختاری به حکمرانی خوب، ثبات و پایداری می دهد مهمترین رکن حکمرانی خوب وجود نظارت و آگاهی اجتماعی از طریق رسانه است. حکمرانی خوب از آزادی و رسانه آزاد نمی‌هراسد. هر جامعه ای را که ملاحظه کردید از نظر رسانه ای ایراد دارد تردید نکنید که حکمرانی خوب در آن جامعه وجود خارجی ندارد. شرط اول حکمرانی خوب حتی دموکراسی نیست. می تواند جامعه ای دارای دموکراسی به معنای امروزی اش نباشد ولی رسانه هایش آزاد باشند و بتوانند نظارت کنند. اگر چه خیلی سخت است که بدون دموکراسی رسانه های آزاد وجود داشته باشد ولی برفرض هم اگر چنین چیزی باشد عکسش ممکن نیست بدون رسانه های آزاد غیرممکن است حکمرانی خوب شکل بگیرد.

ذات حکمرانی ها به سمت بد شدن است مگر این که از طریق بیرون از حکمرانی یعنی به واسطه نهادهای مدنی و به طور مشخص رسانه‌ها، حکمرانان تحت نظارت و کنترل شدید رسانه‌ها باشند.

منبع: ایرنا